Jaurlaritzak Onkologia Plana aurkeztu du, arreta pertsonalizatuan azpimarra eginez
Eusko Jaurlaritzak 2018-2023 Euskadiko Onkologia Plana aurkeztu du, minbizia duten gaixoen biziraupena hobetzea helburu. Egitasmo berriak arreta onkologikoari lotutako jarduera eremuak definituko ditu eta, besteak beste, tratamendu pertsonalizatuan eta gaixotasuna diagnostikatzeko eta tratatzeko tresna berrietan jarriko du arreta. Azken horri begira, Euskadiko enpresa teknologikoak inplikatu nahi ditu Eusko Jaurlaritzak.
Jon Darpon Eusko Jaurlaritzako Osasun sailburuak aurkeztu du gaur goizean plan berria Donostian, bere saileko beste kide batzuekin eta plan hori prestatzen parte hartu duten pertsonekin batera eskaini duen prentsaurrekoan. Darponek azaldu duenez, Osasun Sailak prestatutako dokumentua bada ere, onkologiako gaixoen eta horien senitartekoen arretan inplikatuta dauden adituen eta osasun profesionalen aholkularitza izan du.
Osasun sailburuaren hitzetan, Onkologia Planak laguntza-eredua planteatzen du, diziplina anitzeko ikuspegia izango duena eta gaixoaren arreta pertsonalizatua sustatuko duena. Nabarmendu duenez, diagnostikorako denborak murriztearen eta interbentzio konplexuenak erreferentziazko unitateetan kontzentratzearen aldeko apustua egingo du.
Halaber, Onkologia Planak pertsonalizatutako doitasunezko medikuntza garatzea (PDM) ere azpimarratzen du, gaixoari bere ezaugarrien eta tumorearen araberako arreta pertsonalizatua ematea ahalbidetuko duena. Horretarako, historia kliniko elektronikoan prozesu onkologikoaren informazio guztia jasoko duen sistema informatikoaren laguntza izango dute osasun langileek.
Gainera, berrikuntza estrategian sakontzea ere aurreikusten du plan berriak. Ildo horretan, Euskadiko enpresa teknologikoak inplikatu nahi ditu minbizia diagnostikatu eta tratatzeko tresna berriak garatzeko. Halaber, osasuna eta prebentzioa sustatzeko sektoreen arteko estrategien aldeko etengabeko apustua egingo du Jaurlaritzak.
Darponen esanetan, plan berriak pertsona erdigunean jarriko du, bai prebentzio arloan, baita laguntza ereduan ere, eta, Darponen iritziz, pertsonen premia fisiko eta emozionalei erantzungo die. "Prozesu onkologikoa humanizatzearen aldeko apustu irmoa egiten dugu", esan du Osasun sailburuak.
Bestalde, minbizia gainditu dutenen pertsona kopurua "nabarmen" hazi da: 2012an % 52,2koa zen biziraupen-tasa gizonetan eta % 59,9koa emakumeetan. Bi kasuetan, tasa horiek Estatukoen eta Europakoen gainetik daude.
Prebentzioari dagokionez, abian diren ekimenei eustea eta, horretarako, tokian tokiko ekintza komunitarioa sustatu eta sendotzea aurreikusten du 2018-2023 Euskadiko Onkologia Plan berriak.
Minbizia garaiz antzemateko programa
Bestalde, Osasun Sailak gaur egun minbizia garaiz detektatzeko dauden programei eutsiko die, bularreko eta kolonekoak, kasu. Horrez gain, ekainetik Umetoki-lepoko Minbiziaren Baheketa Programa pilotua dago martxan, 25 eta 65 urte bitarteko emakumeei zuzenduta. Esperientzia Debabarrenan dago martxan jada, Arabara iritsiko da 2018aren amaieran eta Euskadi osora zabalduko da 2019tik aurrera.
Zure interesekoa izan daiteke
Kirola, musika eta lan gogorra: 110 urteko Isabel donostiarraren sekretua
Isabel Etxeberriak, 110 urterekin, pianoa jotzen jarraitzen du, arratsaldero, Bartzelonako bere etxean. Betidanik egin izan du kirola, eta gaur egun ere oso bizimodu aktiboa duela kontatu digu. Bere iritziz, sasoiz zahartzeko, garrantzitsuagoa da maitasuna kontu materialak baino.
