Hauteskunde-erroldaren erreformak protestak piztu ditu Kaledonia Berrian, bost hildako eta 200 atxilotu utziz
Frantziako agintariek gaur iragarri dutenez, segurtasun indarretako 1.000 kide gehiago jarriko dituzte Kaledonia Berrian (hiru artxipelago eta 270.000 biztanle inguru ditu), azken egunetako protestetan bost pertsona hil eta beste 200 atxilotu ostean. Parisek hautesle-errolda zabaltzeko erreforma jarri du abian, eta horrek kaledoniar askoren haserrea eragin du.
Horrela, azken egunotan milaka pertsona kalera atera dira Kaledonia Berrian Konstituzioaren erreformaren aurka protesta egiteko. Artxipelagoak Emmanuel Macron presidenteak iragarritako larrialdi egoeran daude, eta Numea hiriburuan gaur sartu da indarrean.
Astelehenean areagotu zen gatazka, Frantziako Parlamentuan frantziarrei boto eskubidea ematen dien hauteskunde-erreforma eztabaidatu ondoren. Indigena kanako askok, independentistek bereziki, euren eskubideen murrizketa baten beldur dira.
Azkenean onartutako testuak, Macronek datorren hilean berretsi nahi duenak, boto eskubidea ematen die gutxienez hamar urte lurraldean bizi diren frantziar herritarrei.
Kanakoek, eta bereziki Askapen Nazionalerako Fronte Sozialistaren (FLNKS) aliantza independentistak, Frantziarekiko harremanen une bereziki kritikoan egindako proposamena salatu dute, 2021eko independentziari buruzko azken erreferenduma boikotatu ostean. Galdeketa unionistek irabazi zuten.
Gabriel Attal Frantziako lehen ministroak adierazi duenez, mila poliziak inguru horretan dagoeneko dauden segurtasun indarretako 1.700 kideei gehituko zaizkie. Attalek elkarrizketaren garrantzia azpimarratu du, eta protestetan bosgarren pertsona bat hil izana deitoratu du. Polizia bat hil da, beste polizia batek tiro egin ostean.
Guztira, hiru zibil (17 eta 36 urte bitartekoak) eta bi polizia hil dira mobilizazioak hasi zirenetik. Gainera, gutxienez 64 jendarme zauritu dira.
Gainera, orain arte 206 pertsona atxilotu dituzte, Gerald Darmanin Barne ministroak gaur goizean telebistan adierazi duenez.
Bestalde, gaur egitekoa zen Macronen eta Kaledonia Berriko buruzagien arteko bilera bertan behera utzi behar izan dute, aldeek "elkarrizketarako borondaterik ez dutelako", Eliseotik azaldu dutenez.
Polemika Azerbaijanekin
Gainera, Kaledonia Berrian izandako istiluek polemika piztu dute Azerbaijanekin ere; izan ere, Bakuk Frantziaren kaltetan jardun duela adierazi du Eliseok, baina Azerbaijanek "oinarririk gabeko" akusazioak leporatu dizkio Parisi.
"Azerbaijani buruz, ez da fantasiazko zerbait, errealitate bat da", esan du Darmaninek France2 katean, eta "Kaledoniako buruzagi independentisten zati batek Azerbaijanekin akordioa itxi izana" deitoratu du. Azerbaijango erregimena herritarren zati bat "sarraskitzen duen diktadura" dela gaineratu du.
Azerbaijanek errefusatu eta funtsik gabekotzat jo ditu Frantziako Barne ministroaren hitzak. "Azerbaijango Estatuaren eta Kaledonia Berriaren independentzia defendatzen duten buruzagien arteko ustezko loturen funtsik gabeko beste akusazio bat da", adierazi du Aykhan Hajizade Azerbaijiako diplomaziaren bozeramaileak.
Zure interesekoa izan daiteke
Ertzaintzaren pilotakada bat jaso ostean hil zen Rosa Zarraren omenezko plaka jarri du Donostiako Udalak
Orain arte, 37 plaka jarri ditu Udalak, "terrorismoaren eta motibazio politikoko indarkeriaren biktima izan zirenei espazio publikoan ikusgarritasuna emateko".
