Covid-19aren kontrako txertoek 20 milioi heriotza saihestu zituzten munduan 2020 eta 2021 bitartean
Koronabirusaren aurkako txertoek mundu mailan izandako eraginaren inguruko lehen ikerketaren arabera, inokulazioek gerta zitezkeen 31,4 milioi heriotzetatik 19,8 saihestu zituzten pandemiaren lehen urtean (2020ko abendutik 2021eko abendura).
The Lancet Infectious Diseases aldizkari zientifikoan jasotako ikerlanaren arabera, ia 20 milioi heriotza horietatik 7,5 milioi COVAX ekimenarekin babestutako herrialde pobreei dagozkie. COVAX txertoak modu berdinzalean banatzeko ekimena da, eta batez ere diru-sarrera txiki eta ertainak dituzten herrialdeak ditu jomuga. Dena dela, COVAXek berak ezarritako helburua (hainbat herrialdetan biztanleriaren gutxienez % 20 babestea) ez betetzearen ondorioz, 156.900 heriotza izan dira. Ikerketaren egileen arabera, kopuru txikia da mundu zabalean saihestu diren heriotza guztiekin alderatuta, baina gehienak (132.700) Afrikako 31 herrialdetan ekidin zitezkeen.
Munduko Osasun Erakundearen (MOE) txertaketa helburuak bete izan balira (herrialde bakoitzean biztanleriaren % 40 bi dosi baino gehiagorekin babestea), bestalde, 599.300 bizi salbatuko lirateke.
Oliver Watson Londresko Imperial Collegeko mediku eta ikerlanaren egile nagusiaren esanetan, "gure emaitzek agerian utzi dute milioika bizi salbatu direla txertoei esker. Dena dela, gehiago egin zitekeen. MOEren helburuak bete izan balira, herrialde pobreetan izan diren bost heriotzetatik bat saihets zitekeen"
Txertoak oso arin egin eta banatu badira ere, lehen inokulazioa egin zenetik, 2020ko abendutik, 3,5 milioi pertsona hil dira covid-19ak jota.
Herrialde aberatsetan, gehiago
Ikerketak ondorioztatu duenez, heriotzen hiru laurdena baino gehiago (% 79, 15,5-19,8 milioi) prestakinek sintoma larriak ekiditeko zuten ahalmenari esker saihestu ziren. Beste 4,3 milioi transmisioaren jaitsierari eta osasun sistemaren karga arintzeari esker ekidin ziren.
Txertoaren eragina ezberdina izan zen epearen eta lekuaren arabera. Hala, 2021eko lehen zatian, diru sarrera txiki-ertainetako herrialdeetan eragin zuen batez ere (Indian, esaterako). Iazko bigarren zatian, aldiz, diru-sarrera handiko herrialdeetan igarri zen gehiago (murrizketa batzuk kenduta, gora egin zuten kutsatzeek).
Oro har, bizi gehiago salbatu ziren herrialde aberatsetan eta diru sarrera ertainekotan (12,2 milioi/ 19,8 milioi), bereziki azkarrago eta zabalago jardun zutelako. Datu bat horren erakusle: 10.000 biztanleko 2711 heriotza saihestu ziren herrialde aberatsetan; herrialde pobreetan, 66.
Albiste gehiago mundua
Gazatar askorentzat "etxera bueltatzea" metafora bat besterik ez da
Irudiak ongi erakusten dute Gazaren egungo egoera. Osasun ministerioaren arabera, 7000 hildako daude hondakinen azpian, 3600 desagertutako pertsonak omen dira, beste hainbeste, ordea, inork erreklamatuko ez dituen susmoa dute, 2700 familia oso hil dituztela uste baitute.
Lehen gau "lasaia" Gazan, hainbat hilabetez etengabe bonbardatu ostean
Milaka gazatar hasi dira jada hiriaren hegoaldeko babeslekuak uzten eta Gazara itzultzen. Bien bitartean, soldadu israeldar askok oraindik ez dute "lerro horia" igaro, bahituen eta presoen trukea oraindik ez baitute egin.
Trump, Machadok irabazitako Bakearen Nobel sariaren inguruan: "Berak deitu dit, eta nire omenez onartzen duela esan dit"
Donald Trump AEBko presidenteak esan du Maria Corina Machadok, 2025eko Bakearen Nobel saria jaso duen venezuelarrak, dei egin diola ostiral honetan, saria bere omenez onartu duela esateko. Trump txantxetan aritu da horren inguruan.
Trump Israelera eta Egiptora joango da, Hamasek eta Israelek sinatutako akordioarekin lotuta
Dirudienez, AEBko presidenteak Gazari buruzko goi-bilera moduko bat egiteko asmoa du Egipton, eta datorren astearen hasieran buruzagi europarrak eta arabiarrak elkartu nahi ditu bertan. Sanchezek jakinarazi du bertan izango dela.
Macronek Lecornu izendatu du berriro lehen ministro, eta gobernua osatzeko agindu dio
Lecornuk onartu egin du "urtearen amaierarako Frantziari aurrekontu bat ematea eta eguneroko bizitzako arazoei erantzutea". Hala ere, arratsaldean Macronekin izandako bileraren ostean, oposizioko buruzagiek iragarri dute zentsura-mozio bat aurkeztuko dutela bere ildoko norbait berriro izendatuz gero.
Xabier Madariaga: "Gazatarrak bonbarik gabeko lehen gaua bizitzeko prestatzen ari dira"
EITBk bertatik bertara kontatuko du su-etenaren lehen orduetan Gazan eta Israelen gertatzen den guztia, Xabier Madariaga Gazan baitago. Israelgo Armadaren erasoaldia amaitu ostean, gazatar asko ikusi ditu Gaza iparraldera bidean, etxera edo hondar artera itzultzen.
Errusiak erasoak areagotu eta Kieveko herritarren % 10 inguru hornidurarik gabe utzi ditu
Errusiak 460 drone baino gehiago jaurti ditu bart, eta horietatik 60k hainbat kalte egin dituzte. Gainera, mota ezberdinetako 32 misil ere baliatu ditu, 14 misil balistiko eta 2 hipersoniko tartean.
Israelgo Armadak iragarri du su-etena indarrean dela Gazan
Hartara, israeldar tropak Gazatik irteten hasi dira, eta bahituak askatzeko Hamasek duen 72 orduko epea hasi da.
Maria Corina Machado Venezuelako oposizioko kidea, 2025eko Bakearen Nobel sariduna
Norvegiako Batzordeak Maria Corina Machado Venezuelako oposizioko kideari eman dio Bakearen Nobel saria.
Trumpek adierazi du "gizatasunagatik" bultzatu duela Gazako akordioa, ez Bakearen Nobelagatik
Bakearen Nobel saria nork irabazi duen ostiral honetan jakinaraziko du Suediako Akademiak, eta Ameriketako Estatu Batuetako presidentea hautagaien artean dago.