Minbiziaren azterketa genetiko handienak detekzio goiztiarrerako ateak ireki ditu
Nazioarteko mila ikertzaile baino gehiagoren ahaleginak 2.700 tumore ingururen genoma sekuentziatzea ahalbidetu du. Azterketak zelula kantzerigenoen mutazioa ulertzen, diagnostiko goiztiarra errazten eta gaixo bakoitzari egokitutako terapiak diseinatzen lagunduko du.
Nature aldizkariak Pan-Cancer Partzuergoak antolatutako 22 artikulu argitaratu ditu Genoma Osatuen Analisirako. Arduradunen arabera, orain arte egindako lanik handiena da minbiziaren genomen esparruan.
"Azken bi hamarkadetan, minbizia genoma gaixotasun bat dela ohartu gara, zelulen mutazioen pixkanakako metaketak bultzatua", azaldu du telefonozko prentsaurreko batean Ontarioko (Kanada) Minbiziaren Ikerketaren Institutuko Lincoln Steinek.
Mutazio horiek zelulek hazteko eta inguruarekin harremanetan jartzeko graduatzen dituzten mekanismoak aldatzen dituzte. Gizakien organismoan milaka milioi mutazio ematen dira, baina bakarrik kopuru txiki bat bilakatzen da minbizian.
Aldaketa horiek identifikatzea eta katalogatzea gorakada izan duen esparrua izan da azken urteetan, eta Nature aldizkariak argitaratutako azterketak aurrerapen berriak ekarri ditzake.
Irregulartasun genetikoak dira minbizia subfilumen garapenaren jatorria. Biopsia bakarraren datuen sekuentziak kokapen zehatzean ematen diren bat-bateko aldaketen datuak eman ditzake.
Hala ere, tumore kopuru handiko genoma osoen sekuentziak gaixotasunaren garapenari laguntzen dioten faktoreen ikuspuntu osoago bat eskaintzen du.
Nature aldizkarian argitaratutako lan multzoak 2.658 lagin kantzerigeno aztertzen ditu, baita 38 tumore mota estaltzen dituzten ehun osasuntsuak ere.
Orain arte egindako behaketek aztertutako genoma kantzerigenoek batez besteko lau edo bost mutazio esanguratsu dituzte.
Aztertutako laginen % 91n zientzialariek gutxienez minbizia eragiten zuen gene bat aurkitu zuten. Aldiz, tumoreen laginen % 5ean ez dute gaixotasuna eragiten duten mutaziorik aurkitu.
"Horrek lan gehiago egin behar dela esan nahi du", azpimarratu du Nature aldizkariak.
Orain arte garatutako minbiziaren ikerketa gehienak exomaren analisira mugatu direla ohartarazi du Steinek, proteinen kodeketaz arduratzen den DNAren zatia eta genomaren % 1 inguru osatzen duena.
"Exomaren datuak soilik erabiliz minbiziaren genomaren erretratu zehatz bat egitea ehun mila piezako puzzle bat piezen % 99 gabe egitea bezala da bideratzeko irudirik ez duzunean", adierazi du Steinek.
Orain zabaldutako datuek trataerak hobetzeko eta minbiziaren detekzio goiztiarrerako aukera berriak aurkitzeko aukera emango diete ikertzaileei.
Ikerketa bideratu duen partzuergoak eman beharreko hurrengo pausuak datu genetikoak historial klinikoekin alderatzea izango dela nabarmendu du, eboluzioa eta tratamenduekiko jarrera iragartzean mutazio bakoitzaren garrantzia neurtzeko.
Zure interesekoa izan daiteke
ETB ON aurkeztu dute, EITBren telebista plataforma digital berria
ETB ON plataforman zuzenekoen eskaintza handia eta EITB Taldearen edukirik onenak klik bakar batean topatuko ditu erabiltzaileak, nahi duen unean eta moduan ikusteko. Teknologia berri bat ardatz hartuta, Nahieran plataforma historikoa birformulatu eta etorkizunera begira jarri du EITBk.
