Artrosi kasuek gora egiten jarraituko dute biztanleriaren zahartzearen eta obesitatearen ondorioz
The Lancet Rheumatology aldizkarian argitaratutako ikerketa baten arabera, artrosi kasuek gora egiten jarraituko dute datozen hamarkadetan, zahartzearen, biztanleriaren hazkundearen eta obesitatearen ondorioz, 2050ean ia mila milioi pertsonak izan arte. Artritisaren modurik ohikoenean, hezur azalerak estaltzen dituen kartilago hialinoa suntsitzen da.
Institute for Health Metrics and Evaluation (IHME) institutuak zuzendutako ikerketak azken 30 urteetako datuak aztertu ditu, 200 herrialde baino gehiagotan. 1990ean, 256 milioi pertsonak zuten artrosia. 2020an, 595 milioi ziren (% 132ko igoera), eta 2050erako 1.000 milioira hurbiltzea aurreikusten da.
Artikuluaren egileak, Jaimie Steinmetz doktoreak, azaldu duenez, "faktore giltzarriak pertsonen bizitza luzeagoa eta munduko biztanleriaren hazkundea dira, eta, beraz, aurrea hartu behar diegu herrialde gehienetako osasun sistemek jasango dituzten tentsioei". Ez dago sendabide eraginkorrik. Horregatik, prebentzioan eta esku hartze goiztiarrean arreta jartzeko gomendatu du, "baita tratamendu garestiak eta eraginkorrak eskuragarriago bihurtzen ere, hala nola artikulazio-protesiak, batez ere diru-sarrera txikiak eta ertainak dituzten herrialdeetan".
Artrosiak gehien kaltetutako eremuak belaunak eta aldakak dira. 2050erako, artrosia ehuneko hauetan handitzea aurreikusten da, giza gorputzaren eremu problematikoen arabera: belauna, % 74,9; eskua, % 48,6; aldaka, % 78,6; eta beste eremu batzuk (ukondoa eta sorbalda, adibidez), % 95,1.
Era berean, emakumeek gizonak baino gehiago jasaten jarraituko dute, "faktore genetikoak, hormonalak eta desberdintasun anatomikoak" direla eta.
Azterketak erakutsi duenez, obesitatea edo gorputz masaren indize handia artrosiaren arrisku faktore garrantzitsua da. Obesitateari eraginkortasunez aurre egin ahal izango balitzaio, gaixotasunaren karga % 20 murriztuko litzateke, horren kalkuluen arabera.
"Artrosiari lotutako obesitatean eta minean jarduera fisikorik ezak betetzen duen rolak kontrako eta nahi gabeko ziklo negatiboak izan ditzake. Adibidez, fisikoki aktiboa izateak lesioak prebeni ditzake bizitzako etapa goiztiarretan, eta giltzaduretako mina duen norbaitentzat ere onuragarria izan daiteke. Kontraintuitiboa da, baina artikulazioen mina izateak ez du esan nahi sedentario jarraitu behar dugunik", azaldu du Liane Ong ikertzaileak.
Albiste gehiago osasuna
Haurtxo bat izan da edizio geniko pertsonalizatuko terapia batekin tratatu duten aurreneko gizakia
KJ 'Carbamoil fosfato sintetasa 1 (CPS1) urritasun larria' gaixotasun genetiko sendaezinarekin jaio zen. Lehen sei hilabeteak ospitalean eman zituen dieta oso murriztaile batekin, taldeak berari egokitutako zen terapia bat diseinatzen zuen bitartean. Lehen hiru dosiak arrakastatsuak izan dira.
MDMA bezalako sendagai psikodelikoek osasun mentaleko tratamenduetan lagun dezakete
Psikiatria bide berriak aztertzen ari da pazienteak gutxiago medikatzeko, eta medikuntza psikodelikoa erabiltzea izan daiteke horretarako bide bat.
“Izoztutako obozitoek ez daukate iraungitze datarik”
Ane Olivenza enbriologoak obuluen izozteari buruzko argibideak eman ditu. Halako prozesu bat egitekotan, 20-30 urte bitartean egiteko gomendatu du, kalitatea bermatu dadin. Prozesu horrek adinean gora ugalkortasuna handitzen laguntzen du.
“Izoztutako obozitoek ez daukate iraungitze datarik”
Ane Olivenza enbriologoak obuluen izozteari buruzko argibideak eman ditu. Halako prozesu bat egitekotan, 20-30 urte bitartean egiteko gomendatu du, kalitatea bermatu dadin. Prozesu horrek adinean gora ugalkortasuna handitzen laguntzen du.
Norbera eta pertsona zaurgarriak berotik babesteko gomendioak
Gehiegizko tenperaturak herritarren osasunean duen eragina prebenitzea eta murriztea helburu Osasun Sailak eta Osakidetzak Beroaren Aurkako Plana argitaratu dute. Beroaren ondorioei buruzko informazioa zabaldu eta horiek saihesteko neurriak zerrendatu dituzte. Hona hemen gako nagusiak.