Gutxienez 253 euskal herritar deportatu zituzten nazien esparruetara
Maiatzaren 5ean Mauthausen kontzentrazio-esparruaren askapena oroitzen da, eta, data horrekin bat eginez, GOGORA Memoriaren, Bizikidetzaren eta Giza Eskubideen Institutuak txosten bat argitaratu du 1940-1945 aldian nazionalsozialisten kontzentrazio-esparruetara deportatutako euskal herritarrei buruz. Txostenean dokumentatzen denez, gutxienez 253 euskal herritar deportatu zituzten, eta horietatik 125 bizirik irten ziren, 113 hil ziren eta ez dakigu 15ekin zer gertatu zen.
Txostena gauzatzeko egindako ikerketatik ondorioztatzen da, gainera, Mauthausenen kontzentrazio-esparrura deportatu zituztela euskal herritar gehienak: deportatu guztien ia erdia eta hildako guztien bi heren (% 65).
Bestalde, deportatutako 10 emakumeren erreferentziazko kontzentrazio-esparrua Ravensbrück izan zen —ia guztiak erresistentzia-egintzen ondorioz deportatu zituzten—. Emakume horietako 4 hil ziren, 2 desagertutzat jo zituzten eta beste 4 bizirik irten ziren.
Ikerketa horri esker jakin dugu deportatutako euskal herritarren kopurua orain arte ezagutzen zena baino handiagoa dela. Txostenak, halaber, hil zirenen kopurua (113) ezagutarazi du, baina komeni da zehaztea bizirik atera zirenen arrasto dokumentalak argi eta garbi zehazten duela bizirik atera zirenetako asko askatu eta hurrengo aste eta hilabeteetan edo urte batzuk geroago hil zirela, esparruak utzitako ondorioen eraginez.
Txosten horren helburu nagusia da Hirugarren Reich-eko kontzentrazio-esparruetara (1940-1945) eraman zituzten euskal herritarren deportazioa argitzea eta biktimen erreparazio morala erraztea. Horretarako, txostenak pertsona horien deportazioaren inguruabarrak modu eskematikoan kokatzen ditu testuinguruan, eta, gainera, deportatutako euskal herritarren errolda eguneratua aurkezten du. Hartara, deportazioaren biktimak ahatz ez daitezen eta euskal gizartearen memoria kolektiboaren parte izatea lortu nahi da.
Txosten horretan sartzen dira Euskadin jaio edo bizi ziren edo erbestean Eusko Jaurlaritzaren babesa jaso zuten eta Hirugarren Reichak okupatutako Europa osoko edozein kontzentrazio-esparrutara edo kartzelatara deportatu zituzten pertsona guztiak.
Ikerketa lana Etxahun Galparsoro Historian lizentziatua EHUn eta Josu Chueca EHUko Historia Garaikideko doktoreak zein Historia Garaikidearen Saileko irakasleak egin dute.
Zure interesekoa izan daiteke
Ehunka lagun elkartu dira Zestoan, "elkartasun feministagatik" auzipetutako sei pertsonen aldeko elkarretaratzean
Herriko sei bizilagun epaituko dituzte datorren astean, integritate moralaren aurkako delitua egotzita. Akusatuetako emakumeetako baten bikotekide ohia da salaketa jarri duena, kalte egin diotela bere izen onari argudiatuz, duela urte batzuk indarkeria matxista leporatu ziotelako.
8 urteko haur bat harrapatu dute Iruñeko Marcelo Celayeta etorbidean
Haurrak izaera erreserbatuko polikontusioak jasan ditu, eta Nafarroako Unibertsitate Ospitalera eraman dute.
5 labana konfiskatu eta 51 pertsona identifikatu dituzte Barakaldoko diskoteka batetik gertu
Eusko Jaurlaritzako Segurtasun Sailak jakinarazi duenez, Ertzaintzak eta Barakaldoko Udaltzaingoak goizaldean egindako kontrol batean atzeman dituzte, kontzertu bat ematen ari ziren dantzaleku baten inguruetan.
Gasteizko Udalak 200 euroko isunak jarriko ditu astelehenetik aurrera, Emisio Gutxiko Eremuan urraketak eginez gero
Informazio epean, Udalak bi mila ohartarazpen-gutun baino gehiago bidali dizkie arau-hausleei, zigortu beharrean pedagogia egiteko, eta horrek balio izan du pertsona askok beren egoera erregularizatzeko, salbuespenak eskatuz.
Ertzaintzak alkohol eta droga kontrolak areagotuko ditu errepideetan datorren astean
Alkoholemia-proba batean positibo ematea arau-hauste oso larria da, eta 500-1.000 €-ko zigorra eta gehienez 6 puntu kentzea dakar.
Epaitegiak arrazoia eman dio ezgaitasuna duen gazte bati, eta Gasteizko Udalean funtzionario izateko aukera izango du
Udalak erabaki zuen ez zituela LEParen oinarriak betetzen, baina gazteak bere desgaitasun-maila frogatu ahal izan zuen eta epaitegiak arrazoia eman dio.
Etxegabetzeen aurkako dekretua luzatzeko eskatu dute, 2026an dozenaka familia kalean ez geratzeko
Donostian egindako prentsaurreko batean, Kaleratzeak Stop elkarteko ordezkariek, EH Bilduko, Podemoseko eta EB-IUko kideekin batera, abenduaren 31n amaituko den "babes soziala" luzatzeko eskatu dute, eta Eusko Legebiltzarrak aste honetan onartutako Etxebizitzaren, Lurzoruaren eta Hirigintzaren arloko Premiazko Neurriei buruzko Legearen kontra agertu dira.
Mitika diskotekako atezain batek kolpatuta hil zen Kerman Villate gaztea omendu dute Gasteizen
Kerman Villateren senideek prozesu judizialaren nondik norakoak salatu dituzte, eta egia eta justiziaren bila jarraituko dutela adierazi dute. Ehunka pertsona bildu dira Kermanen omenez egindako ekitaldian.
UEMAren esanetan, 2026ak “hizkuntza politika berriaren orubeak sendotzeko urtea” izan behar du
Urdiain eta Zeberio sartuta, 120 udalerrik osatzen dute jada Udalerri Euskaldunen Mankomunitatea (355.000 biztanle). Euskararen kontrako oldarraldia dela eta, “euskarak benetako lege-babesa izan dezan akordioak adosteko ahalegin guztiak” egingo dituela esan du Martin Aramendi UEMAko lehendakariak.
Zorteak irribarre egin dio Barakaldori: loteriaren bigarren sari batek 1,2 milioi euro utzi ditu
Larunbat honetako Espainiako Loteriaren zozketak 1,2 milioi euro utzi ditu Barakaldon. Loteriaren 17. administrazioak oso-osorik saldu du bertan 54299 zenbakia.