Euskal Kontzertu Ekonomikoaren inguruko azken akordioak onartu ditu Diputatuen Kongresuak
Kongresuaren osoko bilkurak Euskadiko Itun Ekonomikoa aldatzeko lege-proiektua onartu du ostegun honetan, Voxen kontrako botoak soilik jasota. Lege-proiektu horrek itun fiskaleko azken akordioak legedian txertatzen ditu, eta horren bidez 14 zergari buruz erabakitzeko gaitasun handiagoa aitortzen dio Euskadiri, besteak beste, BEZari buruz.
Lege-testuak gainditu egin du Voxek planteatutako osoko zuzenketa, eta ordenamendu juridikoan sartu ditu Estatuak eta Euskadik Kontzertu Ekonomikoaren azken hiru batzorde mistoetan lortutako akordioak; funtsean, lau gai zehatzen ingurukoak. Euskal kupoa eguneratze horretatik kanpo geratu da, 2022-2026 aldirako onartuta baitago.
Testuaren edukiari dagokionez, besteak beste, zergadunek zerga-egoitza duten lekuan ordaindu ahal izateko eragiketen bolumena urtean 10 milioi eurotik 12 milioi eurora igotzea onartu da. Horrek esan nahi du zergadun gehiago egongo direla Sozietateen gaineko Zerga eta BEZa Euskadin baino ordaintzen ez dutenak.
Gainera, Ez-egoiliarren Errentaren gaineko Zergari buruz erabakitzeko erabateko autonomia ematen dio Euskadiri; zerga hori erkidego horretan bizi ez diren baina autonomia-erkidegoan errentak kobratzen dituzten pertsonei aplikatzen zaie (adibidez, Euskadin kontzertu bat ematen duen kanpoko artista bati).
Sinatutako akordioak, halaber, Foru Aldundiek 14 zerga kudeatzeko betebehar formalen arloan duten araugintza-ahalmena handitzen du.
Zerga horien artean daude BEZa, kreditu-erakundeetako Gordailuen gaineko zergak, energia elektrikoaren ekoizpenaren Balioa, energia nukleoelektrikoa sortzearen ondoriozko erregai nuklear agortuaren eta hondakin erradioaktiboen Ekoizpena, erregai nuklear agortua eta hondakin erradioaktiboak instalazio zentralizatuetan Biltegiratzea, eta gasa, petrolioa eta kondentsatua erauzteko Balioa.
Akordio horien eraginpean daude, halaber, Ondare-eskualdaketen eta Egintza Juridiko Dokumentatuen gaineko zergak, Aseguru-Primak, zerga Bereziak, plastikozko ontzi berrerabilezinen gaineko zergak, gas fluordunak, Zerbitzu Digital jakin batzuk, hondakinak Zabortegietan uztea, hondakinen errausketa eta baterako errausketa, eta Joko-Jarduerak.
Taldeen erreakzioak eta balorazioak
Lege proiektuaren defentsan eta osoko zuzenketaren aurka, Maria Jesus Montero Espainiako Gobernuko presidenteorde eta Ogasun ministroak "sen ona" erabiltzearen alde egin eta ituna egungo errealitatera egokitu nahi duen aldaketa babestu du
Monterok esan du Vox-ek kontra egiten badu ez dela edukiarekin deseroso dagoelako, baizik eta Euskadi eta Espainia aurrez aurre jartzen saiatzen ari delako, "muturreko nazionalismo espainiar" batetik.
Carmelo Barrio PPko diputatuak adierazi duenez, lege proiektu hau "Konstituzioaren eta estatutuaren esparruan eta EBko ordenamendu juridikoan kokatzen da" eta "euskal foraltasunak ez dakar besteentzat bideabekeriarik".
Bestalde, Maria Luisa Garcia sozialistak azpimarratu duenez arau hori "agindu konstituzional bat betetzera" baino ez dator, eta Vox kritikatu du, "Konstituzioa jatetxe bateko kartarekin nahasteagatik, non gustuko duzuna hautatu dezakezun eta gainerakoa ez".
Mertxe Aizpurua EH Bilduko bozeramaileak "ontzat" jo ditu neurri fiskal berriak, baina aldi berean esan du oraindik "bide luzea" dagoela egiteko, eta Idoia Sagastizabal EAJko diputatuak argudiatu du euskal kontzertuaren sistemak eta Nafarroako hitzarmenarenak "autogobernu handiagoa" ahalbidetzen dutela eta "administrazioa herritarren zerbitzura" jartzen dutela.
Lege-proiektuaren aurka, Voxeko Pablo Saezek testuaren "formari, edukiari eta mamiari" egindako osoko zuzenketa babestu du, eta kontzertu ekonomikoa leialtasun kontzeptu batean oinarrituta egon beharko litzatekeela esan du,"EAJk ez daukana" bere ustez.
