40 urte igaro dira Baionako Monbar hoteleko atentatutik, GALek egindako odoltsuena
Lau pertsona hil zituzten, tirokatuta, eta bostgarren bat zauritu zuten. Urte batzuk geroago hilketaren autore materialak epaitu zituzten: Marseillako bi mertzenario. Epaiketan zehar, Espainiako Estatuko zerbitzu sekretuek kontratatu zituztela aitortu zuten, baina ikerketa itxi zuten, froga faltagatik.
Baionako Monbar hotela, atentatuaren biharamunean. Argazkia: EITB
Ostegun honetan, irailak 25, 40 urte bete dira Baionako Monbar hoteleko atentatua gertatu zenetik. GALek egindako odoltsuena izan zen: lau pertsona hil eta beste bat zauritu zuten.
1985eko irailaren 25ean hainbat lagun sartu ziren hoteleko jatetxean gaueko, 21:15ak aldera, eta elkarrekin bilduta zeuden biktimen aurka tiroka hasi diren. Agustin Irazustabarrena Urruzola, Inaxio Asteasuinzarra Pagola eta Jose Mari Etxaniz Maiztegi lekuan bertan hil ziren. Sabin Etxaide Ibarguren, berriz, handik ordu gutxira zendu zen, Baionako erietxean.
Atentatuan Jean Iriart ere zauritu zen. Poliziak 9 milimetroko 15 bala-zorro aurkitu zituen gertaeren lekuan.
Hiltzaileek korrika alde egin zuten, baina hainbat herritar atzetik joan zitzaizkien, eta haietako bi geldiarazi eta atxilotzea lortu zuten.
GALek atentatuaren egiletza onartu zuen. ETAk, bere aldetik, komunikatua igorri zuen, eta lau hildakoak taldeko kide zirela baieztatu.
Hurrengo egunak tentsio handikoak izan ziren. Poliziaren presentzia nabarmena izan zen bai hilotzak Gipuzkoara eramaten zituzten bitartean, baita sorterrietan (Astigarraga, Hernani, Urretxu eta Zestoa) egin ziren elizkizun eta hobiratzeetan ere.
Bi atxilotuak 1989an epaitu zituzten. Lucien Mattei eta Pierre Frugoli Marseillako mertzenarioak ziren, eta epaiketan aitortu zuten Espainiako zerbitzu sekretuak kontratatuta aritu zirela. Bizi arteko espetxe zigorra ezarri zieten.
Deklarazio horri lotuta, Jose Amedo eta Michel Dominguez polizia ohiak ikertu zituzten, baina 1991n kasua itxi zuten, froga nahikorik ez zegoela argudiatuta. 1995an Audientzia Nazionaleko Baltasar Garzon epaileak ikerketa berrabiaraztea erabaki zuen. Prozesu hura ere froga nahikorik aurkitu ez zutelako itxi zuen, 2001. urtean.
Gogoraren erakusketa
Urteurrena oroitzeko, Memoriaren, Bizikidetzaren eta Giza Eskubideen Gogora Institutuak Monbar hoteleko atentatuari buruzko erakusketa bat zabalduko du hurrengo astelehenean, irailaren 29, Donostiako Ernst Lluch kultur etxean. Urriaren 20ra arte egongo da ikusgai.
Zure interesekoa izan daiteke
Feijook Perez Llorca izendatu du Mazon ordezkatzeko hautagai gisa
PPko iturriek jakinarazi dutenez, datozen egunetan deituko dute inbestidura saioa, "Valentziako Erkidegoari ahalik eta azkarren egonkortasuna emateko".
Jon Insausti: "Udalak ez die uko egingo ez plakari ez Rosa Zarraren memoriari"
Donostiako alkateak berretsi egin du Udalak Rosa Zarraren memoriarekin duen konpromisoa, Zarra Poliziaren ekintzaren biktima izan zela aitortu izana baliogabetzeko Esanek egindako eskaeraren ostean. Hain zuzen ere, haren oroimenez jarritako plakari eraso egin diote. Esan sindikatuak erasoa gaitzetsi du azpimarratuz "onartezina" dela, "eta ez duela Ertzaintza ordezkatzen, ezta zintzotasunez defendatzen dugunak ere".
