PROFILA | Friedrich Merz, CDU alderdiaren alde kontserbadoreenaren ordezkari eta Angela Merkelen "etsai"
Friedrich Merz Batasun Kristau-Demokrataren (CDU) buruzagia izango da Alemaniako kantziler berria, bere alderdiak eta Bavariako Batasun Sozial-Kristauak (CSU) osatutako bloke kontserbadoreak hauteskunde orokorretan lortutako garaipenaren ostean.
Oso gaztetan hasitako ibilbide politiko oparoaren ondoren iritsiko da Merz Alemaniako Gobernura, 12 urtez politikatik kanpo egon eta gero.
Alderdiaren alderik kontserbadoreena ordezkatzen du Merzek eta duela gutxi asko kritikatu zuten AfDren babesarekin legez kanpoko immigrazioari mugak ixteko mozio ez-lotesle bat onartzeko prest egon zelako. Bere alderdikide izandako Angela Merkel kantziler ohiak ere gogor hitz egin zuen erabakiaren kontra.
Aipagarria da harreman zaila izan dutela betidanik Merzek eta Merkelek. Friedrich Merz, Merkel ez bezala, ez da adostasunak bilatzearen zale eta orain arte bere jarrera zorrotzengatik nabarmendu izan da, batez ere.
Politika ekonomikoan beti izan da desregulazioen eta pribatizazioen, zerga-sistemaren erabateko sinplifikazioaren eta gizarte-prestazioen murrizketen defendatzailea.
Defentsan, irmoki defendatu du Ukrainari laguntza ematea. Gaur egungo Gobernuak baino haratago joango nahi izan du eta behin baino gehiogotan esan izan du Vladimir Putin Errusiako presidenteari ultimatuma eman behar zaiola eta Ukrainara irismen luzeko misilak bidali behar direla.
Merkelekin edukitako gorabeherak
Merz Brilonen (Alemaniako mendebaldean) jaio zen 1955ean, familia kontserbadore batean.
1972an Gazteria Kristaudemokratetan (JU) sartu zen, eta 1976 eta 1982 artean Zuzenbidea ikasi zuen CDUtik gertukoa den Konrad Adenauer Fundazioko bekadun gisa.
1989 eta 1994 artean eurodiputatua izan zen eta gero Parlamentu federalera pasa zen. Bertan aritu zen lanean 1994tik 2009ra, etenik gabe, garai hartan kantziler eta CDUren presidente zen Angela Merkelekin zituen desadostasunak zirela medio, politika aldi batera utzi zuenera arte.
2002an igaro ziren alderdiko lehen lerrora Merkel eta Merz, legez kanpoko dohaintzen eskandalu batek eragindako krisi sakon baten ondorioz. Eskandaloaren ondorioz, Helmut Kohl kantziler ohiari ohorezko presidente titulua kendu zioten, eta Wolfgang Schäublek alderdiko eta legebiltzarreko talderen buru gisa dimisioa eman behar izan zuen.
Merzek Schäuble ordezkatu zuen talde parlamentarioaren buru gisa, eta Merkel jarri zuten alderdiaren buru.
Urte hartan bertan izan zuten lehen talka. CDU Batasun Sozialkristauarekin (CSU) batera aurkeztu zen hauteskundeetara. Galdu egin zuten —Gerhard Schröderrek irabazi zuen— eta hauteskundeak galdu ondoren, Merkelek talde parlamentarioaren buruzagitza beretzat eskatu zuen eta Merz bigarren maila batean utzi zuen.
Are gehiago urrundu egin ziren Merkel 2005ean Kantzelaritzara iritsi zenean, orduan Alderdi Sozialdemokratarekin (SPD) koalizio handi bat egin baitzuen.
SPDrekin egindako koalizio horrek ez zuen ematen esperimentu neoliberalak egiteko tarte handirik, Merzek horiek zituen gustuko, eta sozialdemokratei egindako kontzesioak gehiegizkoak iruditzen hasi zitzaizkion.
2007an Merzek iragarri zuen ez zela 2009ko hauteskundeetara aurkeztuko eta Joachim Merz bere aitak CDUn baja eman zuen, 51 urteko militantziaren ondoren.
