Benito Lertxundi, herri baten ahotsa
Benito Lertxundi Esoain musikariak (Orio, 1942ko urtarrilak 6) bukatutzat eman du kantagintzan egin duen bide oparoa: Gernika zuzenean zuzeneko diskoak itxiko du 1960ko hamarkadaren akaberan hainbat singlek zelaitu eta gerora hamaika kantu eta disko oinarrizkok letra larriz marraztu eta sendotu duten bide sendoa.
Hogei bat urte zituela hasi zen musika jotzen Benito, lantoki zuen erloju dendaren dendaostekoan, atsedenaldietan, Cliff Richards, Elvis Presley eta gustuko beste hainbat artista imitatzen eta haien kantuak euskarara ekartzen. Gero, Ez Dok Amairu kultur talde abangoardistan aritu zen, Mixel Labégueriek abiatutako Euskal Kantagintza Berriaren lorratzean, Artze anaiekin, Nestor Basterretxearekin, Lourdes Iriondorekin, Jose Angel Irigarayrekin, Mikel Laboarekin eta Xabier Leterekin batera, besteak beste, Jorge Oteizaren ideiek akuilatuta.
Hain zuzen ere, Ez Dok Amairu izenburua jarri zion Benito Lertxundik bere bigarren diskoari, haren izenez argitaratutako ordura arteko singleen konpilazioaren ("Gure bide galduak", "Loretxoa"…) jarraipenari, eta bertan bildu zituen, berbarako, euskal memoria kolektiboan gaurdaino iraun duten bi abesti ere: "Zenbat gera", Abel Muniategiren hitzekin, eta "Urak dakarrena", Jose Angel Irigarayren hitzekin.
1974an, Oro laño mee batek diskoa iritsi zen, besteak beste "Oi lur, oi lur" kantua, Lizardiren "Bultzi leihotik" poema musikatua, zekarren bilduma, eta haren atzetik ...eta maita herria, üken dezadan plazera (1975, "Atharratzeko gazteluko kanta", "Maria Solt eta Kastero"…), Zuberoa/Askatasunaren semeei (1977, "Oi Zuberoa" eta "Bizkaia maite" Jose Angel Irigarayren testuekin…), Altabizkar/Itzaltzuko bardoari (1981, "Oi Ama Eskual Herri", "Nire herriko neskatxa maite"…).
Hurrengo diskoan, apaldu egin zen nolabait 70eko hamarkadako eta 80ko hamarkada hasierako diskoen epikotasuna, eta intimismora jo zuen gehiago Lertxundik Gaueko ele ixilen baladak lanean (1985).
Mauleko bidean eta Pazko gaierdi ondua diskoek isilaldi luzea ekarri zuten 1990eko hamarkadan, Martin Irizar Benito pianoan laguntzen zuen musikaria istripuz hil zen tartean, eta Hitaz oroit diskoaren ondoren (1996, "Udazken koloretan", "Baldorba"…), Auhen sinfonikoa lana etorri zen, Benito Lertxundik Euskadiko Orkestrarekin grabatutako diskoa. Enrique Ugartek moldatu zituen "Baldorba", "Txori ttikia", "Oi Zuberoa" "Bizkaia maite" eta Lertxundiren eta euskal adierazpenaren beste hainbat klasiko orkestra osorako.
Nire ekialdean (2002), Itsas ulu zolia (2008), Oroimenaren oraina (2012) eta Ospakizun gauean (2018) estudioko diskoak iritsi ziren gero, eta, ibilbide osoan, sariak ugari: Sabino Arana saria, Euskal Herriko Unibertsitatearen Urrezko Domina, Durangoko Azokaren Argizaiola saria, Gipuzkoako Urrezko Domina eta Adarra saria, adibidez.
Oroz gain, halere, sortzaile batek eskura dezakeen sari handiena jaso du Lertxundik aspaldi dela: bere ahots grabeaz kantatutako doinuetako asko herri bat mamitzen lagundu dute, eta hori betiko geldituko da hor, isiltasunera erretiratzeko erabakia gorabehera.
