8.000 milioi biztanle Lurrean: ba al dago planetan behar adina baliabide natural?
Asteartean, hilak 15, Lurrak 8.000 milioi biztanleko muga gainditu du; hala kalkulatu du NBEk "Munduko Biztanleriaren gaineko Ikuspegiak 2022" txostenean. Ildo horretan, eitb.eus-ek jakin nahi izan du ea gure planetak biztanleria kopuru horri aurre egiteko adina baliabide natural dituen, ala, alderantziz, baliabide horiek agortzen ari diren, eta Lurrarentzat ezinezkoa den biztanleriaren gorakadari eustea.
Erantzuna Stefano Balbi jasangarritasunaren gaineko ikertzaileak eman digu. Balbi Ikerbasqueko ikertzailea da BC3n, alegia, Basque Centre for Climate Change zentroan. Esan digunez, biztanleriak planetan duen eragina aztertzeko, kopurua kontuan izan behar da, bai, baina ez hori bakarrik, beste bi eragile ere daudelako: bata, kontsumo maila, eta bestea, teknologia.
1) 8.000 milioi biztanle gara, baina % 10 aberatsenak CO2 emisioen ia % 50 sortzen ditu
"Gehieneko puntura ari gara iristen", dio Stefano Balbik, biztanleria hizpide; izan ere, "askoz gehiago ere haz zitekeen", azaldu digu, grafiko bat erakutsiz. Kalkulua da 2050erako 2.000 milioi biztanle gehiago izatea, hau da, 10.000 milioi, eta 10.400 milioi, handik 30 urtera, 2080an.
"Biztanleriak zerikusia du: zenbat eta ugariagoa, orduan eta eragin handiagoa", azaldu du ikertzaileak, "baina kontsumo mailari eta teknologiari ere erreparatu behar zaie". Kontsumo maila handiagoa izango da herrialdea aberatsa bada, eta teknologiak iturri berdeak erabiltzen lagundu ahal du; azken hori ere mesedegarria izango litzateke, planetaren jasangarritasunari dagokionez.
2) Elikadura: 10.000 milioi pertsona elikatzeko erronka, iturri fosilik erabili gabe
"10.000 milioi pertsonari jaten ematea erronka da", nabarmendu du Stefano Balbik, 2050erako aurreikusita dagoen egoeran kokatuta (urte horretarako, kalkulua da orain baino 2.000 milioi biztanle gehiago izatea). Teknologia, alegia, hasieratik zehaztutako hiru eragileetako bat, gakoa izan liteke lan horretan: "Nitrogenoa, fosforoa, eta potasioa, industria ekoizpenean, iturri fosiletatik datoz", ohartarazi du. Ondorioz, baliteke agroekologia izatea egoera zuzentzeko moduetako bat: "Hidrogeno berdea erabiliz sortutako ongarriak" ere, dio, beste aukera bat izan litezke.
3) Garapen jasangarria: zer egin ahal dugu gure egunerokoan?
"Gure ikuspuntua aldatu behar dugu", azpimarratu du ikertzaileak: "Ongizateak ez du zertan ekarri gauzak kontsumitzea", dio. Garraio publikoaren aldeko apustua egin ahal dugu, eta orokorrean, gutxiago kontsumitzen ahalegindu beharko ginateke. Balbiren esanetan, laburbilduz, "bizitzaren kalitatea bilatu behar dugu, ez horrenbeste kantitatea".
Zure interesekoa izan daiteke
Txalo artean ospatu dute Kanadan 'San Juan' ontziaren uretaratzea
Txalo artean ospatu dute Red Bay Kanadako Ternua eta Labrador probintziako herrian San Juan ontziaren uretaratzea. Bertako herritarrak elkarrekin bildu dira uretaratzea zuzenean ikusteko; izan ere, arrantzale herri horretako uretan aurkitu zuten hondoratuta, 1976an.
Giroa lehortuko du igandean iritsiko den hego-haizeak
Tenperatura minimoek behera egingo dute, baina maximoek, gora. Kostan, abisu horiak egongo dira, olatuen indarragatik.
Gripearen aurkako txertoa jartzeko deia egin die Osasun Sailak 60 urtetik beherakoei, bereziki haurrei
Aste honetan 889 gripe-kasu izan dira, eta horietatik % 6,2 baino ez dira ospitaleratu; aurreko astean, berriz, % 10 izan ziren. Jaitsiera horrek erakusten du txertaketak kasu larriak murriztu ditzakeela.
Bost atxilotu, horietako bi Nafarroan, adingabe batekin trafikatu eta ezkontzera behartzeagatik
Nafarroako Erriberatik Kataluniara eraman zuten 14 urteko neska, eta familia eroslearen kontrolpean egon zen, behartuta ezkontzera bultzatzeko asmoz. Gizakiak salerostea egotzi diete.
Hodi baten hausturak ur-hornidura arazoak eragin ditu Ezkerraldean
Matxura konpondu dute jada, baina ohartarazi dute ura arre atera daitekeela une batzuetan, eta, beraz, ura isurtzen uzteko eta oraingoz iturrikoa ez edateko gomendatu dute.
'San Juan' baleontzia Pasaiako badian da jada, historia egiteko prest
Oraindik ez dute lan guztia amaitu, mastak, oihalak eta beste xehetasun batzuk falta baitira. Asmoa da 2027an Kanadarantz abiatzea, euskaldunek bere garaian egiten zuten modura.
'San Juan' ontziaren uretaratze hunkigarria Pasaian
Sagardoarekin bataiatu ondoren, San Juan baleontzia Pasaiako badian uretaratu dute. Agintariek eta ehunka herritarrek ez dute une historikoa galdu nahi izan.
Bizkaiko Foru Aldundiaren LEP bat baliogabetu dute plaza gehienetan euskara eskatzeagatik
Epaile batek bertan behera utzi du deialdia, neurriz kanpokotzat jo baitu Gizarteratzeko Goi Mailako Teknikari lanpostuetako 20tik 18tan eskatzen den euskararen hizkuntza-eskakizuna, zerbitzu horren erabiltzaile gehienak gaztelaniaz aritzen direlako.
Auto-ilara luzeak BI-30 errepidean, Sondikan, eta A-8 autobidean, Arrigorriagan
Arazo handiak izan dira zirkulazioan ostiral arratsaldean EAEko errepide-sareko bi puntu horietan, bi zirkulazio-istripuren ondorioz.
Donostiak eta Gasteizek atxilotuen delitu-historia ikusteko aukera izango dute
Berrerortzeari aurre egiteko eta segurtasuna indartzeko neurria da, eta udaltzainek Justizia Ministerioaren artxiboetan izango dute atxilotuen aurrekarien berri zuzenean.