Gernika, Bermeo eta Mundakako herri plataformek Busturialdea-Urdaibairako plan estrategikoa kritikatu dute
Ez daude ados Eusko Jaurlaritzak eta Bizkaiko Foru Aldundiak eskualderako egin duten inbertsio planarekin. Eskualdea zahartzen ari dela diote, gazteak kanpora joaten ari direlako ez dutelako bertan lan egin eta bizitzeko aukerarik. Beraz, lehendabizi enplegua eta etxebizitza planak behar direla diote.
Urdaibaiko Guggenheim museoa baztertu dute, proiektua iragarri eta 17 urtera
Bi urteko azterketa eta hamaika eztabaidaren ondoren, Urdaibaiko Guggenheim proiektua baztertzearen erabakia hartu du Patronatuak. Orain hilabete, Elixabete Etxanobe Bizkaiko ahaldun nagusiak azaldu zuen luze joko zuela museoa eraikitzeko lurrak garbitzea, bai eta egitasmoaren aurkako salaketak epaitegietan argitzea ere. Eta kalean proiektuak kritika andana jaso izan du talde ekologisten eta herritarren aldetik.
Guggenheim Urdaibai egitasmoa behin betiko baztertu du museoko Patronatuak
Arratsaldean egindako bileran aho batez hartu dute azken erabakia, proiektuaren bideragarritasun faltagatik. Egitasmoa aurrera eramateko zailtasun handiena Murueta ontziola dagoen lur zatiaren egoera juridikoa dela jakinarazi du Elixabete Etxanobe diputatu nagusiak.
163 postuk eta hogei bat jarduerak girotuko dute Donostiako San Tomas azoka
Datorren igandean, Gipuzkoako hiriburuan izango den azokara hurbilduko direnek, salmenta postuez gozatzeaz gain, gustu eta adin guztietarako jardueretan parte hartu ahal izango dute.
Entzute prozesuak Guggenheim Museoa Urdaibain zabaltzeko 'ezetza' islatzen du, baina 'baietza' eskualdeko garapenari
Herritarren artean entzute prozesua gidatu duen Agirre Lehendakaria Centerrek azaldu duenez, "hasierako narratiba" horien zati esanguratsu bat "beste joera batera" mugitu da hilabeteetan zehar. Izan ere, Urdaibaiko Guggenheimaren aurkako iritziak jaso dira, baina baita eskualdearen garapenaren aldeko jarrerak.
Korrika egitea, osasuntsu zahartzeko: Fernando eta Leopoldo, 81 eta 76 urterekin korrika egiten jarraitzen duten beteranoak
Fernandok 31 Behodia daramatza, azken bi urteetan beteranoena izanik, eta Leopoldo erretiroa hartu baino pixka bat lehenago hasi zen kilometroak egiten. Korrika egitea botikarik onena da bientzat, ez bakarrik bere ongizate fisikoagatik, gaixotasunak prebenitzen eta zahartzea atzeratzen ere laguntzen baitie.
Ziberindarkeria matxistak ezagutzen laguntzeko gida argitaratu du Emakundek
"Jarri izena" gira gazteei zuzenduta dago, eta bere helburua da ingurune digitaleko indarkeria matxistak identifikatzea, askotan oharkabean pasatzen dira eta, eta alfabetatze digitala eskaintzea, sareetan gertatzen diren indarkeria matxista mota guztiak hautemateko eta horiei izena jartzeko.
Espainiako Gobernuak iragarritako garraio-abonu bateratua urtarrilaren 19tik aurrera erabili ahal izango da
Oscar Puente Garraioetako eta Mugikortasun Iraunkorreko ministroak adierazi duenez, Gobernuaren asmoa gainerako administrazioekin lan egitea da, hala nola autonomia-erkidegoekin eta udalekin, etorkizunean hiri barruko eta hiriarteko abonuak bateratu zein integratzeko eta garraio-txartel bakarrarekin funtzionatu ahal izateko, Europako beste herrialde batzuetan gertatzen den bezala.
Etxegabe bat hil da Donostiako Easo plazan
Hasierako zantzuen arabera, autopsiaren zain, berez hil da. Plazako kioskoan lurrera erori da, antza denez, gaua bertan igaro ostean.