Ez nikotinak ez are gutxiago erretzeak ez dute koronabirusetik babesten
Gaur egun ez dago frogatuta ez nikotinak ez are gutxiago erretzeak koronabirusetik babesten dutenik, inongo aldizkari zientifikotan oraindik kaleratu ez den artikulu bat irakurrita uler daitekeenez. Horren arabera, Frantziako ospitale batean COVID-19ak jota dauden gaixoen artean gutxiago dira erretzaileak.
Hala adierazi dute egunotan Maldita.es-ek bildu dituen adituen iritziek. EiTB horrekin ari da harremanetan egunotan, #Koronabuloak ekimenaren bitartez, COVID-19aren pandemia honetan koronabirusari buruz sortzen ari diren fake news edo albiste faltsuei aurre egiteko.
Erabiltzaile batzuk gurekin harremanetan jarri dira 600 900 454 WhatsApp zenbakiaren bidez, Frantzian nikotinaren eta koronabirusaren arteko balizko harremanaz bildu dituzten datuei buruz galdetzeko, kontu horrek behar duen zuhurtziarekin, horren berri irakurri eta gero zenbait hedabidetan, EiTBn besteak beste:
Agentziaren albistearen arabera, "frantziar zientzialari talde batek ikerketa abiatu du nikotinak koronabirusari aurre egiteko balio duen argitzeko, aurretik egindako lehen ikerketa batean baieztatu egin baitute Parisko ospitale batean gaitzak jota dauden gaixo gehienek ez dutela erretzen".
Hala ere, erabiltzaile batzuek albistea ulertzeko eta partekatzeko modua ikusita, batzuek ondorioztatu dute, okertuta, tabakoa kontsumitzea "ona" dela.
Berrikusten ari diren preprint bat
Maldita.es atariko Maldita Ciencia atalaren arabera, albisteak zientzia aldizkari batean kaleratu aurretik aztertzen ari diren preprint bat du oinarrian. Preprint izenarekin ezagutzen dira zientzialariek doako biltegi edo gordailuetan uzten dituzten artikuluak, mundu osoko adituekin partekatzeko. Honela azaldu dute Maldita Ciencia atalean:
Datu hori bere horretan hartuta ez da nahikoa ikerketa baztertzeko, baina argi uzten du hasi besterik ez dutela egin. Ikerketa originala, ingelesez:
Maldita.es-ek Carlos A. Jimenez Ruiz tabakismoan aditu eta Espainiako Pneumologia eta Toraxeko Kirurgiaren Elkarteko presidenteari galdetu dio, albiste hori egiaztatzeko. Horren hitzetan, lan hori irakurrita "ez dago ondorioztatzerik nikotinak koronabirusetik babesten duenik, eta are gutxiago tabakismoak, substantzia gehiago ere biltzen dituena".
Jimenez Ruizek esan duenez, ikerketan nikotinaz ari dira, ez tabakismoaz, eta erretzean 4.000 substantzia sartzen dira organismoan, mundruna eta karbono monoxidoa, besteak beste, tabakoaren kontsumoarekin lotutako gaitzak eragiten dituztenak, "eta nikotina 4.000 substantzia horietako bat baino ez da".
Erretzaileek askoz ere aukera handiago dute gaitzaren eragin larria pairatzeko
Ikerketaren arabera, "nikotinak murriztu egiten du ACE2 entzimaren adierazpena eta/edo jarduera [arnasbideetako zeluletan sartzeko koronabirusak baliatzen dituen proteinetako bat]". Jimenezek argitu duenez, "erretzaileen artean ACE2 hartzaileen presentzia askoz ere handiagoa da erretzaile ez direnen artean baino, eta, hori dela eta, argi ikusten da erretzen duten subjektuek 2,5 edo 3 aldiz biderkatzen dituztela gaitzaren forma larri bat garatzeko aukerak, erretzaile ez direnekin alderatuta".
Alberto Najera fisikariak, bere aldetik, frantziarren ikerketa hori aipatu du Twitterreko hari batean, eta baita berak eta bi lankidek ildo beretik aurkeztu duten beste preprint bat ere, baina bukatu aurretik adierazi duenez, "garrantzitsua da tabakoaren kontsumoa eta nikotinaren erabilera terapeutikoa bereiztea. Hipotesi bat besterik ez da, eta hipotesi gisa, ez dago frogatuta".
