2022ko urria serie historikoetako beroena izan da, eta lehorrena EAEko zatirik handienean
Oraindik amaitu ez bada ere, Euskalmet Euskal Meteorologia Agentziak adierazi du 2022ko urria serie historikoetako beroena dela Euskal Autonomia Erkidegoan, eta lehorrena Euskadiko zatirik handienean. Euskalmetek zehaztu duenez, aurtengo urrian, Euskadiko batezbesteko tenperatura ohikoa baino lau gradu altuagoa izan da; tenperatura anomalia hori ere historikoa da.
Testuinguru horretan, Euskalmetek, prentsa ohar bidez, nabarmendu du aurtengo urriko anomalia, hau da, batez besteko tenperatura ohikoa baino lau gradu baino altuagoa izatea, inoiz izandako anomaliarik altuena dela, urteko edozein hilabete kontuan izanik.
Euskalmeten datuen arabera, urriko batez besteko tenperaturak 20 gradutik gorakoak izan dira kostaldean, eta 16 bat gradukoak Arabako Lautadan; 1981-2010 epeko ohiko batezbestekoari erreparatuta, aurtengo datuak oso gora daude. Hortaz, inoizko urririk beroena da; orain arte, 2006koa zen.
Hiriburuei dagokienez, dio Euskalmetek, Bilbon eta Donostian tenperatura anomalia lau graduetatik gertu kokatuko da, eta Gasteizen aise gaindituko du indize hori. Orain arteko anomaliarik handienak 1989ko abenduan eta 1990eko otsailean jaso zituzten (3,8 graduko anomaliak izan ziren hilabete horietan); 2011ko apirilean 3,7 gradukoa izan zen, eta 2003ko abuztuan 3,6koa.
Ez dugu aparteko berorik izan egun batean ere, baina eguraldi epela erabat nagusitu da urrian, hilaren hasierako egun hotz batzuk izan ezik. Adierazgarria da zenbat egunetan izan diren 30 gradutik gorako tenperaturak (Zallan 32,1 gradu izan dituzte, eta Espejon 31); halaber, hilaren amaieran, kostaldean ere ibili dira 30 graduen bueltan (Oletan, 30,4).
Deigarria da, horrez gain, zenbat gau tropikal izan ditugun hilaren 17tik, alegia, zenbat gautan tenperatura minimoa 20 gradutik gorakoa izan den. Hilaren 18an eta 27an, adibidez, Oiartzunen 25,8 gradutan izan dira, Santa Klaran 25,5 izan zituzten, eta Mutrikun 24,3). Gau horietan, markak hautsi dituzte, Euskadi mailan, urriko minimoei erreparatuta; bereziki, kantaurialdean.
Prezipitazioa: hilabete "oso lehorra"
Prezipitazioa aztergai, urria oso lehorra edo erabat lehorra izan da, 1981-2010 ohiko epearekin alderatuta. Puntu batzuk kenduta, bereziki Mediterraneoko isurialdekoak, serie historikoetako urririk lehorrena izan da; batez besteko prezipitazioa, Euskadi mailan, metro koadroko 10 litrokoa izan da. Oso euri gutxi egin du: Bilbon, egun batean bota du; Donostian, lau; eta Gasteizen, hiru. Aizarnazabalen bota du gehien, baina gutxi han ere (metro koadroko 31 litro), eta Zallan gutxien (metro koadroko bi litro, guztira).
Muturreko meteorologia aztertuta, Eusko Jaurlaritzak, urrian, orain arte, 15 abisu hori deitu ditu; 11 baso suteak egoteko arriskuagatik izan dira, hori haizeagatik, eta beste bat enbatagatik. Halaber, lau alerta laranja izan dira, baso suteak egoteko arriskua dela eta.
Albiste gehiago gizartea
"Nahasmendu delirantea" diagnostikatu diote medikuek Kabiecesen 400 haur baino gehiago txertatu gabe utzi zituen erizainari
Epaiketaren laugarren egunean, auzipetua auzitegian aurkeztu da, baina deklaratzeko moduan ez dagoela onartu du.