Albiste gehiago politika
Sare eta Etxerat elkarteek Bizkaiko eta Gipuzkoako 11 hondartzatan egin dute mobilizazioa
Urteroko ekimena izan dute gaur, Sare eta Etxerat elkarteek deituta, Gipuzkoako eta Bizkaiko 11 hondartzatan. Elkarbizitzarako jauzia egin ahal izateko, ETAko preso, iheslari eta deportatuen auziari behin betiko konponbidea ematea ezinbestekotzat jotzen dute. Biktimek horrenbeste merezi eta behar duten egia, aitortza eta erreparazioaren garrantzia ere azpimarratu dute.
Maider Etxebarria Gasteizko alkatea: "Asko poztuko ninduke jaien amaieran zero erasoren balantzea egin ahal izateak"
2025eko Andre Maria Zuriaren jaien atarian, festak "bizikidetzatik eta errespetutik, alaitasun eta ilusio handiz bizitzeko" deia egin die Gasteizko alkateak herritarrei eta bisitariei.
EAEko Justizia Auzitegi Nagusiko presidentea: "Zenbait sektorek ez diote modu argi batean indarkeria politikoari zilegitasunik kendu"
Hainbat gazteen eta ertzainen artean azken asteetan izandako istiluei buruz, Iñaki Subijana EAEKo Justizia Auzitegi Nagusiko presidenteak adierazi du "lehia bat" dagoela "Zuzenbide-Estatuaren eta Estatu beraren artean". "Biktima-justiziaren esparruan ezartzen ari garen neurrien inguruko hausnarketa egitera behartzen gaituzte", ondorioztatu du.
Bertan behera geratu da Puyko jaitsiera, bigarren urtez jarraian
Txosnek jai-eremu tradizionala aldarrikatu dute jaitsieraren kalean, udalaren debekuaren aurrean: "Jaiak herriarenak dira". Gogoratu beharra dago Udalak bigarren urtez jarraian debekatu duela hirigunean txosnen jai-esparrua jartzea, kanpoaldera mugituz.
AEBko Euskal Etxeetan euskararen irakaskuntza indartzeko hitzarmena sinatu dute
Etxepare Euskal Institutuak eta NABOk (North American Basque Organizations) sinatu dute lankidetza hitzarmena. Pradalesek adierazi duenez, "akordio hau konpromiso pedagogikoa baino gehiago da, urrats estrategikoa da euskararen nazioartekotzean".
Dobaranek eta Angulok Arkauti utziko dute urtebete eskas bete ondoren
Agur gutun batean, akademiaren eraldaketarako faseak abian jarri dituztela azaldu dute, baina ez dute irteeraren arrazoia zehaztu.
Eusko Jaurlaritzak Diasporaren Lege berri bat sustatuko du 2026an, egungo erronketara egokitzeko
Euskal herritarrek atzerrian duten presentzia aprobetxatzea da helburua, eta "Euskadi Globala" estrategian eragile diplomatiko gisa interesgarriak izan daitezkeen pertsona guztiak sare horretan sartzea.
Aukera berriak aprobetxatzeko AEBrekin harremanak estutzearen alde agertu da lehendakaria Boisen
Imanol Pradalesek esan du beharrezkoa dela zarata gainditzea eta AEBren eta EAEren arteko lankidetza "zubiak eraikitzen jarraitzea", enpresa aukera berriak aprobetxatzeko. "Ez gara hutsetik hasi. Bilera honekin jarraipena ematen diogu Estatu Batuen eta Euskadiren arteko harreman transatlantikoak sendotzeko helburuari", gaineratu du.
Cerdanen koinatu batek igeltsero gisa lan egin zuen Servinabar enpresan, eta 61.000 euro baino gehiago kobratu zituen
Antonio Muñoz Canok, zehazki, 3.363,36 euro jaso zituen 2019an, 16.255 euro 2020an, 21.233 euro 2021ean eta 20.818 euro 2022an. Igeltseroak bi alditan lan egin zuen eraikuntza konpainian, eta 61.669 euro jaso zituen guztira.
Ramiro González: "Talgoren egoitza sozialaren itzulera oso albiste ona da, sinbolismoz betea"
Ramiro Gonzalez Arabako ahaldun nagusiak Talgo enpresaren egoitza soziala Arabara itzultzea goraipatu du. Radio Euskadiko Boulevard saioan egindako elkarrizketan, Talgo erosteko operazioaren azken berriak izan ditu hizpide. Zalantzarik gabe esan du "oso albiste ona dela euskal industriarentzat eta bereziki Arabako industriarentzat", eta nabarmendu du Talgo aktibo garrantzitsua dela lurraldeko jarduera industriala berreskuratzeko.