Aurrekontuak adosteko proposamen "errealistak eta bideragarriak" eskatu dituzte EAJk eta PSE-EEk, "eredu aldaketarik gabe"
Datorren astean hasiko dira hurrengo urterako Euskadiko aurrekontuak negoziatzen. EH Bilduk eta Sumarrek "koherentzia" eskatu diete Eusko Jaurlaritzako bazkideei, "ezin delako guztiekin aldi berean negoziatu", eta PPk "hobekuntzak" proposatu ditu, batez ere, Osasunean eta Segurtasunean.
Istiluak Lasarte-Orian Voxen presentziaren aurkako protesta batean
Ertzaintzak segurtasun hesia jarri du Voxen mahaiaren inguruan, eta bertan bildutako antifaxisten aurka oldartu da. Lasarte-Oriako PSE-EE, EH Bildu, EAJ eta Elkarrekin Podemos alderdiek ere gaitzetsi dute Vox bertaratu izana.
Espainiako Gobernuak 2027ra arte lanean jarraituko duela ziurtatu du Sanchezek
Brasilen Nazio Batuen Erakundeak klimaren inguruan deitutako COP30 goi-bilera hasi aurretik agintariek izandako bileran parte hartu ostean emandako prentsaurrekoan, Pedro Sanchezek esan du Junts "oso serio" hartzen dutela, baina legegintzaldia amaitzearen aldeko apustua egin du, "ahaleginak merezi duelako"; izan ere, "Espainia azken 45 urteetako unerik onenetako bat igarotzen ari da". Sanchezen arabera, Gobernuak 2026rako aurrekontu-proiektua aurkeztuko du, baina, kontu berriak onartu zein onartu ez, "Espainiak aurrera egiten jarraituko du, eta Gobernuak bere bide-orriarekin jarraituko du 2027an legegintzaldi hau amaitu arte".
Jaurlaritzaren arabera, EAEko erakunde publikoen % 35ek ez dute euskarazko akreditazio-maila "benetan" betetzen
Eusko Jaurlaritzako lehen lehendakariorde eta Kultura eta Hizkuntza Politikako sailburu Ibone Bengoetxeak jakinarazi duenez, EAEko erakundeen % 35ean "ez da benetan egiaztatu" euskarazko hizkuntza-egiaztapenaren indizea. PPk "gaztelania hiztunen diskriminazioa" salatu arren, popularrak "ez daude batere kezkatuta" % 35 horrekin, eta horrek argi islatzen du PP nolakoa den, Bengoetxearen iritzian.
Euskadik eta Kanariek aldi baterako lan baimenak eskatu dituzte migratzaileentzat
Bakarrik dauden migratzaile adingabeen egoerak "nahiko trabatuta" jarraitzen duela adierazi du Kanarietako Gobernuko presidenteak, eta lurraldeen arteko lankidetza defendatu du.
Ertzaintza tiro errazeko poliziatzat azaltzea egotzi dio Estebanek Otegiri, eta segurtasun forora joateko eskatu dio
EBBko presidenteak deitoratu egin du EH Bilduko buruak euskal polizia autonomikoarekiko "gorrotoa" eragitea "arrazoi politikoengatik", eta segurtasun ereduari buruz eztabaidatzeko eskatu dio lehendakariak bultzatutako foroan.
Lehendakariak esan du ezker abertzalea sistemara hurbildu dela baina euskal gizartearekin oraindik zor etiko izugarria duela
Amaia Martinez VOXeko legebiltzarkideak "ezker erradikalak euskal politika munduan gero eta protagonismo gehiago" izatearen gainean galdetu dio lehendakariari. Pradalesek esan dio ezker abertzalea erakunde sistemara etorri dela azkenean, nahiz eta oraindik euskal gizartearekin zor etiko izugarria duen, eta PSE-EErekin duen koalizio gobernua defendatu du.
Sabino Arana Fundazioak omenaldia egin die nazismoak deportatutako EAJko militanteei
Bilboko egoitzan egin duten ekitaldian, plaka bat jarri dute nazien esku egondako, gutxienez, 13 kide jeltzaleen omenez.
Alemaniako presidentea Gernikan izango da azaroaren 28an, nazien bonbardaketaren biktimen omenez
Alemaniako presidente bat Gernikara joango den lehen aldia izango da, eta balio sinboliko eta politiko handia hartuko du bisitak. Ultraeskuinaren gorakada kezkagarriaren erdian dator pausoa.