2022ko urria serie historikoetako beroena izan da, eta lehorrena EAEko zatirik handienean
Oraindik amaitu ez bada ere, Euskalmet Euskal Meteorologia Agentziak adierazi du 2022ko urria serie historikoetako beroena dela Euskal Autonomia Erkidegoan, eta lehorrena Euskadiko zatirik handienean. Euskalmetek zehaztu duenez, aurtengo urrian, Euskadiko batezbesteko tenperatura ohikoa baino lau gradu altuagoa izan da; tenperatura anomalia hori ere historikoa da.
Testuinguru horretan, Euskalmetek, prentsa ohar bidez, nabarmendu du aurtengo urriko anomalia, hau da, batez besteko tenperatura ohikoa baino lau gradu baino altuagoa izatea, inoiz izandako anomaliarik altuena dela, urteko edozein hilabete kontuan izanik.
Euskalmeten datuen arabera, urriko batez besteko tenperaturak 20 gradutik gorakoak izan dira kostaldean, eta 16 bat gradukoak Arabako Lautadan; 1981-2010 epeko ohiko batezbestekoari erreparatuta, aurtengo datuak oso gora daude. Hortaz, inoizko urririk beroena da; orain arte, 2006koa zen.
Hiriburuei dagokienez, dio Euskalmetek, Bilbon eta Donostian tenperatura anomalia lau graduetatik gertu kokatuko da, eta Gasteizen aise gaindituko du indize hori. Orain arteko anomaliarik handienak 1989ko abenduan eta 1990eko otsailean jaso zituzten (3,8 graduko anomaliak izan ziren hilabete horietan); 2011ko apirilean 3,7 gradukoa izan zen, eta 2003ko abuztuan 3,6koa.
Ez dugu aparteko berorik izan egun batean ere, baina eguraldi epela erabat nagusitu da urrian, hilaren hasierako egun hotz batzuk izan ezik. Adierazgarria da zenbat egunetan izan diren 30 gradutik gorako tenperaturak (Zallan 32,1 gradu izan dituzte, eta Espejon 31); halaber, hilaren amaieran, kostaldean ere ibili dira 30 graduen bueltan (Oletan, 30,4).
Deigarria da, horrez gain, zenbat gau tropikal izan ditugun hilaren 17tik, alegia, zenbat gautan tenperatura minimoa 20 gradutik gorakoa izan den. Hilaren 18an eta 27an, adibidez, Oiartzunen 25,8 gradutan izan dira, Santa Klaran 25,5 izan zituzten, eta Mutrikun 24,3). Gau horietan, markak hautsi dituzte, Euskadi mailan, urriko minimoei erreparatuta; bereziki, kantaurialdean.
Prezipitazioa: hilabete "oso lehorra"
Prezipitazioa aztergai, urria oso lehorra edo erabat lehorra izan da, 1981-2010 ohiko epearekin alderatuta. Puntu batzuk kenduta, bereziki Mediterraneoko isurialdekoak, serie historikoetako urririk lehorrena izan da; batez besteko prezipitazioa, Euskadi mailan, metro koadroko 10 litrokoa izan da. Oso euri gutxi egin du: Bilbon, egun batean bota du; Donostian, lau; eta Gasteizen, hiru. Aizarnazabalen bota du gehien, baina gutxi han ere (metro koadroko 31 litro), eta Zallan gutxien (metro koadroko bi litro, guztira).
Muturreko meteorologia aztertuta, Eusko Jaurlaritzak, urrian, orain arte, 15 abisu hori deitu ditu; 11 baso suteak egoteko arriskuagatik izan dira, hori haizeagatik, eta beste bat enbatagatik. Halaber, lau alerta laranja izan dira, baso suteak egoteko arriskua dela eta.