Jaurlaritzak Edurne Egaña aholkulari izendatu du, EKPren zuzendari kargutik kendu eta biharamunean
Egaña hainbat auzibidetan egon da nahastuta, Donostiako portuko amarralekuak esleitzeko prozesuetan egon diren ustezko irregulartasunengatik. Alderdi Popularrak aurreratu du izendapena Eusko Legebiltzarrera eramango duela eta erantzukizun politikoak eskatuko dituela.
Pradales lehendakariak gazteak indarkeria baztertzearen garrantziaz jabetzearen beharra azpimarratu du
Imanol Pradales lehendakariak Euskadiko terrorismoaren eta legez kanpoko poliziaren indarkeriaren "garai ilunak" ezagutu ez zituzten gazteei adierazi nahi izan die indarkeriak ez duela "lekurik gure gizartean", eta "sufrimendu amaigabea" baino ez duela ekartzen. Pradales izan da buru Memoriaren Euskal Institutuak, Gogora Institutuak, Memoriaren Eguna dela eta antolatu duen ekitaldian.
Indarkeriak ez duela lekurik gazteei transmititzeko beharra nabarmendu du Pradales lehendakariak
Memoriaren Egunaren harira Gogora Institutuak antolatutako ekitaldian, "akatsak ez errepikatzeko" iraganetik ikasi behar dela azpimarratu du lehendakariak. Halaber, ohartarazi du demokrazia eta giza eskubideak ez daudela ziurtatuta.
Rosa Zarra Poliziaren ekintzaren biktima izan zela aitortu izana baliogabetzeko eskatu du Esanek
"Ekintza hau irain onartezina da ertzainentzat, egiaren aurkako iraina eta iraganeko manipulazio politikoa, euskal polizia kriminalizatzeko eta justiziak duela hamarkada batzuk itxi zituen zauriak berriz irekitzeko helburu bakarrarekin", dio Esanek.
Lore eskaintza, Eusko Legebiltzarrean, Memoriaren Eguna ospatzeko
EAJko, EH Bilduko, PSE-EEko eta Sumarreko legebiltzarkideek lore eskaintza egin dute biktimei eskainitako "Gauerdiko Iparrorratza" eskulturaren aurrean. PPk eta Voxek ez dute parte hartu, horrelako ekintzek biktima mota eta indarkeria mota desberdinak "nahasten" dituztelako. Lore eskaintzaren ostean, Etxeratek salbuespen politikek eragindako biktimak omentzeko egin duten bilkuran parte hartu dute EH Bilduko legebiltzarkideek.
Perez Iglesiasek "arrazionaltasun" falta ikusten du EHUren eskaeretan, eta zalantzan jartzen du "adostasunerako tartea" dagoenik, "hain maximalistak" izanda
Eusko Jaurlaritzako Zientzia, Unibertsitate eta Berrikuntza sailburu Juan Ignacio Perez Iglesias EHUko errektore Joxerramon Bengoetxearekin izango duen bilerara joango da, "guztiaz hitz egiteko", esan duenez, eta, bere ustez, EHUren eskarietan falta den "arrazionaltasuna sartzeko" asmoz, "zenbatekoari, prozedurei eta epeei" dagokienez. Hala ere, onartu du kezkatuta dagoela "zein den benetan akordioak" lortu ahal izateko "marjina" hain "planteamendu maximalistarekin". Bengoetxeak euskal unibertsitate publikoaren finantzaketari buruz egindako adierazpenak direla eta, azken egunotan EHUko errektorearekin izandako desadostasunen ondoren, sailburuak azaldu du, Radio Euskadiri eskainitako elkarrizketa batean, "askotan" komunikatu direla biak, eta "tonua murrizteko beharra" aipatu dutela. Jatorrizko adierazpenak, gaztelaniaz.
Albiste izango dira: Memoriaren eguna, COP30 goi bilera Brasilen eta azaroaren 25eko kanpainaren aurkezpena
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Aste erabakigarria eskualdatzeko dauden transferentziak ixteko
Eusko Jaurlaritzak eta Espainiako Gobernuak bilerak egingo dituzte asteartean eta asteazkenean, eskualdatzeko dauden eskumenei buruz lan egiteko. Maria Ubarretxenak nahi du urrian aurkeztutako hamar proposamenei lehen erantzuna ematea eta urtea amaitu baino lehen eskualdaketak bizkortzea.