Sektore pribatuan
2009 eta 2021 artean, abokatu gisa aritu zen lanean Friedrich Merz, baita hainbat enpresatako gainbegiratze eta administrazio kontseiluetan ere. Horietatik garrantzitsuena, 2016 eta 2020 artean, Alemaniako BlackRock inbertsio funts estatubatuarrean, gainbegiratze kontseiluko presidente gisa.
2018an Bild egunkariari emandako elkarrizketa batean, urtean milioi bat euro irabazten zituela esan zuen, eta, horrekin, "klase ertain-altutzat" jotzen zuela bere burua. Pilotu afizionatua da, eta hegazkin pribatu bat ere badu.
Une horretarako, politikara itzultzea planteatzen hasia zen, Merkel krisialdian zelarik (2017-2021). Hark agur esan ondoren, CDUra itzuli zen Merz 2021ean. Armin Laschet zen orduan CDUren buru eta hauteskundeak galdu zituzten SPDren aurrean. Orduan, Merzek alderdiaren eta talde parlamentarioaren buruzagitza hartu zuen.
Albiste gehiago mundua
AEBko hedabideen arabera, Trumpek dagoeneko onartu ditu Irani eraso egiteko egitasmoak
CBSren arabera, Trumpek oniritzia eman dio aireko erasoekin Israeli laguntzeari. 'The Wall Street Journal' egunkariaren arabera, astearteko azken orduan, Trumpek goi aholkulariei esan zien azken erabakia atzeratzen ari zela, Teheranek programa nuklearra uzteko erabakiaren zain.
Sanchezek NATOri jakinarazi dio ez duela defentsako gastua gehiago igoko, eta % 5eko igoera "irrazionaltzat" jo du
Espainiako Gobernuko presidenteak aldarrikatu du gobernu bakoitzak "sakrifizio" jakin batzuk egin zein ez egin erabakitzea zilegi dela, hala nola zergak igotzea eta zerbitzu publikoak eta gizarte-prestazioak murriztea.
Israelek Arakeko ur astunen erreaktorea bonbardatu du, Iranen
Israelen erasoek Iranen azpiegitura militar eta nuklearra murriztu dute, eta 224 lagun hil egin dituzte, persiar Gobernuaren datu ofizialen arabera
Gazako agintariek jaioberriak elikatzeko premiazko laguntza eskatu dute
Horrez gainera, Osasun Ministerioak salatu duenez Gazako erietxeetan soilik hiru egunerako erregaia gelditzen zaie. Bestetik, 25 pertsona hil eta 120 baino gehiago zauritu dira janari zain zeudenean.
Israelek Teherango hainbat auzo eta toki bonbardatu ditu, tartean Ilargi Gorriaren eraikin bat
Joan den ostiral goizaldean Israelek Iranen aurkako erasoa abiatu zuenetik, Teheranek 400 misil balistiko eta ehunka drone jaurti ditu Israelen aurka.
Irango buruak AEBri mehatxu egin, eta adierazi du Israelekin duen gatazkan sartuz gero "ondorio konponezinak" izango direla
Ali Khameneik azpimarratu duenez, Teheranek "irmo jarraituko du inposatutako gerra baten aurrean, inposatutako bake baten aurrean bezala"
Trumpek dio badakitela non dagoen Khamenei, baina "oraingoz" ez omen dute hilko : "Jomuga erraza da"
"Gure pazientzia bukatzear da", azpimarratu du AEBko presidenteak, eta Irani "baldintzarik gabe amore eman" dezala eskatu dio.
Aire erasoek ez dute etenik Israelen eta Iranen artean
Gaur arratsaldean Iranek alarma antiaereoak piztu ditu Israelgo hegoaldean, ostiraletik egindako hamargarren erasoan. Iranen ere, bonbardaketak izan dira berriro Teherango kaleetan.
Zer dakigu Trumpek bere izenarekin martxan jarri nahi duen telefono zerbitzuari buruz?
Ameriketako Estatu Batuetako presidenteak 'Trump' eta 'T1' markak erabiltzea eskatu du telekomunikazio, dispositibo mugikor eta telefono sektoreetan.
Melissa Hortman Minnesotako kongresista demokrataren hilketaren susmagarria atxilotu dute
Hortmanez gain, senarra ere hil zuen Vance Boelter susmagarriak. John Hoffman senatari estatala eta haren emaztea ere zauritu zituen erasoan.