D bitamina, eguzkiaren menera
66 urte ditu Begoñak, eta familia medikuak errezeta bitxia egin dio: har dezala eguzkia egunero, 15 bat minutuz eta eguzkitako krema eman gabe. Emakumearen odol analisiek D bitamina falta duela erakutsi dute, eta bitamina hori hezurrak zein giharrak osasuntsu egoteko gakoa denez, aholku hori eman dio sendagileak, bestelako botikarik eman gabe.
Begoñaren kasua ez da, dirudienez, kasu isolatua. Berriki egin duten ikerketa batek ondorioztatu duenez, Kataluniako herritarren hiru laurdenek D bitaminaren maila baxuak dituzte (harrigarria suerta liteke akaso, Mediterraneo aldea oso eguzkitsua den aldetik). Osakidetzak eta Osasunbideak ez dituzte horren inguruko datu zehatzik, baina Maddi Etxeberria (Andoain, 1998) nutrizionistaren ustez, badaude zantzuak pentsatzeko Euskal Herrian ere egoera bertsuan egongo garela. Hala, D bitaminaren maila neurtzeko gomendioa eman die herritarrei.
Eguzkiaren B motako izpi ultramoreak dira D bitaminaren iturri nagusia. Gure gorputzak hura sintetizatu eta gibelean eta giltzurrunean gordetzen du, eta bi organo horiek hormona bihurtzen dute —horrela deitu arren, D bitamina ez baita bitamina, hormona baizik—.
Eguzkirik ezean, eta maila apalagoan bada ere, bada D bitamina dietaren bitartez jasotzerik. Hainbat elikagaitan topa dezakegu, hala nola gibelean, arrautzetan edota arrain mota batzuetan.
Bada azken aukera bat D bitaminaren maila handitzeko, baina eztabaida eragiten du adituen artean: suplementazioa. Maddi Etxeberriaren esanetan, D bitamina pilulatan edo anpoilatan hartzea "interesgarria" izan liteke hirugarren adinekoentzat eta, batez ere, menopausiaren atarian edo menopausian dauden emakumeentzat. Dena dela, ohartarazi digunez, kontuz ibili behar da gehiegi hartzea toxikoa izan baitaiteke.
Albiste gehiago osasuna
Haurtxo bat izan da edizio geniko pertsonalizatuko terapia batekin tratatu duten aurreneko gizakia
KJ 'Carbamoil fosfato sintetasa 1 (CPS1) urritasun larria' gaixotasun genetiko sendaezinarekin jaio zen. Lehen sei hilabeteak ospitalean eman zituen dieta oso murriztaile batekin, taldeak berari egokitutako zen terapia bat diseinatzen zuen bitartean. Lehen hiru dosiak arrakastatsuak izan dira.
MDMA bezalako sendagai psikodelikoek osasun mentaleko tratamenduetan lagun dezakete
Psikiatria bide berriak aztertzen ari da pazienteak gutxiago medikatzeko, eta medikuntza psikodelikoa erabiltzea izan daiteke horretarako bide bat.
“Izoztutako obozitoek ez daukate iraungitze datarik”
Ane Olivenza enbriologoak obuluen izozteari buruzko argibideak eman ditu. Halako prozesu bat egitekotan, 20-30 urte bitartean egiteko gomendatu du, kalitatea bermatu dadin. Prozesu horrek adinean gora ugalkortasuna handitzen laguntzen du.
“Izoztutako obozitoek ez daukate iraungitze datarik”
Ane Olivenza enbriologoak obuluen izozteari buruzko argibideak eman ditu. Halako prozesu bat egitekotan, 20-30 urte bitartean egiteko gomendatu du, kalitatea bermatu dadin. Prozesu horrek adinean gora ugalkortasuna handitzen laguntzen du.
Norbera eta pertsona zaurgarriak berotik babesteko gomendioak
Gehiegizko tenperaturak herritarren osasunean duen eragina prebenitzea eta murriztea helburu Osasun Sailak eta Osakidetzak Beroaren Aurkako Plana argitaratu dute. Beroaren ondorioei buruzko informazioa zabaldu eta horiek saihesteko neurriak zerrendatu dituzte. Hona hemen gako nagusiak.