Haurren obesitateak pisu txikikoa gainditu du lehen aldiz: hamar haurretatik batek gizentasuna pairatzen du munduan
Unicefek ohartarazi du elikagai ultraprozesatuen eraginaz eta haurrei zuzendutako publizitate oldakorraz, osasun, gizarte eta ekonomia ondorio larriak dituen epidemia globala bultzatzen ari dela.
Historian lehen aldiz, haurren obesitateak pisu baxua dutenen indizea gainditu du munduko malnutrizio modu ohikoena den aldetik, Unicefek argitaratutako "Negozioa elikatzen" izeneko txostenaren arabera.
Gaur egun, 188 milioi haur eta nerabek (hamarretik batek) obesitatea dute, eta guztira 391 milioik gehiegizko pisua pairatzen dute; kopuru hori 2000 urteaz geroztik bikoiztu egin da.
Txostenak adierazten du elikadura-ingurune ez osasuntsuak direla krisi horren motor nagusia, elikagai ultraprozesatuak, edari azukredunak eta janari azkarra eskura izatearen ondorioz.
Publizitate digital intentsiboak arazoa areagotzen du
Txostenaren arabera, gazteen % 75ek adierazi dute azken astean osasungarriak ez diren iragarkiak ikusi dituztela, eta 10etik 6k onartu dute esposizio horrek areagotu egiten duela kontsumoa.
Ondorio larriak osasunean
UNICEFek ohartarazi du obesitateak ondorio sakonak dituela osasunean, bai haurtzaroan bai etorkizunean:
- Gaixotasun kronikoak: 2 motako diabetesa, hipertentsioa eta gaixotasun kardiobaskularrak garatzeko arrisku handiagoa.
- Eragin mentala: antsietatea, depresioa eta autoestimua jaisten dira.
- Kostu ekonomikoa: ezer egin ezean, gizentasunak eragindako gastua urtean lau bilioi dolarretik gorakoa izango da 2035ean.
Unicefek salatu du elikagai ultraprozesatuen industriak neurriz kanpoko eragina duela gobernuengan, eta erregulazio eraginkorren inplementazioa oztopatzen duela.
Hala ere, zenbait herrialdek neurri ausartak hartu dituzte: Mexikon, debekatu egin dute elikagai ultraprozesatuak saltzea eskola publikoetan. Espainian, berriz, Eskola-jantoki osasungarri eta jasangarrien Errege Dekretua onartu dute; horri esker, menu orekatuak eskaintzen dira eta azukre, gatz eta koipe gehiegi dituzten produktuak kendu dira eskoletatik.
Erakundeak premiazko ekintzak eskatu ditu, eta, besteak beste, honako neurriak proposatu ditu:
- Publizitatea mugatzea: haurrenganako elikagai kaltegarrien publizitatea kontrolatzea.
- Etiketatzea hobetzea: produktuaren informazioa argiagoa eta errazagoa izatea.
- Zerga bereziak ezartzea: elikagai ultraprozesatuetan zergak aplikatzea.
- Dieta osasungarriak sustatzea eta familiei elikadura nutritiboa erraztea.
- Politika publikoak babestea: industria presioaren aurrean blindatzea.
“Arazoa ez da jada desnutrizioa soilik”, ohartarazi du Catherine Russell Unicefeko zuzendari exekutiboak. “Haurren obesitatea mehatxu global bihurtu da, eta politika irmoak behar dira haur guztiek elikadura osasungarria izateko aukera izan dezaten”, esan du.
Zure interesekoa izan daiteke
Atzerrian dauden israeldarrei kontuz ibiltzeko eskatu die Gobernuak, Sydneyko erasoaren imitatzaileak egon daitezkeelakoan
Janucaren ospakizuna bertan behera geratu da Moskun eta juduen gurtza lekuen segurtasuna indartzea erabaki du Frantziako Gobernuak.
Zelenski Trumpen ordezkariekin bildu da Berlinen, bake akordioa negoziatzen jarraitzeko
Lehen informazioen arabera, Ukraina prest legoke NATOn sartu gabe geratzeko, Errusiak berriz ere erasotzea eragotziko luketen segurtasun bermeak ematen badizkote. Astelehenean berriz ere bilduko dira bi aldeak.
Australiako hondartza bateko juduen festa batean izandako eraso batek gutxienez 16 hildako eta 40 zauritu utzi ditu
Poliziak erasotzaileetako bat hil du, eta bestea atxilotu egin dute, hil ala biziko egoeran. Poliziak uste du aita-semeak zirela. Bondi hondartzan jazo da erasoa, 2.000 pertsona inguru bildu dituen juduen ospakizun batean.
Bi hildako eta bederatzi zauritu Rhode Islandeko unibertsitate batean izandako tiroketan
Zaurituetako bat egoera kritikoan dago. Poliziak atxilotu egin du susmagarri nagusia.
Australiako hondartza bateko juduen festa batean izandako eraso batek gutxienez 12 hildako utzi ditu, tartean erasotzaileetako bat
Gainera, 30 pertsona zauritu dira gutxienez bi erasotzailek tiroka egindako erasoan. Poliziak horietako bat hil du, eta bestea atxilotu egin dute. Bondi hondartzan jazo da erasoa, juduen ospakizun batean.
Gutxienez zortzi pertsona hil dira Gazan uholdeek eragindako hipotermien ondorioz
Nazio Batuen Erakundearen arabera, 800.000 pertsona inguru goseak eta hotzak jota bizi dira Palestinan. Gainera, euri-jasek hainbat pertsona kaltetu dituzte, horietako asko gaixorik eta osasun arazo larriekin.
Gutxienez 11 pertsona hil dira Gazako Zerrendan, hotzaren eta euriteen ondorioz
Euriteen ondorioz horma eta etxebizitza asko behera etorri dira, hainbat pertsona azpian harrapatuz. Gainera, urak kaleak eta kanpin-dendak hartu ditu. Errefuxiatuentzako Nazio Batuen Agentziak eta Gazako Gobernuak gaixotasunak eta infekzioak areagotzeko arriskuaz ohartarazi dute.
Milaka pertsonak lan erreformaren aurkako protesta egin dute Portugalen, azken 12 urteotako lehen greba orokorrean
Sindikatuen arabera, hiru milioi pertsonak baino gehiagok bat egin zuten greba orokorrarekin -5,1 milioi langile daude-, eta Portugalen "inoiz egin den grebarik arrakastatsuenetakoa" izan zela adierazi dute. Portugalgo patronalaren arabera, grebak porrot egin du eta langileen % 3 bakarrik geratu dira etxean.
Adimen artifizialari "gehiegizko" mugak ezartzen dizkioten legeak blokeatzeko agindu exekutiboa sinatu du Trumpek
Horren harira argitaratutako testuaren arabera, Trumpen Administrazioak Kongresuarekin elkarlanean aritu behar du nazio mailako arau irmo bat bermatzeko, eta "bat ez datozen estatu mailako 50 arau ezberdin saihesteko".
Zelenskik bake planaren bertsio berria proposatu du eta Donbasen subiranotasunari buruzko erreferenduma defendatu du
Ukrainako presidentearen arabera, Indar Armatuek 800.000 soldadu izango dituzte.