Ezetz asmatu zein izan den Uzei eta Euskaltzaindiarentzat urteko zorioneko hitza?
Eskuak bete lan ibili ohi dira Euskaltzaindiko eta Uzeiko teknikariak, urterik urtera, joatekotan den urteak utzi duen hitz nabarmenena aukeratzeko.
Aurten ere, bi erakundeek eskua ezarri diote urteko eleari, eta azkenaldiko gertakariek esku eman diete lantegi horren arduradunei. Irulegiko Eskuak eta horrek hedabideetan eta ahoz aho eduki duen erabileran oinarrituta, "zorioneko" hitza aukeratu dute 2022. urteko hitz gisa.
Aranzadi Zientzia Elkarteak azaroan ezagutzera eman zuenez, "baskoieraz idatzitako lekukotasun zaharrena" den brontzezko pieza horretan sorioneku hitza irakur daiteke.
Itxura guztien arabera, oraindik ere emango du zeresana Irulegiko Eskuak, Andres Urrutia euskaltzainburuak gogoratu zuen bezala, "diziplina arteko ikerketa egin beharko baita; beraz, arkeologoek, hizkuntzalariek eta gainerako zientzialariek esaten dutenaren zain geratu beharko dugu oraingoz".
Uzeik egunero egiten du lexikoaren jarraipena, nagusiki komunikabideak arakatuz, eta jarraipen horretan oinarrituta hautatzen dute Euskaltzaindiak eta UZEIk urteko hitza.
Aurten, inflazioak, Ukrainako gerrak eta hizpide izan diren beste gai nagusi batzuei itzal egiteko adinako hedadura izan du Irulegiko Eskuak (zorionez, zorigaitz artean zorionerako ziorik bada), Uzei eta Akademiak azaldu dutenez. Horren adibide da, esaterako, Euskaltzaindiaren Hiztegian "zorioneko" formak azaroko aste bakarrean izan zuela hiztegi digital horretako sarrera bakoitzak aurten batez beste izandako kontsulta-kopuru bera.
Hau aurkitu zuten bilaketa hori egin zutenek:
zorioneko 1 adj. Zorionez betea. Zorionekoak bihotzez behartsu direnak, haiek baitute Jainkoa errege.
2 adj. Askotan aipatu delako edo arazoak sortzen dituelako, nekagarria edo gogaikarria gertatzen dena. Ik. dontsu 2. Orain erdaraz barra-barra, ahoz aho eta lumaz luma, dabiltzan zorioneko "estructura" horiek. Dirua baita, zorioneko dirua, mundu honetako jainkoa. Baina zer arraio ote da zorioneko beatu hori? Bestela, zorioneko euskara landu-behar horrekin, hiru motatako idazlanak sortuko zaizkigu soilik. Saussureren Cours zorionekoan irakur daitekeenez.
Zorionekoak zorioneko artikulu honen amaierara iritsi zaretenok!
Zure interesekoa izan daiteke
Azaroaren 25ean eta 26an izango da DA! PRO topaketaren zazpigarren edizioa
Sortzaileen eta eta programatzaileen arteko elkargunea eskaintzen du Durangoko Azokaren ekimen honek. Familia ikuskizunen egileek eta musikariek euren proposamenak aurkeztuko dituzte kultur zein euskara teknikari, liburutegietako dinamizatzaile eta jai-antolatzaileen aurrean, azaroaren 25ean (familia ikuskizunak) eta 26an (musikariak), Durangoko Bizenta Mogel liburutegian. Familia ikuskizun hauek aurkeztuko dituzte: Oñatiko Algaraz ikuskizun elkartea (Potx eta Lotx Lagunekin topa!), Josan Aramayo (Kanutoren Anaia), Lanku (Txepeldunak haurrentzako bertso antzerkia), Lanku (Teilatupean), Lanku (Bertso garbitzailearena), GRAMA Kolektiboa (Erresinolaren Kantua), Euskal Barrok Ensemble (Xirribit) eta Zurrunka Teatro (Pulcinella Txio-Txinela). Parte hartuko duten musikariak, berriz, hauek izango dira: Sueder, Sara Zozaya, Gartxot, Jonkass, Hondora, Ilargi, Maialen Ibarra, Uxue Kerejeta, Euskal Barrok Ensemble eta Maider.
