Kandahar, Firozkoh, Lashkargah, Logar eta Uruzgan konkistatu ostean, talibanek 17 hiriburu dituzte kontrolpean
Talibanek Kandahar, Firozkoh eta Lashkargah hiri garrantzitsuak kontrolpean hartu dituzte bart. Hala, dagoeneko 17 dira astebetean konkistatu dituzten probintzia-hiriburuak.
Heiko Maas Alemaniako Atzerri ministroak iragarri duenez, Kabuleko enbaxadan langile "gutxi batzuk" utziko dituzte, talibanen erasoaldia ikusita. Danimarkak, aldiz, enbaxada aldi baterako itxi eta bertako behargin guztiak aberriratuko duela esan du. Era berean, Kanadako indar bereziak diplomazialariak ateratzeko prestatzen ari dira.
Attaullah Afghan Helmandeko Lurralde Kontseiluko buruak esan duenez, Lashkargah hiria "erabat menderatu zuten bart talibanek, eta gaur goizean bandera zuria jarri dute gobernadorearen etxean; orain hiri osoa dago haien kontrolpean".
Firozkoh hiriari dagokionez, Fatima Kohistan Ghor eskualdeko diputatuak esan du bertako gobernadorea, segurtasun indar guztiekin batera, errepidetik ihes egiten saiatu zela, "baina talibanek ez zieten biderik eman, eta, azkenean, negoziazioen ondoren, hiria hustu egin zuten. Orain hiri osoa talibanen esku dago".
Bestalde, Malalai Ishaqzai diputatuak berretsi egin du Kandahar erori dela, eta matxinoen errebindikazioa berretsi du. Hala, ziurtatu du segurtasun indarrek hiritik alde egin dutela; ondorioz, gobernadorearen etxea, Poliziaren egoitza eta beste erakunde batzuk talibanen esku daude.
Dagoeneko 15 probintzia-hiriburu konkistatu dituzte talibanek astebetean, Nimroz, Jawzjan, Sar-e-Pol, Kunduz, Takhar, Samangan, Farah, Baghlan, Badakhxan, Ghazni, Herat eta Qala-e-Naw probintzietan gailendu ostean. Horrela, talibanek "etsaiari" eskatu diote "alferreko erresistentzia lehenbailehen amaitzeko gainerako probintzietan", sistema afganiar "garbia, islamikoa, sendoa eta inklusiboa" ezarri ahal izateko herrialdean.
Afganistango indarrek eta Gobernuak une kritikoa bizi dute talibanekin; izan ere, matxinoek lurraldearen erdia inguru kontrolatzen dute, eta horrek gatazkari irtenbide elkarrizketatua bilatzea zailtzen du. Bitartean, Gobernuak boterea partekatzea eskaini die talibanei su-etenaren truke.
Herrialdearen egoerak okerrera egin du azken hiru hilabeteetan, AEBko eta NATOko tropak erretiratzeko azken fasea hasi baita, eta Afganistango bake-negoziazioek ez baitute emaitzarik izan.
"Egoera larria da"
Mikel Ayestaran berriemailea Afganistango gerra jarraitzen ari da, eta esan du egoera "larria" dela. Adierazi duenez, talibanek Kabulen kontrola hartu nahi dute, eta gerra hiriburura iristear dago: "Talibanek kosta ahala kosta hartu nahi dute herrialdea, indarrez".
Mugak
Talibanen aurrera egitea geldiezina dela eta, mugak zabalik mantentzeko eskatu die Nazio Batuen Erakundeak Afganistanen inguruko herrialdeei. "Bizitza ugari daude arriskuan. ACNUR prest dago agintari eskudunei behar diren erantzun humanitarioak ematen laguntzeko", esan du agentziako bozeramaile batek.
Bestalde, Elikagaien Mundu Programaren arabera, Afganistango elikagai eskasia "nahiko larria" da, eta okerrera egiten ari da. Zentzu horretan, egoerak hondamendi humanitario baten ezaugarri guztiak dituela gaineratu du.
