MEMORIA HISTORIKOA
Gorde
Kendu nire zerrendatik

40 urte igaro dira Baionako Monbar hoteleko atentatutik, GALek egindako odoltsuena

Lau pertsona hil zituzten tirokatuta eta bostgarren bat zauritu zuten. Urte batzuk geroago hilketaren autore materialak epaitu zituzten, Marsellako bi mertzenario. Epaiketan zehar, Estatu espainiarreko zerbitzu sekretuek kontratatu zituztela aitortu zuten, baina ikerketa hori froga faltagatik itxi zuten.

Hotel Monbar puerta el 26 de septiembre de 1985, un día después del atentado de los GAL donde murieron cuatro personas
18:00 - 20:00
Baionako Monbar hotela atentatuaren biharamunean. Argazkia: EITB

Ostegun honetan, irailak 25, bete dira 40 urte Baionako Monbar hoteleko atentatua gertatu zenetik. GALek egindako odoltsuena izan zen: lau pertsona hil eta bostgarren bat zauritu zuten.

1985eko irailaren 25ean hainbat lagun sartu ziren hoteleko jatetxean gaueko 21:15ak aldera eta elkarrekin bilduta zeuden biktimen aurka tiroka hasi diren. Agustin Irazustabarrena Urruzola, Inaxio Asteasuinzarra Pagola eta Jose Mari Etxaniz Maiztegi lekuan bertan hil ziren. Sabin Etxaide Ibarguren, berriz, handik ordu gutxira zendu zen Baionako erietxean.

Atentatuan Jean Iriart ere zauritu zen. Poliziak 9 milimetroko 15 bala-zorro aurkitu zituen gertaeren lekuan.

Hiltzaileek korrika alde egin zuten, baina hainbat herritar atzetik joan zitzaizkien eta haietako bi geldiarazi eta atxilotzea lortu zuten.

GALek atentatuaren egiletza onartu zuen. ETAk, bere aldetik, komunikatua igorri zuen lau hildakoak taldeko kide zirela baieztatuz.

Hurrengo egunak tentsio handikoak izan ziren. Poliziaren presentzia nabarmena izan zen bai hilotzak Gipuzkoara eramaten zituzten bitartean, baita haien jatorrizko herrietan (Astigarraga, Hernani, Urretxu eta Zestoa) egin ziren elizkizun eta hobiratzeetan ere.

Bi atxilotuen epaiketa 1989an egin zen. Lucien Mattei eta Pierre Frugoli Marsellako mertzenarioak ziren eta epaiketan aitortu zuten Espainiako zerbitzu sekretuak kontratatuta aritu zirela. Bizi arteko espetxe zigorra ezarri zieten.

Deklarazio horri lotuta, Jose Amedo eta Michel Dominguez polizia ohiak ikertu zituzten, baina 1991an kasua itxi zuten froga nahikorik ez zegoela argudiatuta. 1995an Audientzia Nazionaleko Baltasar Garzon epaileak ikerketa berrabiaraztea erabaki zuen. Prozesu hau ere froga nahikorik aurkitu ez zuelako itxi zuen 2001 urtean.

Gogoraren erakusketa

Urteurrena oroitzeko, Memoriaren, Bizikidetzaren eta Giza Eskubideen Gogora Institutuak Monbar hoteleko atentatuari buruzko erakusketa bat zabalduko du hurrengo astelehenean, irailaren 29, Donostiako Ernst Lluch kultur etxean. Urriaren 20ra arte egongo da ikusgai.

Politikari buruzko albiste gehiago

18:00 - 20:00
ZUZENEAN
Duela  min.

Pedro Sanchezek adierazi du bere emaztea eta anaia errugabeak direla eta egia gailenduko dela

Pedro Sanchez Espainiako Gobernuko presidenteak berretsi du ziur dagoela Begoña Gomez bere emaztea eta David Sanchez bere anaia errugabeak direla auzi judizialetan, eta "denborak gauzak bere lekuan jarriko" dituela eta egia gailenduko dela. Sanchezek emaztearen eta anaiaren egoera judizialari buruz hitz egin du New Yorken emandako prentsaurrekoan, NBEren goi mailako astea dela eta.

Laura Garrido Euskadi Irratian
18:00 - 20:00
ZUZENEAN
Duela  min.

PPk "autogobernuari buruz" hausnartzea eskatu du, "ondo kudeatu" behar baita, "ongizatea ekarri ekartzen duen arren"

Laura Garridok EAEk dituen eskumenei eta horiek kudeatzeko moduari buruzko "hausnarketa" egiteko eskatu du, "arazoak" ditugulako eskumenak ditugun eremuetan. Legebiltzarreko PPren bozeramailearen ustez, "oso argia" da etxebizitzaren auzian, besteak beste. "40 urte daramatzagu EAJrekin eta PSErekin Jaurlaritzan, eta jarraitu dituzten politikek ez dute etxebizitzaren arazoa konpondu, haien legeek tenkarazi dute merkatua", gaineratu du.

MADRID, 22/07/2025.- La diputada de JxCat Míriam Nogueras interviene en el Pleno del Congreso celebrado este martes. EFE/Chema Moya
18:00 - 20:00
ZUZENEAN
Duela  min.

Kongresuak atzera bota du migrazio eskumena Kataluniako Gobernuaren esku uzteko Juntsek eta PSOEk adostutako lege proposamena                          

Podemosek lege testuaren aurka bozkatu du PPrekin eta Voxekin batera, "arrazista" dela iritzita. Horiei Sumarreko bi diputatu batu zaizkie, boto diziplina hautsita. Miriam Nogueras Juntseko bozeramaileak muturreko eskuina eta muturreko ezkerra kritikatu ditu Kataluniaren aurkakoak direla iritzita. 

18:00 - 20:00
ZUZENEAN
Duela  min.

Goiak Donostiako autobus geltokiko kafetegia lekuz aldatzea proposatu du, itxarongunea handitzeko

Donostiako alkatearen arabera, "garai batean aurreikusi zen gaur egun instalazio hori erabiltzen duten autobus askok, Gasteiz eta Bilbo jatorri-helmuga dutenek, desagertuko zirela 'euskal Y' abiadura handiko trenaren zerbitzua martxan jartzean", baina "asko atzeratzen" ari da. "Ez dakigu zein urtetan erabili ahal izango dugun abiadura handiko trena", deitoratu du.  

Gehiago kargatu