Pertseidek zerua argituko dute ostiral honetan
Aurten, pertseidak abuztuaren 12an, ostirala, ikusi ahal izango dira hobekien; beraz, 12tik 13rako gaua izango da fenomeno natural hori gozatzeko une aproposena.
Izar-jasa urtero abuztuaren erdialdera gertatzen den meteoro-jasa da, eta horren aktibitate goreneko unea abuztuaren 10aren inguruan izaten denez, "Done Laurendiren malkoak" izenarekin ere ezagutzen dugu fenomenoa, izen bereko martiri espainiarraren jaiegunean ikusi ohi baitira gehien.
Pertseidak ipar hemisferiotik ikus daitezke udan. Meteoro horiek segundoko 50 kilometrotik gorako abiadura eta orduko 200 meteoroko jarduera-tasa izan dezakete.
Espainiako Astronomia Behatoki Nazionalaren arabera, aurtengoa ez da urte ona izango pertseidak ikusteko, izan ere, Ilargi betearen argiak eragina izango du pertseiden ikusgarritasunean.
Zergatik gertatzen dira?
Kometek gas, hauts eta hondakin arrastoa uzten dute espazioan. Horrela, kometa bakoitzak bere arrastoa uzten du, kometa-zatiekin osatutakoa. Lurrak arrasto edo eraztun horietako bat aurkitzen duenean, zati batzuk bere grabitate eremuan harrapatzen ditu, abiadura handian sartzen dira Lurraren atmosferan, eta meteoro-jasa sortzen da.
Zer egin behar da pertseidak ikusteko?
Garrantzitsuena zeru iluna eskaintzen duen leku aproposa aurkitzea da, ahalik eta argi-kutsadura txikiena duena. Horrez gain, ikusmena oztopatzen duen objekturik ez duen leku bat aukeratu behar da, eta ez da optika-tresnarik erabili behar. Azkenik, gune ilunetara zuzendu behar ditugu begiak, Ilargiaren kokapenaren aurkako noranzkoan.
Albiste gehiago gizartea
"Nahasmendu delirantea" diagnostikatu diote medikuek Kabiecesen 400 haur baino gehiago txertatu gabe utzi zituen erizainari
Epaiketaren laugarren egunean, auzipetua auzitegian aurkeztu da, baina deklaratzeko moduan ez dagoela onartu du.
Iruñeko Planetarioa berreraikitzeko lanak hasi dira
Urtarrilean kupula larriki kaltetu zuen sutearen ondoren, Iruñeko Planetarioa Tornamira Aretoa zaharberritzen eta eraikina osorik modernizatzen hasi da. Kultura sailburu Rebeca Esnaolak zentroa zientzia eta astronomia dibulgaziorako abangoardiako gune gisa berreskuratzea helburu duten jarduerak azaldu ditu.
Sindikatuek eta pentsiodunek protesta egin dute Eusko Legebiltzarraren aurrean
Pentsioak Lanbide arteko Gutxieneko Soldatara (LGS) arte osatzeko Herri Ekimen Legegilea (HEL) Jaurlaritzak aintzat hartu ez izanagatik protesta egin du pentsiodunen mugimenduak. Bestalde, enplegu publikoko prozesuetan izandako euskararen aurkako "erasoaldi judiziala" salatu du LAB sindikatuak.
Bi gizon atxilotu dituzte Azkoitian gizon bati sexu-erasoa egin eta legez kanpo atxikitzeagatik
Joan den asteartean, gizon bat Ertzaintzaren egoitzara joan zen sexu-eraso baten biktima izan zela eta bere borondatearen aurka atxiki zutela eta eraso fisikoa eta sexuala egin ziotela salatzeko.
Euskal Selekzioak eta Palestinak lagunarteko futbol partida jokatuko dute San Mamesen azaroaren 15ean
Espainiako agintarien arabera, ez da kirol ekitaldi huts bat izango, eta Palestinan pairatzen ari diren "giza eskubideen urraketa guztiak" ikusarazteko ere baliatuko dute lagunartekoa.
Baso-sute arriskua oso handia izango da Nafarroan ostegunetik larunbatera
Aurreikuspenen arabera, arriskua nabarmen murriztuko da larunbateko azken orduan, prezipitazio-fronte bat sartuko baita.
Euskararentzat "arkitektura juridiko berria" eskatu du Kontseiluak, "langile publikoek euskararen ezagutza izatea" bermatzeko
Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bagera Donostiako euskaltzaleen elkarteak deituta, bilkura egin dute, arratsaldean, Donostiako epaitegi batek euskararen aurka kaleratu berri duen epai bat salatzeko. Idurre Eskisabel Kontseiluko idazkari nagusiaren hitzetan, "ezinbestekoa da euskarari behar duen arkitektura juridiko berria eskaintzea", "botere judizialetik ezarritako blokeoa gainditzeko".
Palestinaren aldeko mobilizazioak egingo dituzte ostegunean Hego Euskal Herrian
Protestak eguerdian eta arratsaldean izango dira, Gasteizen, Bilbon eta Iruñean.
EHUk 247 milioi euroko egitasmoei uko egin die Israelen parte hartzea dutelako
Joxerramon Bengoetxea errektorearen hitzetan, “herri palestinarraren genozidioaren auzia lehentasuna da” EHUrentzat. Gogorarazi du 2024ko apiriletik ez dutela harremanik Palestinan egindako krimenak gaitzesten ez dituzten unibertsitate eta erakundeekin.
EHUk uko egin dio 247 milioi euroko ikerketa-proiektuetan parte hartzeari, Israelekin loturak zituztelako
Joxerramon Bengoetxea Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) errektoreak asteazken honetan berretsi duenez, "Palestinako herriaren genozidioaren auzia lehentasuna da gure unibertsitatean", eta aditzera eman du EHUk uko egin diela, azken hilabeteetan, 247 milioi euroko ikerkuntza-proiektuei, biomedikuntzaren edo konputazio-zientzien arloetan, proiektu horiek Israelgo estatuarekin zuten loturagatik. Agerraldian, Bengoetxeak Europako Batzordeari eta Espainiako Gobernuari eskatu die Israelgo unibertsitateak, ikerketa-zentroak eta erakundeak bazter utz ditzatela ikerketa elkarlanak, akademikoak edo kulturalak laguntzeko europar funtsetatik.