Iruñeko Planetarioa berreraikitzeko lanak hasi dira
Urtarrilean kupula larriki kaltetu zuen sutearen ondoren, Iruñeko Planetarioa Tornamira Aretoa zaharberritzen eta eraikina osorik modernizatzen hasi da. Kultura sailburu Rebeca Esnaolak zentroa zientzia eta astronomia dibulgaziorako abangoardiako gune gisa berreskuratzea helburu duten jarduerak azaldu ditu.
Sindikatuek eta pentsiodunek protesta egin dute Eusko Legebiltzarraren aurrean
Pentsioak Lanbide arteko Gutxieneko Soldatara (LGS) arte osatzeko Herri Ekimen Legegilea (HEL) Jaurlaritzak aintzat hartu ez izanagatik protesta egin du pentsiodunen mugimenduak. Bestalde, enplegu publikoko prozesuetan izandako euskararen aurkako "erasoaldi judiziala" salatu du LAB sindikatuak.
Bi gizon atxilotu dituzte Azkoitian gizon bati sexu-erasoa egin eta legez kanpo atxikitzeagatik
Joan den asteartean, gizon bat Ertzaintzaren egoitzara joan zen sexu-eraso baten biktima izan zela eta bere borondatearen aurka atxiki zutela eta eraso fisikoa eta sexuala egin ziotela salatzeko.
Euskal Selekzioak eta Palestinak lagunarteko futbol partida jokatuko dute San Mamesen azaroaren 15ean
Espainiako agintarien arabera, ez da kirol ekitaldi huts bat izango, eta Palestinan pairatzen ari diren "giza eskubideen urraketa guztiak" ikusarazteko ere baliatuko dute lagunartekoa.
Baso-sute arriskua oso handia izango da Nafarroan ostegunetik larunbatera
Aurreikuspenen arabera, arriskua nabarmen murriztuko da larunbateko azken orduan, prezipitazio-fronte bat sartuko baita.
Euskararentzat "arkitektura juridiko berria" eskatu du Kontseiluak, "langile publikoek euskararen ezagutza izatea" bermatzeko
Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bagera Donostiako euskaltzaleen elkarteak deituta, bilkura egin dute, arratsaldean, Donostiako epaitegi batek euskararen aurka kaleratu berri duen epai bat salatzeko. Idurre Eskisabel Kontseiluko idazkari nagusiaren hitzetan, "ezinbestekoa da euskarari behar duen arkitektura juridiko berria eskaintzea", "botere judizialetik ezarritako blokeoa gainditzeko".
Palestinaren aldeko mobilizazioak egingo dituzte ostegunean Hego Euskal Herrian
Protestak eguerdian eta arratsaldean izango dira, Gasteizen, Bilbon eta Iruñean.
EHUk 247 milioi euroko egitasmoei uko egin die Israelen parte hartzea dutelako
Joxerramon Bengoetxea errektorearen hitzetan, “herri palestinarraren genozidioaren auzia lehentasuna da” EHUrentzat. Gogorarazi du 2024ko apiriletik ez dutela harremanik Palestinan egindako krimenak gaitzesten ez dituzten unibertsitate eta erakundeekin.
EHUk uko egin dio 247 milioi euroko ikerketa-proiektuetan parte hartzeari, Israelekin loturak zituztelako
Joxerramon Bengoetxea Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) errektoreak asteazken honetan berretsi duenez, "Palestinako herriaren genozidioaren auzia lehentasuna da gure unibertsitatean", eta aditzera eman du EHUk uko egin diela, azken hilabeteetan, 247 milioi euroko ikerkuntza-proiektuei, biomedikuntzaren edo konputazio-zientzien arloetan, proiektu horiek Israelgo estatuarekin zuten loturagatik. Agerraldian, Bengoetxeak Europako Batzordeari eta Espainiako Gobernuari eskatu die Israelgo unibertsitateak, ikerketa-zentroak eta erakundeak bazter utz ditzatela ikerketa elkarlanak, akademikoak edo kulturalak laguntzeko europar funtsetatik.