Gaur egungo uda 80ko hamarkadakoa baino bost aste luzeagoa da
Espainiar estatuko 32 milioi herritar, hau da, biztanleen % 70, klima aldaketaren ondorioak pairatzen ari dira. Klima aldaketaren ondorioz, udak luzatzen ari dira, azken hamarkadan oso urte beroak izaten ari dira eta gau tropikalen maiztasuna igotzen ari da, Espainiako Meteorologia Agentziaren (AEMET) Open Data Klimatikoak emandako daten arabera.
Urtaro guztietako batez besteko tenperaturak gero eta altuagoak dira. Igoera hori udaberrian eta, batez ere, udan nabaritzen da. Uda da klima aldaketak gehien eragindako urtaroa, gero eta luzeagoa eta beroagoa bihurtzen ari baita.
Zehazki, uda bederatzi egun ari da luzatzen batez beste, hamarkada bakoitzean. Beraz, gaur egungo uda 80ko hamarkadako hasierakoa baino bost aste luzeagoa da. Orokorrean, orain, tenperaturak beroagoak dira apirila eta urriaren artean; hau da, lehenago hasi eta beranduago bukatzen da uda. "Denok nabaritzen dugu hori, eta orain datuek konfirmatu digute", azpimarratu du Aemeteko bozeramaile Ruben del Campok.
Datuen arabera, klima erdiaridoko azalerak gero eta zabalagoak dira Espainian. 1961-1990 aldian baino % 6 zabalagoak dira, hau da, 30.000 kilometro baino gehiago dituzte. Hori hedakuntza "nabarmena" da Beatriz Hervella bozeramailearentzat. Gaztela-Mantxa, Ebroko harana eta penintsulako hego-ekialdea dira inguru kaltetuenak.
Tenperaturei dagokienez, ikerketak baieztatu du 1971tik gero eta tenperatura altuagoak daudela, batez bestekoetan zein maximoetan eta minimoetan. Horrek zuzenean eragiten die biztanleei heriotza-indizean. Urterik beroenak XXI. mendean erregistratu dira.
Aztertutako 58 behatokietatik 37tan zera gertatu da: 2011tik bost urtetan batez besteko tenperaturak erreferentziazko aldiko (2011-2018) % 20 beroenen artean izan dira. Anomalia hauek erakusten dute gutxienez bost urte oso beroak izan dira. Bartzelonan izan da "kasurik muturrekoena".
Mediterraneo itsasoa, gero eta beroago
Hamarkadako 0,34ºC igotzen ari da Mediterraneo itsasoaren azalaren tenperatura. Horrek itsasoaren maila igotzera laguntzen du. Izan ere, 1993tik Mediterraneoaren maila 3,4 milimetro igo da urtean.
Open Data Klimatikoaren emaitzen arabera, Mediterraneoa gero eta beroagoak izatea eragina dauka gau tropikalen kopuruan. Tenperatura minimoak 20 gradutik gorakoak direnean izaten dira gau tropikalak.
'Bero uhartea' deituriko fenomenoaren ondorioak anplifikatzen ditu horrek. Hirietako erdiguneko tenperatura minimoak igotzen ditu, eta horrek herritarren erosotasuna kaltetzen du.
Hiri handiak eta Mediterraneoko kostaldea dira klima aldaketaren eraginpean egon litezkeen inguruak.
Azkenik, bero boladak eta hotz boladak ere ikertu dira. Hotz boladak gero eta laburragoak dira, eta bero bolada gehiago daude azken urteetan. Tenperatura altuen eta heriotzen arteko lotura nabarmendu Hervellak.
Zure interesekoa izan daiteke
Elkartasun uholde bati esker, EITB Maratoiak 361.665 euro batu ditu zahartze osasuntsuaren aldeko ikerketarako
Beste urte batez, ehunka pertsonak eta erakundek euren onena eman dute zahartze osasungarria ikertzeko dirua biltzeko. Guztira, egun osoan zehar, EITB Maratoiak 361.665 euro batzea lortu du, eta kopuru horrek hazten jarraituko du datozen egunetako dohaintzei esker.
BiomaGUNEk ohartarazi du aspartamoa "kaltegarria" izan daitekeela bihotzerako eta garunerako
Aspartamoa pisua galtzen lagun dezakeen edulkoratzaile artifiziala da, baina azukrea baino 200 aldiz gozoagoa da.
Hego Euskal Herrian premiazko txertaketa baimendu dezala eskatu dio Espainiako Gobernuak Europar Batzordeari, dermatosi nodularrari aurre egiteko
Frantziako estatuarekiko mugatik hurbil dauden eskualdeetan txertatu nahi ditu Espainiako Gobernuak abelburu guztiak, hau da, Euskadin, Nafarroan eta Aragoin. Izan ere, azken orduetan foku gehiago agertu dira Frantziako Estatuan, mugatik hurbil, gainera. Neurri horren helburua da gaixotasunaren hedapena eten eta gainerako erkidegoetara ez iristea.
Osakidetzak markak hautsi ditu: 34 transplante egin dituzte azaroan Gurutzetako Ospitalean
Zentroak 25 giltzurrun-transplante eta 9 gibel-transplante egin ditu hilabetean, eta arlo horretan Estatuan eta nazioartean duen lidergoa sendotu du.
Esquadra Mossoek eta Guardia Zibilak IRTA-CReSA laborategiaren egoitza miatu dute, txerri-izurri afrikarra dela eta
Zero gunetik gertu dagoen eraikinean sartu dira gaur goizean, epailearen aginduz. Inguru hori susmopean dago, txerri-izurri afrikarra zabaltzea eragin omen zuen ihesaldi bat ikertzeko.
Mancisidor hautatu dute ararteko, EAJ, PSE-EE eta PPren babesarekin, eta EH Bilduren oposizioarekin
Haren aurrekoak, Manuel Lezertuak, ekainaren 19an formalizatu zuen karguari uko egin ziola, eta, harrezkero, Ines Ibañez de Maeztu izan da jarduneko arartekoa.
Hiru pertsona zauritu dira BI-637 errepidean, Erandion, hiru ibilgailuk eta autobus batek izandako istripuan
Ezbeharra 07:50 aldera gertatu da, eta ezkerreko eta erdiko erreiak itxi behar izan dituzte. Ondorioz, hiru kilometroko auto-ilarak sortu dira.
Bizkaibusen Mugi txartela erabilita ibili ahal izango da aurrerantzean
Horrela, hiru lurraldeetako edozein garraio-txartel (Bat, Barik eta Mugi) erabilita, erabiltzaileek Bizkaibusean ibiltzeko aukera izango dute, ordainketa-sistema integratu eta homogeneo baten bidez.
Albiste izango dira: EITB Maratoia, Talgo Euskadira itzuli da eta 2026rako aurreikuspen ekonomikoa
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Baserritar jantziak, maileguan: “Sarerik ez duten familiak etortzen dira gehienbat”
Orioko Herri Ikastolan baserritar jantziak maileguan uzteko egitasmoa antolatu dute, bigarren urtez jarraian, "piztu eta eragin" ekimenaren baitan. Arropak berrabiltzea du helburu, baita herrian sarerik ez duten familiei laguntzea ere. Abarkak, gonak, zapiak, artilezko galtzerdiak... Denetarik bildu dute, eta egunotan familiak hurbilduko dira behar duten hori jasotzera.