Stephen Hawkingek Big Bangaren aurretik zer zegoen badakiela esan du
Stephen Hawking fisikari teoriko ospetsuak Big Bang deitu ohi den leherketa handiaren aurretik, Unibertsoaren jaioeran (duela 13.800 milioi urte), zer zegoen enigmari erantzuteko gai dela esan du.
"Mugarik gabeko proposamena" izenarekin ezagututako teoriaren alde egin du Hawkingek, Neil deGrasse Tysonek "Star Talk" telebista saioan egindako eta National Geographic katean zabaldutako elkarrizketan.
"Unibertsoaren baldintza mugagarria… mugarik ez duela da", esan dio Hawkingek Tysoni, Popular Science aldizkariaren arabera.
Teoria hori hobeto ulertzeko, Unibertsoa kontrolatzen duen urruneko aginte automatiko bat imajinatu eta atzera eman beharko genioke. Unibertsoak etengabe hedatzen ari den egitura du; beraz, denboran atzera egin ahala, Unibertsoa uzkurtu egiten da. Hortaz, Big Bangeraino atzera eginda, Unibertso osoa atomo baten tamainara murriztuko zen, Hawkingen ustez.
Osotasunaren bola subatomiko horrek "singulartasun" izena hartzen du. Bero eta energia masa txiki eta handi horren barruan, fisikaren eta denboraren legeek, ezagutzen ditugun horretan, funtzionatzeari uzten diote. Hau da, Unibertsoa hedatzen hasi arte ez zen denbora ulertzen dugun bezala existitzen; aitzitik, denbora infinituki uzkurtzen da Unibertsoa txikitzen den neurrian eta inoiz ez du hastapen puntu zehatzik harrapatzen.
Hawkingen iritziz, Big Bangaren aurretik denbora konprimatuta zegoen: "Beti hurbiltzen zen zerbaitera, baina ez zen ezer bilakatzen". Izatez, "inoiz ez zen ezertatik zerbait sortutako Big Bang leherketarik egon. Horrela dirudi gizadiaren ikuspuntutik", esan du.
Zure interesekoa izan daiteke
Migrazioa delinkuentziarekin eta zerbitzu-abusuarekin lotzen dutenen kopurua jaitsi da
Ikuspegi Immigrazioaren Euskal Behatokiak egindako azterlan baten arabera, euskal herritarren % 10ek baino gutxiagok aipatzen du immigrazioa herrialdeko arazo nagusietako gisa, eta % 2,7k baino ez dio modu pertsonalean eragiten diola.
Gipuzkoako Auzitegiak absolbitu egin ditu haurra hiltzen saiatzeagatik akusatu zituzten gurasoak
Gipuzkoako Probintzia Auzitegiak absolbitu egin ditu gurasoak, haurra hiltzen saiatzeagatik akusatu ostean; ondorioztatu du ezin izan dela frogatu, neskatoaren lesioek jatorri traumatikoa zutenik edo kolpe baten ondorio zirenik.
3I/ATLAS kometa Lurrera ahalik eta gehien hurbildu da, eta ezustekorik gabe urruntzen ari da
Zientzialari errusiarrek baztertu egin dituzte, berriro ere, estralurtarren ustezko ontzi bat zela zioten teoriak.
Etxebizitzak gero eta gehiago kezkatzen du euskal gizartea, eta Osakidetzarekiko eta Ertzaintzarekiko konfiantza hobetzen ari da
Etxebizitza eskuratzea da euskal gizartearen arazo nagusia, azken Deustobarometroaren arabera; bitartean, osasunaren, segurtasunaren eta migrazioaren inguruko kezkak behera egin du, eta zerbitzu publikoekiko konfiantza berreskuratu da.
Guardia Zibilak erietxera eraman ditu Beloradotik joandakoekin Urduñan bizi ziren mojetako bost, osasun-baldintza kaxkarretan zeudelakoan
Ostegun honetan Santa Klarako monastegitik 87 eta 101 urte arteko bost moja atera dituzte eta Basurtuko erietxera eraman dituzte azterketa egitera, epailearen aginduz. Guardia Zibilak jakitera eman duenez, emakumeak osasun-baldintza txarretan bizi zirela egiaztatu ahala izan dute. Adierazpen horiek gezurtatzeko helburuz, etxeko mojetako batek sareetan zabaldu ditu eraikin barruko irudiak.
Fiskalak erretiratu egin ditu Zestoako akusatu nagusiaren aurkako akusazio guztiak, eta gainerako bostentzat isuna eskatu du
Salatzailearen bikotekide ohiaren deklarazioa entzun ostean, fiskalak frogatutzat jo du gizonarekiko beldur gaindiezina izan zuela eta zigor eskaerak aldatu ditu. Absoluzioa eskatu du akusatu nagusiarentzat eta gainerakoentzat, berriz, espetxe zigorra beharrean isunak eskatu ditu hertsatze delituagatik.
Moto gidari bat zauritu da Donostian, GI-20an hainbat ibilgailuren artean izandako istripuan
08:00ak aurretik izan da ezbeharra eta errepidea itxita gelditu da momentuan, auto ilara luzeak eraginez. Geroxeago zabaldu ahal izan dute erreietako bat.
Gabonak, inoiz baino garestiago: trikimailuak eta alternatibak, gure menua merkatzeko
Arkumea, bisigua, turroia, ostrak, anana... Gabonetan pairatzen dugun prezioen gorakadaren ondorioz, produktu batzuk gure mahain izatea ia ezinezkoa izaten da. Baina ez etsi, alternatiba goxoak egon badaude gure Gabonetako menua hain garestia ez izateko.
Elkartasun uholde bati esker, EITB Maratoiak 361.665 euro batu ditu zahartze osasuntsuaren aldeko ikerketarako
Beste urte batez, ehunka pertsonak eta erakundek euren onena eman dute zahartze osasungarria ikertzeko dirua biltzeko. Guztira, egun osoan zehar, EITB Maratoiak 361.665 euro batzea lortu du, eta kopuru horrek hazten jarraituko du datozen egunetako dohaintzei esker.
BiomaGUNEk ohartarazi du aspartamoa "kaltegarria" izan daitekeela bihotzerako eta garunerako
Aspartamoa pisua galtzen lagun dezakeen edulkoratzaile artifiziala da, baina azukrea baino 200 aldiz gozoagoa da.