Frantzisko, Eliza eraldatu nahi izan zuen aita santu apala
Jorge Mario Bergoglio, Eliza Katolikoaren 266. aita santua, latinoamerikar jatorriko lehena, eta aita santu egin duten jesuita bakarra, gaur hil da, 2025eko apirilaren 21ean.
2013ko martxoaren 13an izendatu zuten aita santu, Benedikto XVI.aren lekua hartuta. Frantzisko izena aukeratu zuen bere ibilbide berrirako, Asisko santuaren ohorez ("pobreziaren eta bakearen gizona", bere hitzetan). "Eliza txiro bat nahiko nuke, txiroentzako dena", esan zuen konklabea bukatu eta hiru egunera.
Hasieratik, kutsu pertsonala eman zion Elizari, eta berriztatzeko ahaleginean askoren miresmena bereganatu zuen, baita hainbat elizgizonen mesfidantza ere.
Buenos Airesko Flores auzoan jaio zen, 1936ko abenduaren 17an, familia katoliko batean. Bost anairen artean zaharrena zenak kimikari gisa jardun zuen Jesusen Konpainian sartu aurretik.
Bizimodu apalagatik nabarmendu dute, Vatikanoko Jauregi Apostolikoa aukeratu beharrean Andre Maria egoitzan bizitzea erabaki izana, besteak beste.
Aita santu karguan urtebete zeramala, 2014an, Bakearen Nobel sarirako izendatu zuten, baina Kailash Satyarthi eta Malala Yousafzai saritu zituzten.
Bronkitisak jota ospitaleratu zuten
Iragan otsailaren 14an bere agenda bertan behera utzi zuen, bronkitis batek jota ospitaleratu zutelako.
Dena den, aste batzuk ospitalean eman ostean, agerraldi apur batzuk egin izan ditu.
Neurriak
Sexu-abusuen biktima adingabeak babesteko eta apaiz pedofiloak "zigortzeko" batzorde berezi bat sortu zuen, baita gai ekonomikoetarako hiru batzorde ere. Abusuen aurrean jarrera irmoa erakutsi nahian, Frantzisko aita santuak pederastiaren kontrako goi bilera deitu zuen 2019ko otsailean.
Bidaiak
11 urtean 59 herrialde bisitatu zituen, gutxiengo katolikoa duten asko, tartean; Egipto eta Arabiar Emirerri Batuak, kasu. Vatikanotik urruti bidaiatu zuen, Myanmarrera eta Bangladeshera, adibidez.
2021eko martxoan Irakera egindako bidaiagatik gogoratuko dute askok: Mosulgo hiriaren hondarretan, Al-Nuri meskitatik metro gutxira, otoitz egin zuen, eta une hori islatu zuen irudia munduko bazter guztietara zabaldu zen.
Era berean, gogoangarriak dira nazioarteko gatazketan bitartekari izateko egindako saiakerak. 2019ko apirilaren 12an, belauniko jarrita, gerran ari ziren Sudan Hegoaldeko buruzagien oinak musukatu zituen, Afrikako herrialde horretan bake prozesuari hauspotzeko asmoarekin.
Errusiak Ukraina inbaditu zuenean, bestalde, enbaxada bisitatu zuen gudak beragan piztutako kezka agertzeko. Aurrekaririk gabeko keinutzat jo zuten aipatutakoa. Gainera, Volodimir Zelenski ukrainako presidenteari hots egin zion bere "nahigabea" adierazteko. Bien bitartean, bitartekari lanetarako bide bat bilatu nahian zebilen Vatikanoa.
Albiste gehiago mundua
Ehunka mila lagun kalera atera dira Frantzian, aurrekontu-doikuntza bertan behera uzteko eskatuz
300 pertsona baino gehiago atxilotu dituzte Frantzian, blokeo saiakeretan parte hartzeagatik. Austeritate politiken aurkako aldarria ozen eta argi entzun da Lyon, Marseilla, Lille, Nantes eta Parisen, besteak beste.

Macrontarrek froga zientifikoak aurkeztuko dituzte Brigitte emakumea dela frogatzeko
Frantziako presidenteak eta haren emazte Brigittek dokumentazioa aurkeztuko dute difamazioagatik Candace Owens komentarista kontserbadorearen aurka jarri duten demanda batean, hark Macronen emaztea gizon jaio zela sustatu ondoren.
ABCk bertan behera utzi du Jimmy Kimmelen telebista saioa Charlie Kirki buruz egindako iruzkinengatik
Pasa den asteleheneko saioan, Jimmy Kimmel umoregileak Donald Trump presidentearen bueltako jarraitzaileei leporatu zien Charlie Kirk ekintzaile ultrakontsebardorearen hilketarekin etekin politikoa atera nahi izatea.
Trumpen bisita Erresuma Batura: harrera ikusgarria Windsorren eta herritarren prostestak kalean
Donald Trump AEBko presidenteak bigarren bisita ofiziala hasi du, gaur, Erresuma Batuan. Carlos III .a erregeak gala handiko harrera egin dio Windsor gaztelua, eta, adi berean, milaka pertsona kalera atera dira, AEBko presidenteak ezarritako politiken aurka protesta egiteko.
Bruselak Israeli muga-zergak ezartzea eta funtsak etetea proposatu du, ez ordea merkataritza haustea
Zigorrak proposatu dizkie Bezalel Smotrich eta Itamar Ben Gvir ministroei, kolono bortitzei eta Hamaseko hamar bat buruzagiri.
Israelgo Armadak bigarren errepide bat zabaldu du 48 orduz, gazatarrak hegoaldera bultzatzeko asmoz
Gaza hirian bakarrik gutxienez 150 helbururi eraso egin die Israelgo Armadak, lurreko erasoaldiaren lehen bi egunetan. Halaber, Gazako hiriburuan telefono eta interneterako konexioa eten dute, azken erasoen ondorioz.
Lau pertsona atxilotu dituzte Windsor gazteluan Trumpen eta Epsteinen argazkiak proiektatzea leporatuta
Carlos III .ak harrera egingo dio gaur AEBko presidenteari gazteluan, Erresuma Batura egingo duen bigarren estatu-bisitan.
Gaza hiriaren kontrako lurreko erasoaldiak milaka palestinar hegoaldera mugitzera behartu ditu
Israelgo Armadaren bozeramaileak hegoaldera mugitzeko deia egin die Gaza hiriko biztanleei, hiriburua "borroka eremua arriskutsua" dela argudiatuta. Ildo horretan, bizilagunen % 40 hiritik atera dela gaineratu du. Hala ere, zenbait iturriren arabera, 500.000 gazatar gelditzen dira oraindik Gaza hirian.
Utahko Fiskaltzak heriotza zigorra eskatuko du Tyler Robinsonentzat, Charlie Kirk hiltzeagatik
Robinsoni hainbat kargu leporatu dizkiote formalki, hilketa larriagotua tartean. Hainbat karguri egin beharko die aurre: justizia oztopatzea eta suzko arma tirokatuta delitu larria egitea (gorputzeko lesio larriak eragin zituen), lekukoak manipulatzea eta adingabe baten aurrean indarkeriazko delitu bat egitea.
Albiste izango dira: Lurreko operazioa Gazan, eskumenen inguruko bilera eta Trump Erresuma Batuan
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.