Zure interesekoa izan daiteke
Dick Cheney AEBko presidenteorde ohia hil da, 84 urterekin
George W. Bushen Gobernuko bigarrena Defentsa Saileko buru ere izan zen, eta garai batean Alderdi Errepublikanoaren zutabeetako bat.
Zohran Mamdani, New Yorkeko eraberritze aurrerakoia gorpuzteko prest dagoen gizona
34 urterekin, Mamdanik Alderdi Demokratako olatu aurrerakoi, kulturaniztun eta ezkertiar berria irudikatzen du, eta astearte honetako New Yorkeko Alkatetzarako hauteskundeak irabazteko faborito argia da. Bere alderdiko liderren babes argirik ez duen arren, ezkerrera biratu eta izaera sozialeko politika publikoen egarri diren gazteen babesa du.
500 milioi haur baino gehiago bizi dira gatazka armatuen eremuetan
Save the Children gobernuz kanpoko erakundearen arabera, 2024an 520 milioi adingabe baino gehiago bizi ziren gatazka-guneetan. Afrika da eskualde kaltetuena: kontinente horretako haur guztien % 32 indarkeria armatuaren eraginpean bizi dira. 2024an, egunero, batez beste, 78 haur erailketen, bahiketen, sexu-erasoen eta mutilazioen biktima izan ziren, besteak beste.
‘Melissa’ urakanak Jamaikan eragindako suntsipena
Melissa urakanak suntsipena eragin du Jamaika uhartean, eta gutxienez 28 hildako dira jada. Urakanak "aurrekaririk gabeko" hondamendia eragin duela adierazi dute Jamaikako agintariek. Horrela geratu da uhartea, Melissaren astinduaren ondoren.
6,3 graduko lurrikara batek Afganistan iparraldea astindu du
Lurrikararen ondorioz, 27 hildako eta 700 zauritu baino gehiago izan dira, baina bilaketa- eta erreskate-lanek aurrera jarraitzen dute, eta ez da baztertzen datozen orduetan hildakoen kopuruak gora egitea.
Trumpek esan du ez duela uste AEBk Venezuelaren kontrako gerrarik egingo duenik, baina ez du planei buruz hitz egin nahi izan
"Zer erantzun diezaioket horrelako galdera bati? Ba al dago Venezuelan eraso bat egiteko planik? Nork esango luke hori? Halakorik balego, esan egingo nizukeela uste duzue, zintzoki? Bai, planak ditugu. Oso plan sekretuak ditugu", esan du 'Air Force One' hegazkinean. "Begira, ikusiko dugu Venezuelarekin zer gertatzen den", adierazi zuen, eta Venezuelako Gobernuak "milaka pertsona bidali zituen kartzeletatik, erakunde mentaletatik eta mendekotasun zentroetatik".
2007tik aurrera jaiotakoei erretzea debekatu die Maldivetako Gobernuak, horrelako erabaki bat hartu duen lehen herrialdea bihurtuz
Debekua aitzindaria da munduan, eta "ohitura ez osasungarriak desagerraraztea eta belaunaldi osasungarria eraikitzea" du helburu, presidenteak azaldu duenez.
Hamasek beste hiru gorpu entregatu dizkio Israeli
Bestalde, Israelek gazatarren 225 gorpu itzuli ditu, horietako asko abusuen eta torturen zantzuekin.
Poliziak ez du Londres iparraldeko tren batean izandako erasoa terrorismoarekin lotzeko zantzurik sumatu
Britainiarrak dira erasoaren bi egileak, eta "ez du terrorismoarekin zerikusirik", esan du prentsaurrekoan Garraoi Poliziaren buru John Lovelessek. Zauritutako hamar lagunetatik bi egoera kritikoan daude, "hiltzeko arriskuan".
Israelek Hezbollahko buruzagi bat hil du Libano hegoaldean egindako erasoetan
Gainera, Israelgo indarrek erasoak areagotzeko mehatxua egin dute, Beiruti milizia xiitaren armagabetzean porrot egin izana leporatu ostean.