Maldita.es atariarekin ez ezik, VOST Euskadirekin eta Eva Caballerok Radio Euskadin duen La Mecánica del Caracol dibulgazio saioko komunitate zientifikoarekin ere ari da EiTB elkarlanean zurrumurru horiei aurre egiteko.
Albiste gehiago gizartea
EITBk aitortza jaso du EHUko Gizarte eta Komunikazio Zientzien fakultateko graduazio ekitaldian
Dozenaka ikaslek jaso dute diploma, eta ekitaldia aprobetxatuz EITBri saria eman diote gizarteari egiten dion ekarpenagatik. Bertan egon da Andoni Aldekoa zuzendari nagusia, Arantza Ruiz albistegietako zuzendaria eta Lontzo Sainz, etxe honetako estrategia eta ikerketa burua.
Gasteizko LEA enpresaren lantegiko sutearen aireko irudiak
Gaur arratsaldean izandako sute handia kontrolatutzat jotzen da, ez baita zabaltzerik espero, baina erabat itzaltzeko "denbora" beharko da. Suteak ez du zauriturik utzi, baina bi auzo konfinatu behar izan dituzte bi orduz, ke handia dela eta. Sutea 13:45 inguruan hasi da, eta litekeena da enpresara produktu kimikoak eramaten ari zen zisterna-kamioi batek eragitea ezbeharra.
"6 edo 7 leherketa izan dira, baina bat oso handia izan da eta eraikin osoa dardarka jarri du"
Abetxuku eta Arriaga auzoetako bizilagunek ez dakite oraindik noiz itzuli ahalko diren etxera. Gasteizko Udalak iragarri du Arriaga Gizarte Etxera eramango dituztela Aramangelu kaleko atarietan, ezbeharraren ingurutik gertu, bizi diren hainbat pertsona.
Sute bat piztu da LEA fabrikan, eta Arabako hiriburu osotik ikus daiteke kea
Sute handi bat piztu da Gasteizko LEA fabrikan, eta Arabako hiriburu osotik ikus daiteke kea. Langileak barrutik atera, eta suhiltzaileak bertaratu dira. Sua bertan dagoen oxigeno biltegira ez heltzeko lanean ari dira. Segurtasun Sailak etxeko lehioak itxita izateko gomendatu die inguruko bizilagunei.
LEAko langilea: "Shock egoeran gaude, eta ez dakigu zer gertatuko den gure lanpostuekin"
Ana Esther Condek ia 20 urte daramatza Lascaray-LEA enpresan lanean. EITB Mediari adierazi dionez, 13:30ean suteen aurkako alarma jotzen hasi da, eta alde egin behar izan dute, korrika. "Irtetean, sugarrak ikusi ditugu, eta beldurtu egin gara", gaineratu du.
Bizkaiko Foru Aldundiak baso-sute baten simulakroa egin du Arbaltzagan
Bizkaiko Foru Aldundiak baso-sute baten simulakroa egin du Arbaltzaga inguruan, Baso-suteetarako larrialdi plana (INFOBI) osatzen duten taldeen prestakuntza, koordinazioa eta erantzuteko gaitasuna hobetzeko.
Yazan, gazatarra eta paziente onkologikoa Euskadin: "Handitan medikua izango naiz, beste ume batzuk artatzeko"
Gaixotasun onkologikoak dituzten Gazako 5 ume artatzen ari da Osakidetza Gurutzetako Ospitalean eta Donostiakoan. Horietako bat, Yazan, duela bi hilabete dago Donostian, amarekin, tratamendua jasotzen.
Kontrolpean dute Gasteizko LEA fabrikan piztutako sutea
Oraindik orduak edo egunak beharko dira sua erabat itzaltzeko. Ez da inor zauritu, industrialdea jendez hustu dutelako. Abetxuku eta Arriaga auzoak normaltasunera itzuli dira.
Alkolea pasaiako paumaren habia desagertu da, Donostian
Parkea Bizirik elkarteak parkearen egoera salatu du eta neurriak hartzeko biltzera gonbita egin die udal gobernuari eta oposizioari.
EAJk hautsi egin ditu lan deialdi publikoetan euskara blindatzeko PSE-EEkin abiatutako negoziazioak
Jeltzaleen iturriek aurreratu dute EAJk berak bakarrik egingo duela aurrera eta Enplegu Publikoaren Legea aldatzen saiatuko dela, euskara eskakizunak bermatzeko.