Ozeanoak urteko energia kontsumoa halako 1.000 berotu dira azken 150 urteetan
Berotze globalaren beste ebidentzia bat: gizakiak urtebetean kontsumitutako energia halako 1.000 berotu dira ozeanoak azken 150 urteetan, PNAS AEBko Zientzien Akademiaren aldizkari ezagunean kaleratutako txosten baten arabera.
Zientzialariek egindako kalkuluen arabera, 1871tik gaur egunera, ozeanoen tenperatura 436 x 1021 julio handitu da, hau da, munduko biztanleriak urtebetean egiten duen energia kontsumoa baino 1.000 bider gehiago.
Kalkuluok Samar Khatiwala irakasleak garatutako ikuspegi matematiko batekin egin dituzte, gizakiok sortutako gehiegizko energia ozeanoek xurgatu dutela frogatzeko helburuarekin.
Khatiwalaren esanetan, "ozeanoaren gainazalaren zati ezberdinak kolore ezberdinekin pintatuko bagenitu bezala jokatzen dugu: denboraren poderioz, koloreak zelan barreiatzen diren ikustean datza teknika. Gero, informazio hori egoera ezberdinak interpretatzeko erabiltzen dugu: adibidez, beroaren anomaliak edo gizakiak eragindako karbono anomaliak aztertzeko".
Zientzialariak azaldu duenez, "1870an Ozeano Atlantikoko iparraldean gertatu zen tenperatura anomaliak zeintzuk izan ziren jakiterik badugu, 2018an Ozeano Indikoaren berotzean zelan eragiten duen jakin ahalko dugu".
"Ozeanoen berotzea hobeto ezagutzeko tresna da ikerketa hau, baina lehen urratsa baino ez da. Garrantzitsua da ozeanoen zirkulazio aldaketak zerk eragiten dituen ulertzea, horrela, etorkizuneko berotzeak hobeto aurreikusiko ditugu, eta itsasoen mailaren igotzeari aurre egin ahalko diogu", azaldu du Laure Zanna ikertzaile taldearen buruak.
Albiste gehiago gizartea

Bilboko Aireportuan lurreratzekoak ziren zazpi hegaldi desbideratu behar izan dituzte lainoagatik
Madriletik, Alacantetik, Basileatik, Bartzelonatik, Vienatik eta Paristik goizeko lehen orduko zetozen hegaldiak Santanderrera desbideratu dituzte. Horietako bat Madrilera itzuli behar izan da, eta azken bat Zaragozara bidali dute. Loiuko aireportuan zabaldutako laino mardulagatik.
Sute batek Renfeko aldirietako tren-zirkulazioa etenarazi du Santurtzin, Peñotako geltokian
Bestalde, sutearen ondorioz, Bilbo eta Santurtzi arteko tentsio elektrikoa kaltetu da, eta horrek atzerapenak eragin ditu C1 eta C2 lineetan.
Arantza Beitia, Kermanen ama: "Porteroek sekulako inpunitatea sentitzen zuten erasoak egiten zituztenean"
Kerman, Gasteizko Mitika diskotekan hil zuten gaztearen ama da Arantza Beitia. Euskadi Irratian elkarrizketa egin diote, gertatutakoaz jardun da eta erreparazioaz ere mintzatu da: "Utzikeriak, negligentziak eta praxis txarrak publikoki onartzea, aitortzea eta hiritarrei azaltzea zer egingo duten hori konpontzeko. Kermanen eskubideak errespetatzea, hiritar moduan", azpimarratu du. Entzun hemen elkarrizketa osoa.
Hiru pertsona atxilotu dituzte, Bilboko Fika kaleko homizidioan inplikatutak daudelakoan
Ertzaintzak hiru pertsona atxilotu ditu, igandean Bilbon izandako krimenarekin lotura dutelakoan. Azken atxilotuak 28 urte ditu, eta borondatez entregatu zuen bere burua Ertzaintzaren komisarian.
Gizon bat atxilotu dute Bilbon, atzo izandako hilketarekin zerikusia duelakoan
31 urteko gizon bat da. Ertzaintzak ikerketa zabalik du oraindik, gertakaria argitzeko. Beste bi gizonezko daude identifikatuta.
Haurtxo bat hil da Gasteizen, bigarren solairuko leiho batetik erorita
Adingabea Txagorritxuko ospitalera eraman zuten urgentziaz, eta han heriotza egiaztatu besterik ezin izan zuten egin.
Israelek Gazan hil dituen 1.580 osasun-langileak omendu dituzte Gasteizen
Txagorritxuko Ospitalearen atarian egindako irakurketaren helburua "genozidio sionistak hildako osasun-langileen memoria eta bizitzak gogoan izatea" izan da. Mugarik Gabeko Medikuen arabera, bi urte hauetan 1580 osasun-profesional hil ditu Netanyahuren Armadak ospitaleen, kliniken eta larrialdi eta erreskate taldeen aurka egindako erasoetan.
Abian da Beldur Barik egitasmoaren 16. bideo lehiaketa, gazteek indarkeria matxistaren aurrean duten jarrera erakuts dezaten
Miren Elgarresta Emakunderen zuzendariak Donostiako Lauaizeta ikastetxean egindako ekitaldian gogorarazi duenez, programaren helburua da gazteen artean indarkeria matxista prebenitzea, "neskak ahalduntzea lagunduz eta mutilei berdintasunaren beharraren gainean hausnartzen lagunduz, denen parte-hartzearekin gizarte berdinzaleago baten alde egiteko".
Berdintasun Ministerioak orkatilako telematikoak kudeatzeko kontratu berri bat lizitatuko du "hilabete gutxi barru"
"Hobekuntza teknikoak" egongo dira, hala nola plataforma bat gailu horien datuen jarraipen etengabea egin ahal izateko. Dena dela, Berdintasun ministroak esan duenez, "orkatilakoek funtzionatzen dute, ondo funtzionatu ere".
Gizon bat atxilotu dute Hernanin, urtebetean laugarrenez, pertsonen trafikoan ibiltzea egotzita
25 urteko atxilotuak bost lagun zeramatzan gidatzen zuen furgonetan, modu irregularrean. Gainera, atxilotuak ez zuen gidabaimenik.