Albiste gehiago gizartea
Oñatiko Larraña Etxeak 20 nazionalitateko 100 errefuxiatu hartzen ditu
Zentroa kudeatzen duen Zehar-Errefuxiatuekin elkarteak salatu du Atzerritarrei buruzko Legearen Erregelamenduaren azken erreformak nazioarteko babesa eskatzen duten pertsonak "zigortzen" dituela. 3.000 pertsonak baino gehiagok eskatu dute nazioarteko babesa Euskadin aurten.
Bittor Arginzonizen Etxebarri erretegiak munduko bigarren jatetxe onena izaten jarraitzen du
Peruko Maido jatetxea munduko onena izendatu dute The World 's 50 Best Restaurants 2025 sarietan. Bestalde, Etxebarri erretegiko Mohamed Benabdallah aljeriarra munduko sommelier onena izendatu dute.
Abadia Saria jaso du Gure Zirkuak
Gure Zirkuak aurtengo Abadia Saria jaso du gaur arratsaldean, Arrateko gainean (Eibar) egindako ekitaldian, komunitate oso bati “elkarrekin euskaraz bizi eta sentitzeko plaza berritzailea” eskaintzeagatik. Eider Mendoza diputatu nagusiaren eskutik jaso dute Abadia Sariaren oroigarria –Iñigo Aristegui Telloren Zazpi Petaloak eskultura– Gure Zirkuko kideek.
Musika, nagusi: EAEko 10 kultur ekitalditatik hiru musikari lotutakoak dira
6.342 kontzerturekin, musika euskal agendan gehien agertzen den forma kultural gisa finkatu zen iaz. Ondoren antzerkia (4.239 ekitaldi) eta, urrunago, zinema/ikus-entzunezkoak (2.349) eta dantza (860).
EAEko kultur ekitaldien ia erdiak euskarazkoak edo elebidunak dira
2024an programatutako kultur ekitaldien % 32,8 euskara hutsean izan ziren, eta % 13,1 elebidunak, gaztelaniarekin edo beste hizkuntza batekin batera.
EAEko kultur sarea: bizia, baina asimetrikoa
2024an, ia 20.000 ekitaldi inguru erregistratu ziren hiru lurraldeetan, Kulturklik atariaren arabera. Beste era batera esanda: egunean, batez beste, 55 kultur saio izan ziren EAEko udalerrietan.
Kultur programazioa urte osoan zehar ereiten da EAEn, baina udazken-negua da sasoirik emankorrena
Orokorrean orekari eusten zaion arren, eskualdeen arteko aldeak egon badaude. Eremu batzuetan programazioa batik bat uda sasoira bideratzen dute, eta beste batzuetan, aldiz, ekitaldiak hilez hil sakabanatzen dituzte.
Beskoitzek ikastola berria izango du 2026-2027 ikasturtean
Egun dauden prefabrikatuetatik gertu, lursail bat erosi du Beskoitzeko Udalak eta bertako zati bat ikastolarentzat izango da. Herri Urratsen lortutako diruari esker eta Euskal Herri osotik iritsitako elkartasunari esker, Seaskak milioi bat euroko inbertsioa egingo du. Irailean lanak hasiko dira, eta hurrengo ikasturtean hasiko lirateke Beskoitze aldeko 50 haur inguru baldintza duinetan euskaraz ikasten.
Ehgamek Bilbao Bizkaia Harro ekimena boikoteatzeko deia egin du
EAJk Harrotasunaren Nazioarteko Eguna “bereganatu eta turistifikatu" nahi duela salatu du eta E28 Koordinadorak ekainaren 28rako deitutako manifestazio “herrikoi eta aldarrikatzailera” joateko deia egin du.
500 ekitalditik gora antolatu dituzte 2025eko sanferminetarako
Ostegun honetan aurkeztu dute sanfermin jaien egitarau ofiziala, eta iragarri dutenez, hilaren 14an Sorotan Bele talde gipuzkoarrak emango dio amaiera bederatzi eguneko zoramenari, Gazteluko plazako agertokian.