Nafarroako Osasun Publikoaren Plan berriaren helburua da bizi-kalitatea hobetzea, ekitatea ardatz hartuta
Santos Indurain Osasun kontseilariak 2022-2025 aldirako Osasun Publikoaren plangintza aurkeztu du Nafarroako Parlamentuan. Plangintza horren helburua biztanleen bizi-kalitatea hobetzea da, eta, horretarako, ekitatea izango du ardatzetako bat, faktore sozioekonomikoengatiko desberdintasunak eragozteko.
Indurainek adierazi duenez, Planak hainbat jarduera-ardatz ditu hainbat arlotan, hala nola osasunaren sustapenean, prebentzioan, detekzio goiztiarrean, epidemiologian, ingurumen-osasunean, elikagaien segurtasunean eta lan-osasunean, eta Nafarroa itxaropenari eta bizi-kalitateari dagokionez lehen erkidegoen artean sendotzea bilatzen du.
Plana ziurgabetasun sanitario eta sozioekonomikoko egoera batean egin da. Espainiako eta Europako estrategiak hartzen ditu kontuan, hala nola Osasun Sistema Nazionalaren osasun publikoaren zaintza eta EBko gaixotasun ez-kutsakorren zaintza (kardiobaskularrak, arnasketa kronikoak, diabetesa, osasun mentala, nahasmendu neurologikoak eta minbizia).
Laneko osasunaren prebentzioa, drogen eta bestelako adikzioen prebentzioa, ijito-komunitatearen osasunaren sustapena, GIBaren prebentzioa edo zahartze aktiboa ere helburu estrategikoak dira, eta erakundearteko eta gizarteko ekintza batean koordinatu behar dira. Horretarako, diziplinarteko lantaldeak behar dira, esperientzia duten profesional asko erretirora iristen ari diren eta profil berriak sartu nahi diren une honetan.
Halaber, bere iritziz, garrantzitsuak dira laguntza teknologikoko prozesuak, etengabeko prestakuntza, ikerketa eta lanbide-heziketa.
Albiste gehiago osasuna
Odol-test berri batek alzheimerrerantz daraman narriadura kognitibo arinaren progresioa detektatzen du
Test berri honek biomarkatzaile berriak neurtzen ditu eta datu klinikoekin konbinatzen ditu, zehaztasun handiz iragartzeko narriadura kognitibo arina duten zein pazientek egingo duten aurrera alzheimerrerantz eta zeintzuk mantenduko diren egonkor.
Litioa erabakigarria izan liteke Alzheimerra agertzeko eta gaixotasunaren aurkako tratamendua emateko
Harvardeko ikertzaileek aurkitu dute garuneko litioaren galerak oroimenaren narriadura bizkortzen duela, gaixotasunari lagunduz. Nature aldizkarian argitaratutako eta 10 urtetan egindako lanak lehen aldiz erakusten du litioa modu naturalean produzitzen dela garunean, eta neurodegeneraziotik babesten duela.
Osakidetzak profesionalek baliozkotutako edukiak dakartzan webgune bat prestatu du
Kontsultan bertan eduki jakin bat (ikastaroak, tailerrak, material multimedia...) agindu edo preskribatzeko aukera ematen die osasun arloko profesionalei, pazienteek eta familia zaintzaileek ezagutza zabaldu eta beren gaixotasuna hobeto kudea dezaten.
Haurtxo bat izan da edizio geniko pertsonalizatuko terapia batekin tratatu duten aurreneko gizakia
KJ 'Carbamoil fosfato sintetasa 1 (CPS1) urritasun larria' gaixotasun genetiko sendaezinarekin jaio zen. Lehen sei hilabeteak ospitalean eman zituen dieta oso murriztaile batekin, taldeak berari egokitutako zen terapia bat diseinatzen zuen bitartean. Lehen hiru dosiak arrakastatsuak izan dira.
MDMA bezalako sendagai psikodelikoek osasun mentaleko tratamenduetan lagun dezakete
Psikiatria bide berriak aztertzen ari da pazienteak gutxiago medikatzeko, eta medikuntza psikodelikoa erabiltzea izan daiteke horretarako bide bat.
“Izoztutako obozitoek ez daukate iraungitze datarik”
Ane Olivenza enbriologoak obuluen izozteari buruzko argibideak eman ditu. Halako prozesu bat egitekotan, 20-30 urte bitartean egiteko gomendatu du, kalitatea bermatu dadin. Prozesu horrek adinean gora ugalkortasuna handitzen laguntzen du.
“Izoztutako obozitoek ez daukate iraungitze datarik”
Ane Olivenza enbriologoak obuluen izozteari buruzko argibideak eman ditu. Halako prozesu bat egitekotan, 20-30 urte bitartean egiteko gomendatu du, kalitatea bermatu dadin. Prozesu horrek adinean gora ugalkortasuna handitzen laguntzen du.