Eider Gotxi (Guggenheim Urdaibai Stop): "Herritarron lanari esker lortu da Guggenheim Urdaibai proiektua bertan behera geratzea"
Guggenheim Urdaibai egitasmoa behin betiko bertan behera gelditu eta biharamunean, erakundeen jarrera "zurrun eta inposatzailearen aurrean" herria garaile atera dela azpimarratu du Eider Gotxi Guggenheim Urdaibai Stop plataformako bozeramaileak. Garaipena jaigiroan ospatzeko otsailaren 7rako Gernikan antolatu duten ospakizunean parte hartzeko deia egin die herritarrei. Bestalde, Gotxik ohartarazi du plataformaren bidea ez dela hemen bukatzen eta ontziola Muruetatik ateratzea izango dela hurrengo erronka.
Gutxienez 8 kilometroko auto-ilarak AP-8an, Irunen, eta kamioiak ezin dira Biriatuko mugan zehar pasa
AP-8an, gutxienez zortzi kilometroko auto-ilarak daude Irun parean, Baionarako noranzkoan, eta 0 kilometroan kamioientzako trafikoa arautzeko neurri bereziak aktibatu dira. Ibilgailu astunen murrizketak 05:00etatik 20:00etara egongo dira indarrean.
ETB ON aurkeztu dute, EITBren telebista plataforma digital berria
ETB ON plataforman zuzenekoen eskaintza handia eta EITB Taldearen edukirik onenak klik bakar batean topatuko ditu erabiltzaileak, nahi duen unean eta moduan ikusteko. Teknologia berri bat ardatz hartuta, Nahieran plataforma historikoa birformulatu eta etorkizunera begira jarri du EITBk.
Gernika, Bermeo eta Mundakako herri plataformek Busturialdea-Urdaibairako plan estrategikoa kritikatu dute
Ez daude ados Eusko Jaurlaritzak eta Bizkaiko Foru Aldundiak eskualderako egin duten inbertsio planarekin. Eskualdea zahartzen ari dela diote, gazteak kanpora joaten ari direlako ez dutelako bertan lan egin eta bizitzeko aukerarik. Beraz, lehendabizi enplegua eta etxebizitza planak behar direla diote.
Urdaibaiko Guggenheim museoa baztertu dute, proiektua iragarri eta 17 urtera
Bi urteko azterketa eta hamaika eztabaidaren ondoren, Urdaibaiko Guggenheim proiektua baztertzearen erabakia hartu du Patronatuak. Orain hilabete, Elixabete Etxanobe Bizkaiko ahaldun nagusiak azaldu zuen luze joko zuela museoa eraikitzeko lurrak garbitzea, bai eta egitasmoaren aurkako salaketak epaitegietan argitzea ere. Eta kalean proiektuak kritika andana jaso izan du talde ekologisten eta herritarren aldetik.
Guggenheim Urdaibai egitasmoa behin betiko baztertu du museoko Patronatuak
Arratsaldean egindako bileran aho batez hartu dute azken erabakia, proiektuaren bideragarritasun faltagatik. Egitasmoa aurrera eramateko zailtasun handiena Murueta ontziola dagoen lur zatiaren egoera juridikoa dela jakinarazi du Elixabete Etxanobe diputatu nagusiak.
163 postuk eta hogei bat jarduerak girotuko dute Donostiako San Tomas azoka
Datorren igandean, Gipuzkoako hiriburuan izango den azokara hurbilduko direnek, salmenta postuez gozatzeaz gain, gustu eta adin guztietarako jardueretan parte hartu ahal izango dute.
Entzute prozesuak islatzen du Guggenheim Museoa Urdaibain zabaltzerik "ez" dela nahi, baina eskualdeko garapenari begi onez begiratzen zaiola utzi du agerian
Herritarren artean entzute-prozesua gidatu duen Agirre Lehendakaria Centerrek azaldu duenez, "hasierako narratiba" horien zati handi bat "beste joera bat" hartu du hilabeteetan zehar. Izan ere, Urdaibaiko Guggenheimen aurkako iritziak jaso dira, baina baita eskualdearen garapenaren aldeko jarrerak ere.
Korrika egin, osasuntsu zahartzeko: Fernando eta Leopoldo, 81 eta 76 urterekin atxintxika egiten jarraitzen duten beteranoak
Fernandok 31 Behobia daramatza, azken bi urteetan beteranoena izanik, eta Leopoldo erretiroa hartu baino pixka bat lehenago hasi zen kilometroak egiten. Korrika egitea botikarik onena da bientzat, ez bakarrik ongizate fisikoagatik, gaixotasunak prebenitzen eta sasoiz zahartzea atzeratzen ere laguntzen baitie.