Benito Lertxundi, herri baten ahotsa
Benito Lertxundi Esoain musikariak (Orio, 1942ko urtarrilak 6) bukatutzat eman du kantagintzan egin duen bide oparoa: Gernika zuzenean zuzeneko diskoak itxiko du 1960ko hamarkadaren akaberan hainbat singlek zelaitu eta gerora hamaika kantu eta disko oinarrizkok letra larriz marraztu eta sendotu duten bide sendoa.
Hogei bat urte zituela hasi zen musika jotzen Benito, lantoki zuen erloju dendaren dendaostekoan, atsedenaldietan, Cliff Richards, Elvis Presley eta gustuko beste hainbat artista imitatzen eta haien kantuak euskarara ekartzen. Gero, Ez Dok Amairu kultur talde abangoardistan aritu zen, Mixel Labégueriek abiatutako Euskal Kantagintza Berriaren lorratzean, Artze anaiekin, Nestor Basterretxearekin, Lourdes Iriondorekin, Jose Angel Irigarayrekin, Mikel Laboarekin eta Xabier Leterekin batera, besteak beste, Jorge Oteizaren ideiek akuilatuta.
Hain zuzen ere, Ez Dok Amairu izenburua jarri zion Benito Lertxundik bere bigarren diskoari, haren izenez argitaratutako ordura arteko singleen konpilazioaren ("Gure bide galduak", "Loretxoa"…) jarraipenari, eta bertan bildu zituen, berbarako, euskal memoria kolektiboan gaurdaino iraun duten bi abesti ere: "Zenbat gera", Abel Muniategiren hitzekin, eta "Urak dakarrena", Jose Angel Irigarayren hitzekin.
1974an, Oro laño mee batek diskoa iritsi zen, besteak beste "Oi lur, oi lur" kantua, Lizardiren "Bultzi leihotik" poema musikatua, zekarren bilduma, eta haren atzetik ...eta maita herria, üken dezadan plazera (1975, "Atharratzeko gazteluko kanta", "Maria Solt eta Kastero"…), Zuberoa/Askatasunaren semeei (1977, "Oi Zuberoa" eta "Bizkaia maite" Jose Angel Irigarayren testuekin…), Altabizkar/Itzaltzuko bardoari (1981, "Oi Ama Eskual Herri", "Nire herriko neskatxa maite"…).
Hurrengo diskoan, apaldu egin zen nolabait 70eko hamarkadako eta 80ko hamarkada hasierako diskoen epikotasuna, eta intimismora jo zuen gehiago Lertxundik Gaueko ele ixilen baladak lanean (1985).
Mauleko bidean eta Pazko gaierdi ondua diskoek isilaldi luzea ekarri zuten 1990eko hamarkadan, Martin Irizar Benito pianoan laguntzen zuen musikaria istripuz hil zen tartean, eta Hitaz oroit diskoaren ondoren (1996, "Udazken koloretan", "Baldorba"…), Auhen sinfonikoa lana etorri zen, Benito Lertxundik Euskadiko Orkestrarekin grabatutako diskoa. Enrique Ugartek moldatu zituen "Baldorba", "Txori ttikia", "Oi Zuberoa" "Bizkaia maite" eta Lertxundiren eta euskal adierazpenaren beste hainbat klasiko orkestra osorako.
Nire ekialdean (2002), Itsas ulu zolia (2008), Oroimenaren oraina (2012) eta Ospakizun gauean (2018) estudioko diskoak iritsi ziren gero, eta, ibilbide osoan, sariak ugari: Sabino Arana saria, Euskal Herriko Unibertsitatearen Urrezko Domina, Durangoko Azokaren Argizaiola saria, Gipuzkoako Urrezko Domina eta Adarra saria, adibidez.
Oroz gain, halere, sortzaile batek eskura dezakeen sari handiena jaso du Lertxundik aspaldi dela: bere ahots grabeaz kantatutako doinuetako asko herri bat mamitzen lagundu dute, eta hori betiko geldituko da hor, isiltasunera erretiratzeko erabakia gorabehera.