Delaware Choral Scholars abesbatzak irabazi du Tolosako 56. Abesbatza Lehiaketa
AEBko abesbatzak lau sari eskuratu ditu: polifonia saileko eta folklore saileko lehenengo sariak, Kutxaren sari nagusia eta euskal abesti baten interpretazio onenaren saria.
Liburuetan ahaztutako objektuen bilduma bitxia ikusgai, Errenteriako Udal liburutegian
Errenteriako Udal Liburutegiak 'Altxorrak orrien artean' erakusketa antolatu du, liburuetan ahaztuta geratutako objektuen bilduma bitxia. Liburuekin batera itzuli diren gauza txikiak daude ikusgai: orri-markatzaileak, tiketak, argazkiak, postalak, eskuz idatzitako oharrak eta irakurleek utzitako bestelako aztarnak.
Eusko Ikaskuntzak "EzBerdin Berdinak" ikuskizuna plazaratu du Bilbon, EITBren egoitzan
Dantza garaikidea eta tradizionala, bertsolaritza, antzerkia eta musika zuzenean uztartzen dituen gogoeta sortzailearen zazpi emanaldi izango dira guztira Euskal Herriko hainbat tokitan.
Beste kontzertu bat emango du La Oreja de Van Gogh taldeak BECen
Donostiako taldeak 2026ko birako sarrerak agortzen eta data eta leku berriak iragartzen jarraitzen du. Abenduan BECera itzuliko dira.
Oteizaren unibertsoa, Euskal Herrian barrena
Jorge Oteiza eskultorea jaio zela 117 urte beteko dira gaur, eta urteurrena baliatuko dute "Danok Oteiza" elkartea aurkezteko, artistaren eta haren ondarearen inguruan jaioko den ekimen berria. 11:00etan egingo dute prentsaurrekoa, Oteiza Museoan, Altzuzan. Euskal Herrian zein mundu osoan da ezaguna oriotarraren obra.
Lekeitioko 48. Euskal Zine Bilerak Urrezko Antzarra eta Zilarrezko Antzarra eman ditu
Film onenaren saria Eneko Muruzabal Elezcanoren “Planetagatik” lanak irabazi du, "film borobil eta jostaria" osatzeagatik. Zuzendari onenaren saria Aitzol Saratxagak jaso du, “Ehiza” filmean egindako lanagatik. EITB Ikuslearen saria, berriz, Mikel Balerdi eta Deñe Garcia-Bravoren “Eraman zutela” lanak eskuratu du.
Maren Galvezek eta Gorka Granadok irabazi dute 49. Euskal Herriko Dantza Txapelketa
Maren Galvez Garmendiak eta Gorka Granado Terronesek osatutako bikoteak irabazi du 49. Euskal Herriko Dantza Txapelketa, Seguran. Bikoteak bigarrenez irabazi du txapelketa, 2021ean ere irabazi baitzuen.
Durangoko Azoka 60. edizioari begira, “Kulturaren Jaialdia” leloari helduta
“Kulturaren Jaialdia” lerroburua erabiliko du aurrerantzean Durangoko Azokak, eta Iratxe Reparaz arduratu da 60. edizioaren iruditegi berriaz.
Sitgesen lehiatuko da "Singular", Alberto Gastesiren bigarren film luzea
Duela hamar urte garatzen hasi zen zientzia-fikziozko drama humanista bat da. Adimen Artifizialaren eta giza doluaren mugak aztertzen dira EITBk babestutako lan horretan. Sitgesko jaialdiko sail ofizialean lehiatuko da Alberto Gastesi eta Alex Merino donostiarrek idatzitako filma.