Pertseidak, abuztuko argi-tantak ikusteko gida
Done Laurendiren malkoak edo Pertseidak izenekin ezagutzen dugu normalean urtez urte astronomiak eskaintzen digun fenomeno ikusgarria. Orduko 100 meteoritoko maiztasunarekin zeharkatuko dute zerua izar iheskorrek. Halere, aurreikusi dutenez, abuztuaren 11ko eta 13ko gauetan ikusi ahal izango da argien. Ikuskizunaz gozatu ahal izateko gida eskaintzen dizugu eitb.eus atarian.
Zergatik Pertseidak?
Izar iheskorrak ikustean Perseus izar-multzotik datozela ematen du, eta horregatik Pertseidak izenez ezagutzen dira. Sasoi honetan, Lurrak, urtero bezala, Swift Tuttle kometaren orbita zeharkatzen du. Kometa hori 133 urtean behin pasatzen da Eguzkitik hurbil, eta bertatik gertu 1992an igaro zen.
Topaketa horretan, kometak hauts partikulak uzten ditu bere atzetik; horiek dira atmosferan sartu eta gero, abiadura handian, izar iheskor bihurtzen direnak.
Izar-jasa uztailaren 17an hasten da berez, baina abuztuaren 24ra bitartean izaten da ikusgai, eta ipar hemisferioan gehien ikusten dena da.
Zergatik 'Done Laurendiren malkoak'?
Erdi Aroan eta Errenazimentuan Pertseiden fenomenoa ikusten zen egunean egiten zuten santuaren omenaldia.
Done Laurendi eguna abuztuaren 10ean ospatzen da, eta santua erre zutenean hark bota omen zituen negar-malkoekin lotzen dute izar-jasa.
'Pertseidak' ikusteko lekurik egokienak
Ortzira begiratzeko lekurik onenak hirigune edo herriguneetatik urrun eta eraikin eta zuhaitzik gabekoak dira.
Astronomoek eta zaleek, edonola ere, fenomenoa elkarrekin ikusteko ekimen bereziak antolatzen dituzte urtero.
Bizkaiko Astronomia Elkartea, Arabako Astronomia Elkartea edo Eureka! Zientzia Museoa dira urtero-urtero irteerak antolatzen dituzten elkarteetako batzuk.
Zer eraman behar da izar-jasa ikusteko?
Done Laurendiren malkoak ondo ikusteko ez da gailu berezirik behar; hau da, gora begiratu besterik ez da egin behar.
Izarrak eta izar-jasa ikusteko, baina, primeran etorriko zaigu izarren mapa bat eskura izatea, besteak beste, Perseus izar-multzoa errazago topatzeko.
Pertseidei argazkiak ateratzeko
Izar iheskorren argazkiak egin nahi izanez gero, hiru gauza behar ditugu: zerua oskarbi egotea, tripode bat eta argazkia ateratzeko kablea (kamera ez mugitzeko).
Halaber, kontuan hartuta ordu asko emango ditugula zerura begira, kamerarekin probak egiten, ezinbestekoa da bateriak nahikoa kargatuta egotea.
Done Laurendiren malkoei argazkiak egitera animatu, eta eitb.eus-era bidali, gustura jarriko baititugu gurean zuek zeuek Pertseidei ateratako irudiak.
Albiste gehiago gizartea
Haurren obesitateak pisu txikia gainditzen du lehen aldiz: hamar umetik batek pairatzen du munduan
Unicefek elikagai ultraprozesatuen inpaktuaz eta haurrei zuzendutako publizitate oldarkorraz ohartarazi du; izan ere, ondorio sanitario, sozial eta ekonomiko larriak dituen epidemia globala bultzatzen ari dira.
Israelen aurkako protestek EHUren ikasturte hasierako ekitaldia atzeratu dute
Ikasle Abertzaleak taldeak deitutako elkarretaratzean, hainbat lagun elkartu dira Israeli boikota egiteko eskatuz eta EHUri eta Eusko Jaurlaritzari “genozidioaren konplize” izatea leporatuz.
Ehunka lagunek "Ibaitik Itsasora" martxa hasi dute Tuteran, Palestinari elkartasuna adierazteko
Hamaika etapako ibilbidea Hendaian amaituko da. Martxaren lehen egunean, Bardeako tiro-poligonoan frogatzen dituzten armetan jarri dute arreta kolektiboek. Arma hauek Gazako indarkeriaren arduradun direla adierazi dute.
La Leze gaztandegi arabarrak garaipena errepikatu du Ordizian
Illarduiako gaztandegiak bere hirugarren garaipena lortu du Ordiziako lehiaketan eta Urrezko Kutxa Saria ere eskuratu du. Saria eman ondorengo enkantean, Donostiako Itxaropena jatetxeak 5.200 euro ordaindu ditu Eli Gorrotxategik eta Jose Mari Jauregik egindako gaztaren erdiarengatik.
Palestinari elkartasuna adierazteko minutu bateko isilunearekin abiatu dute EHUko 25-26. ikasturtea
Joxerramon Bengoetxeak errektore bezala izan duen lehen hasiera ekitaldian unibertsitatearen konpromiso soziala eta nazioartekotzea sustatzearen alde egin du. Carlos Garaikoetxea lehendakariak, Nekane Balluerka errektore ohiak eta Jose Angel Iribar futbolari ohiak urrezko dominak jaso dituzte, egindako lanagatik. Guztira, 35.000 ikasletik gora izango dira aurtengo ikasturtean, eta erdiek baino gehiagok euskaraz ikasiko dute.
“Isiltasunak hil zuen nire aita; suizidioa normalizatu behar dugu, gaiaz gehiago hitz egin behar dugu”
Gaur, irailak 10, Suizidioa Prebenitzeko Nazioarteko Eguna da. Maitane Ruizen aitak duela bi urte egin zuen bere buruaz beste. Mungiako gazteak bere istorioa kontatu du, eta suizidioa ikusaraztearen, normalizatzearen eta horri buruz hitz egitearen garrantzia defendatu du.
Ikasle Abertzaleakek deituta, Israelen aurkako protesta batek EHUren ikasturte irekiera atzeratu du
Israeli boikota egiteko eskatu dute manifestariek eta Eusko Jaurlaritzari eta EHUri "genozidioaren konplize" izatea leporatu diete. Pradales lehendakaria iritsi denean oihuak hasi dira eta tentsio uneak ere izan dira. Ondorioz, ekitaldiaren hasiera minutu batzuk atzeratu da. Ekitaldira joan diren erakundeetako eta unibertsitateko ordezkariak isilik egon dira oihuak noiz amaituko zain.
Osakidetzak astelehenean hasiko du haurtxoen bronkiolitis akutuaren aurkako immunizazio kanpaina
Kanpainaren ardatza jaioberri guztiak, haur goiztiarrak eta gaixotasun kronikoa duten bi urtetik beherako haurrak izango dira.
Vueltako 16. etapa 8 kilometro lehenago neutralizatu dute Gazaren aldeko protestengatik
Ehunka pertsona irten dira errepide ertzetara Galiza por Palestina plataformak egindako deialdiari erantzunez, “Ez da gerra, genozidioa da” lelopean, Israel Gazan egiten ari den inbasioa salatzeko. Tentsio uneak ere bizi izan dira Poliziak hainbat pertsona identifikatu eta kargak egin baititu.
Narratiba aldatzea eta gazteei entzutea: suizidioa prebenitzeko eta bizitzak salbatzeko gakoak
"Zaude! Hemen nago” suizidioa prebenitzeko kanpaina entzute aktiborako dei zuzena da, eta ThinkXSocial Navarran saritu dute.