Galegoa, euskara eta gaztelaniaren ondoren Bizkaian hiztun gehien dituen hizkuntza
Bizkaian, 120 hizkuntza baino gehiagotan hitz egiten da, eta, euskaraz eta gaztelaniaz gain, galegoz, arabieraz, amazigeraz (berberera) eta errumanieraz hitz egiten da gehien, Lorea Agirre Bizkaiko Aldundiko Euskara, Kultura eta Kirol diputatuak gaur, ostiralarekin, aurkeztutako txosten batean jaso dutenez.
2019. urtean, atzerritar jatorri zuzeneko 115.686 biztanle zeuden Bizkaian, bizkaitarren % 10. Horien erdiak, 50.230, hizkuntza ofizialen artean gaztelania duten hamar estatutakoak dira: Kolonbia, Bolivia, Paraguai, Nikaragua, Venezuela, Ekuador, Peru, Argentina, Honduras eta Kuba.
Gaztelania aparte utzita, hizkuntza erromantzeei begiratuta, 25.697 biztanlek dute galiziera jatorri hizkuntza gisa eta 7.018k katalana; jatorria Portugalen edo Brasilen duten bizkaitarrak, berriz, 5.793 dira eta portugesa dute jatorri hizkuntza; errumaniera 11.119 pertsonak erabiltzen dute eta frantsesa 2.529k.
Marokotik eta Aljeriatik etorritako biztanleak kontuan hartuz, arabierak ere presentzia esanguratsua du Bizkaian: 13.435 bizkaitarrek dute arabiera edo amazigera jatorri hizkuntza gisa.
Gainera, bizkaitar askok hitz egiten dituzte Senegalen jatorria duten wolof, fula edota serer hizkuntzak (3.259, guztira); Nigeriatik etorritakoak (jorubera, igboera eta hausa) 1.877 hiztunek; eta 1.477 herritarrek Pakistandik etorritakoen hizkuntzak (urdu eta punjabera).
120 hizkuntza
Orotara 120 hizkuntza inguru hitz egiten dira Bizkaian, jatorri-hizkuntzen aniztasuna kontuan izanik:
Europako hizkuntza ofizialak (galegoa, katalana, portugesa, alemana, errusiera, italiera, georgiera, moldaviera, poloniera, bulgariera, bielorrusiera, suediera, albaniera, greziera, lituaniera, txekiera, hungariera, armeniera, serbiera, daniera, norvegiera, finlandiera, kroaziera, letoniera, esloveniera, azerbaijanera…).
Ez ofizialak (erromantxea, flandesera, frisiera, galesera edota Eskoziako edo Irlandako gaelikoa, besteak beste);
Amerikan jatorria duten guarania, kitxua, ketxua, aimara, ingelesa, nahuatl, mapudungun.
Afrikatik etorri diren kikongo, lingala, swahili, fula, soninkera, wolofera, amarhera, sothoera, swaziera, jorubera, igboera, fula, bubiera, sekiera, soninkera, moorea, diolera, akanera, fang, bubiera, kombo, lingala, mandinkera, pulaarera, besteak beste.
Asiatik nepalera, bengalera, indi, asamera, bodoera, vietnamera, japoniera, indonesiera, kazakhera, persiera, paxtunera, mongoliera, malaysiera, besteak beste.
Ozeaniatik Maoriera, fijiera, tagalo, samoera…
Txostena Xabier Aierdi soziologoak eta Belen Uranga soziolinguistak egin dute.
Albiste gehiago kultura
Bilboko Arte Ederren Museoak 1970eko eraikina berriro zabalduko du urriaren 8an, egitarau berezi batekin
Irekierarekin, museoak "mugarri garrantzitsua jarri du" bere eraldaketan, eta 2026ko ekainean aurreikusitako 'Agravitas' espazioaren inaugurazioarekin amaituko da.
Jon Esnaola Agirre musikariak eta Xabier Etxeberria Mauleon filosofoak jaso dute Eusko Ikaskuntza saria
Esnaolak (Tolosa, 2000) Eusko Ikaskuntza-Laboral Kutxa Gazte Saria 2025 jaso du ‘LUUR, Nestor Basterretxearen oroimenez’ lanarengatik. Xabier Etxeberria Mauleonek (Arroitz, 1944), Eusko Ikaskuntza-Laboral Kutxa Humanitate, Kultura, Arte eta Gizarte Zientzien saria.
Albiste izango dira: Bilbao BBK Live, laugarren entzierroa eta Sanchezen agerraldiaren biharamuna
Gaurkoan albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Hasi dira iristen BBK Live jaialdira joatekoak diren lehen musikazaleak
Goiztiarrenek San Mamesen eta BECen jarri dituzten postuetara jo dute pultserak eskuratzeko. Kanpina eguerdian zabaldu dute. Aurten, 6.000 lagun inguru espero dituzte bertan, eta lehenengoak dagoeneko igo dira horretarako apropos prestatutako autobusetan.
Joxe Azurmendi: "Euskaltasun jatorra egin egin behar da"
Euskal pentsalari oparoa atzo zendu zela eta, 1994an Hasier Etxeberriak "Ez dago larrosarik" saiorako egin zion elkarrizketako pasarte batzuk berreskuratu ditugu. Arantzazu, euskaltasuna, artea eta filosofia hartu zituen hizpide, besteak beste.
Txomin Olabarri, Azkuna Zentroko zuzendari nagusi berria
2018ko maiatzetik 2024ko abendura bitartean Azkuna Zentroko zuzendari izan zen Fernando Perezek kargua bere borondatez utzi ondoren, Olabarri izendatzea erabaki dute.
Milaka lagunek gozatu dute Bilboko Itsasadarreko ur gaineko kontzertuez
Bero egin arren, milaka lagun gerturatu dira Bilboko Itsasadarrera BBK Riak antolatutako kontzertuetara. ETSko Iñigo Etxezarreta, Amaia eta Arde Bogota ur gainerako eszenatokian aritu dira gerturartu direnen gozamenerako.
Itziar Mendizabal dantzariak amaiera eman dio bere ibilbide bikainari Londresko Royal Ballet konpainian
Lau urterekin hasi zen balletean lehen urratsak ematen, eta dantzarako grinak, besteak beste, Alemaniara eraman du. Hondarribiko dantzariak alde batera utziko ditu eszenatokiak, baina ez balleta. Londresko konpainia ospetsuak bere goi mailako dantza eskolako irakasle izateko fitxatuko duela iragarri du.
Santa Ana 1588ko ontziaren gila izan daitekeena topatu dute Pasaiako badian
Santa Ana ontzia Pasaian eraiki zuten, 1586an. Felipe II.aren “Armada Handiko” ontzietako bat zen, eta Ingalaterra konkistatu eta bertan katolizismoa ezartzeko misioan, huts egin zuen operazioan parte hartu zuen.
Hunkituta jaso du Antton Valverdek Adarra Saria
Antton Valverde musikari donostiarrak jaso du aurtengo Adarra saria Eneko Goia alkatearen eskutik. Euskal kantagintzari egindako ekarpena aitortu diote. Saria musika sortzen jarraitzeko bultzada handia dela esan du sortzaile donostiarrak.