"Zergatik utzi kantatzeari" Pete Seeger estatubatuar kantautorearen abestiaren euskarazko bertsioan kantatu zuen Benitok berak, Nere ekialdean diskoan:
"Nere bizitza, munduko arranguren
gainetik, amaiezinezko
kantu batean, airos doa
nere bizitzako kantu batean"
Albiste gehiago musika
ETS taldearen 20 urteak: Arabako Ekora herritik Madrileraino
Larunbat honetan, omenaldia egin diote ETSri, Ekora bere jaioterrian, taldearen 20 urteko ibilbidea ospatzeko. Hori aitzakia hartuta, Iñigo Etxezarreta buru duen taldearekin bildu gara, 60 abestik eta 500 emanaldi baino gehiagok osatutako ibilbidea gogoratzeko.
Hasi da Donostiako Musika Hamabostaldia, estreinaldiz eta izen handiz beteriko edizio historiko batekin
Donostiako jaialdiaren 86. edizioa abuztuaren 1ean inauguratu da, "Requiem (s)" baletarekin, eta lehen aldiz izango dira Parisko Operako eta Leipzigeko Gewandhausorchesterreko orkestrak.
Donostiako Jazzaldiak "arrakasta handiarekin" eta "sasoi betean" itxi du bere 60. edizioa
Miguel Martinen azken edizioa izan da, zuzendari gisa, baina Donostiako jaialdiaren "zerbitzura" lanean jarraituko du. Martinek ordainpeko 17 kontzertutan harmailak lepo bete direla nabarmendu du, eta gainerakoetan ia beteta egon direla. Doako 52 kontzertuek 158.700 pertsona batu dituzte, eta ordainpekoek, berriz, 20.480.
Jimmie Vaughan blues rockaren izen handia, IV. Bilbao Blues Festival Saria
Jaialdiko txapela jaso du larunbat honetan Vaughanek (Texas, 1951), eta, ondoren, kontzertua eskaini du, Estatuko bakarra. 1976an The Fabulous Thunderbirds talde mitikoa sortu zuen Vaughanek eta, 1989an taldea utzi ondoren, bakarlari gisa aritu zen. Guztira, lau Grammy irabazi ditu.
Bulego taldeak Jazzaldiko publikoa bereganatu du
Donostiako jazz jaialdiaren barruan, energiaz beteriko zuzenekoa eskaini du bart Azkoitiko taldeak Zurriola hondartzan, familiaz eta gaztez osatutako publikoaren aurrean.
Dee Dee Bridgewaterrek, jazzaren izar handiak, Donostiako Jazzaldia saria jaso du
Menphiseko abeslari handiaren lau hamarkada baino gehiagoko ibilibidea saritu nahi izan dute. Bridgewater Donostiako Jazzaldiaren oholtza gainean zuzenean aritu da ostiral honetan. Golardoa jasotzean, "emakume guztien eta bereziki emakume beltzen" alde egindako lana aldarrikatu du.
Latzen taldea oholtza gainean da berriro, 17 urteren ondotik
Egunotan Lakuntzan ospatzen ari diren Hatortxu Rock jaialdiaren azken edizioan agertu da berriro Oñatiko heavy taldea. Bi maketa eta bi diskoren ostean, 1999. urtean banandu ziren. 2007an, laukoteak itzulera bira bat egin zuen, "Hellmuga" diskoan jasoa gelditu zena.
Mississippi Queen & The Wet Dogs bilbotarrek hasiera eman diote Bilbao Blues Festival jaialdiari
Igandera arte, Bilbo bluesaren munduko hiriburua izango da, eta bertan ez da legendarik eta ezustekorik faltako. Ostiral honetan Mississippi Queen & The Wet Dogs, The Kings of Blues eta Blackburn Brothers taldeen txanda izan da.
Jamie Cullumek festa handia bihurtu du Zurriola hondartzako kontzertua
Zurriolako hondartza agertoki bikaina izan da, beste behin, Jamie Cullum britaniar artista entzutetsua hartzeko. Cullum Donostiara itzuli da bostgarren aldiz, jazz, pop eta swing estiloak nahasten dituen errepertorio berriarekin.
The Beach Boys talde kaliforniarrak debuta egin du Donostiako Jazzaldian
Estreinakoz Donostiako jazzaldian, taldearen hainbat garaitako kanta ezagunak jo dituzte. Kaliforniakoen kantak belaunaldien himno bihurtu dira: gaztaroko maitasuna, surfaren kultura eta baikortasuna islatzen duten abestiak.