"Zergatik utzi kantatzeari" Pete Seeger estatubatuar kantautorearen abestiaren euskarazko bertsioan kantatu zuen Benitok berak, Nere ekialdean diskoan:
"Nere bizitza, munduko arranguren
gainetik, amaiezinezko
kantu batean, airos doa
nere bizitzako kantu batean"
Zure interesekoa izan daiteke
Maurice Ravel musikari ospetsuaren omenezko eskultura inauguratu dute Donibane Lohizunen
Ziburun jaio bazen ere, denbora asko igaro zuen bere bizitzan zehar Donibane Lohizunen. Artista euskaldunaren jaiotzaren 150. urteurrena dela eta, hainbat ekitaldi egin dituzte urte osoan; larunbat honetan, eskultura bat inauguratu dute, eta bertan izango da ikusgai hemendik aurrera. Romain Tiercin egilearen esanetan, Ravelen ondareak "mundua argitzen segitzen du".
Delaware Choral Scholars abesbatzak irabazi du Tolosako 56. Abesbatza Lehiaketa
AEBko abesbatzak lau sari eskuratu ditu: polifonia saileko eta folklore saileko lehenengo sariak, Kutxaren sari nagusia eta euskal abesti baten interpretazio onenaren saria.
9 herrialdetako hamahiru abesbatza, Tolosan kantuan
Zortzi ganbera abesbatzak eta bost ahots taldek kantu erlijioso eta profanoak interpretatuko dituzte Gipuzkoako lehiaketaren 56. edizioan.
Urtz: "Iragana hil baino lehen" (2025)
"Urtzen" Urtz taldeak azaroan kaleratuko duen diskoaren lehen aurrerapena da "Iragana hil baino lehen" taldearen kantu klasikoaren bertsio berria. "Urtzen" lanak taldearen hamabost kanturen moldaketa berriak eta kantu berri bat bilduko ditu, guztiak ere bertsio "akustiko eta intimoagoan".
Leire Martinez: “Arrakasta bat ospatzen ari ginen eta konpainiako presidenteak esan zidan: 'Horiek bai titiak!'"
La Oreja de Van Gogh taldeko abeslari ohiak industria eraldatzen duten emakumeei buruzko hitzaldi batean parte hartu du. Emakumeek pairatzen dutenaren adibide gisa, diskoetxe bateko zuzendari batekin bizi izan zuen gertakari bat kontatu du.
Fito: "Atsegin dut jendeak Fito & Fitipaldisen soinua identifikatzea"
Arratsaldean BIME musika-azokaren baitan publikoarekin topaketa bat egin aurretik, Fitok "El monte de los aullidos" fitipalditarrekin batera kaleratu duen zortzigarren diskoari buruz hitz egin digu.
Ruper Ordorika: "Neure sasoi bat adierazten du disko honek, argi-itzalekin"
Oñatiar musikariak "Lurra ikutu barik" diskoa grabatu du, Leo Abrahams, Joh Thorne eta Kenny Wollesen musikariek lagunduta. Hamaika kantu biltzen ditu CD eta binilo formatuetan eskuratu ahalko den diskoa, eta Elkar argitaletxeak argitaratu du. Laster abiatuko du aurkezpen-bira Ordorikak. Ikusi Maite Eskarmendi kazetariak "Egun On" saioan egin dion elkarrizketa.
Alice Cooper eta Social Distortion, Azkena Rock Festivaleko lehen izen handiak
Gasteizko rock-and-roll jaialdiaren 24. edizioan Imelda May, Old Crow Medicine Show, Evaristo eta Sleaford Mods ere egongo dira, besteak beste. Aurretik jaialdira joan direnentzako aurresalmenta bihar, asteazkenarekin, abiatuko dute, eta salmenta orokorra asteartean, azaroak 4, hasiko da.
Olaia Inziartek EP berria kaleratu du, “Zura”
Hiru abestiz osatutako lana kaleratu du nafar musikariak, bere ibilbide artiskoaren “etapa berri baten hasiera”.
Bime jaialdiak zuzeneko musikaz eta profesionalentzako jarduerez beteko du Bilbo
Bime Prok eta Bime Livek, Last Tour enpresak antolatzen duen jaialdiaren bi aldeek, aste honetako agenda beteko dute: Rubén Blades, Mon Laferte, Fito, Leire Martínez, Zahara eta beste hainbat artistekiko topaketak eta Delaporteren, Villano Antillanoren eta Silitiaren kontzertuak egongo dira, esate baterako.