Duela 150.000 urteko giza arrastoak aurkitu dituzte Bizkaian
El Polvorin Karrantzako leizeko behe zulobidean 2021ean eta 2022an aurkitutako giza arrastoak duela 150.000 urteko neandertalei dagozkie, hainbat jakintza alorretan zaildutako lantalde internazional bateko adituek, Euskal Herriko Unibertsitateak gidatuta, ondorioztatu duenez.
Inoiz Bizkaian aurkitutako gorpuzki zaharrenak dira ikergai dituztenak, eta "baliteke Lezetxikiko humeroa, Euskal Herrian inoiz aurkitutako giza hondar zaharrena, bezain zaharra izatea, edo gehiago". Hezur hori Jose Migel Barandiaranek eta Jesus Altunak topatu zuten, Arrasateko kobazuloan, 1964an, eta 164.000 urte ditu gutxienez.
El Polvoringo I zenbakiko leizeari dagokionez, 18 hezur zati aurkitu dituzte bertan, 2021eko eta 2022ko kanpainetan, eta "pertsona heldu nahiko argal batean, seguru asko emakume baten, garezurrekoak" dira denak. "Andere" izena jarri diote horregatik.
"Andere"ren ezaugarri morfologikoak "bat datoz neandertalen leinukoekin, baina erradioak (besaurreko hezurra) morfologia arkaikoagoa agertzen du, Hezurren Leizean (Atapuerca) aurkitutako aurreneandertalenaren antzekoa", Arkeologia Museotik azaldu dutenez. Horregatik, ikertzen jarraituko dute antzinatasuna hobeto zehazte aldera.
Neandertalak talde ehiztari-biltzailea izan ziren, eta Europan eta Asia mendebaldean bizi izan ziren duela 200.000 eta duela 40.000 urte artean, desagertu ziren arte.
Asier Gómez OIivencia Euskal Herriko Unibertsitateko Geologia Saileko ikertzaileak gidatu du lantaldea.
Albiste gehiago gizartea
Baso-sute arriskua oso handia izango da Nafarroan ostegunetik larunbatera
Aurreikuspenen arabera, arriskua nabarmen murriztuko da larunbateko azken orduan, prezipitazio-fronte bat sartuko baita.
Euskararentzat "arkitektura juridiko berria" eskatu du Kontseiluak, "langile publikoek euskararen ezagutza izatea" bermatzeko
Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bagera Donostiako euskaltzaleen elkarteak deituta, bilkura egin dute, arratsaldean, Donostiako epaitegi batek euskararen aurka kaleratu berri duen epai bat salatzeko. Idurre Eskisabel Kontseiluko idazkari nagusiaren hitzetan, "ezinbestekoa da euskarari behar duen arkitektura juridiko berria eskaintzea", "botere judizialetik ezarritako blokeoa gainditzeko".
Palestinaren aldeko mobilizazioak egingo dituzte ostegunean Hego Euskal Herrian
Protestak eguerdian eta arratsaldean izango dira, Gasteizen, Bilbon eta Iruñean.
EHUk 247 milioi euroko egitasmoei uko egin die Israelen parte hartzea dutelako
Joxerramon Bengoetxea errektorearen hitzetan, “herri palestinarraren genozidioaren auzia lehentasuna da” EHUrentzat. Gogorarazi du 2024ko apiriletik ez dutela harremanik Palestinan egindako krimenak gaitzesten ez dituzten unibertsitate eta erakundeekin.
EHUk uko egin dio 247 milioi euroko ikerketa-proiektuetan parte hartzeari, Israelekin loturak zituztelako
Joxerramon Bengoetxea Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) errektoreak asteazken honetan berretsi duenez, "Palestinako herriaren genozidioaren auzia lehentasuna da gure unibertsitatean", eta aditzera eman du EHUk uko egin diela, azken hilabeteetan, 247 milioi euroko ikerkuntza-proiektuei, biomedikuntzaren edo konputazio-zientzien arloetan, proiektu horiek Israelgo estatuarekin zuten loturagatik. Agerraldian, Bengoetxeak Europako Batzordeari eta Espainiako Gobernuari eskatu die Israelgo unibertsitateak, ikerketa-zentroak eta erakundeak bazter utz ditzatela ikerketa elkarlanak, akademikoak edo kulturalak laguntzeko europar funtsetatik.
Labar pinturak dituen historiaurreko aztarnategi bat aurkitu dute Gamiz-Fikan
Bizkaiko Foru Aldundiak jakinarazi duenez, Juan Carlos Lopez Quintanak eta Juan Carlos Izagirrek aurkitu zuten, Atxispeko San Pedro ermitaren ingurunea berreskuratzeko interbentzio programa baten baitan, 2025eko ekainaren 26an. Haitzuloa ikertu duten adituen arabera, eremu kantauriarrean dokumentatutako lehen hipogeo mistoa da.
Pertsona bat hil da Tafallan furgoneta baten eta uzta biltzeko makina baten artean izandako istripuan
Polizia-iturriek jakitera eman dutenez, istripua 09:00etan gertatu da, NA-132 errepidean, Tafalla parean, eta hildako pertsona furgonetan zihoana da.
San Mamesera sartzeko inguruak jarraitzaile zuri-gorriz bete dira, Txapeldunen Ligako hitzorduan
Zuri-gorriek Arsenalen aurka neurtuko dituzte indarrak astearte honetan, Txapeldunen Ligako 1. jardunaldiko neurketan. Athleticeko milaka zale bildu dira gaur arratsaldean partida honetan, taldea animatzeko helburuarekin.
Osakidetzak 10.000 haurtxo immunizatuko ditu bronkiolitis akutuaren aurka
Hasieran, katarroaren antzeko sintomak agertzen dira, hala nola mukiak, eztula edo sukarra, baina egun batzuen buruan beste sintoma batzuk ager daitezke, adibidez, arnasa hartzeko zailtasunak, txistuak edo nekea, eta neke horrek esnea hartzean eragiten die haurtxoei.
CIC bioGUNEren ikerketa batek gibeleko minbizi arraro eta oldarkor bat tratatzeko bide berri bat aurkitu du
Aurkikuntzek iradokitzen dutenez, zelulen barruan magnesioa garraiatzeaz arduratzen den CNNM4 proteinaren blokeoak tratamendu zuzen, seguru eta eraginkorra eskain lezake, minbizi horren aurkako terapia pertsonalizatuetarako bide berriak irekiz.