Drogen kontsumoak % 20 egin du gora azken hamarkadan
292 milioi pertsonak kontsumitu zuten drogaren bat 2022an munduan, orain hamar urteko datuekin alderatuta % 20 gehiago. Kalamua da gehien kontsumitzen dena (% 78), baina oso deigarria da, covid-19aren pandemiaz geroztik, kokainaren produkzioak eta kontsumoak izan duten gorakada, inoizko handiena.
Ondorio horiek utzi ditu, besteak beste, Nazio Batuen Erakundearen Drogen eta Delituen Bulegoak gaur zabaldu duen Drogei buruzko Munduko Txostena 2024 ikerketa-lanak. Ohiko droga kontsumitzaileak eta lehen aldiz probatu dutenak hartu dira kontuan, datu-bilketan. Datu orokorren arabera, kalamuak ditu kontsumitzale gehien (228 milioi), eta atzetik daude opioideak (60 milioi), anfetaminak (30 milioi), kokaina (23,5 milioi) eta estasia (20 milioi).
Ondorengoak dira azterlanaren lerroburu nagusiak:
- 292 milioi pertsonak kontsumitu zuten drogaren bat mundu osoan 2022an. Aurreko urteko (2021) datuekin alderatuta % 1,3 jaitsi bazen ere kopurua, azken hamarkadan % 20 egin du gora kontsumoak.
- Drogen ondorioz osasun-nahasmendua duten 64 milioi pertsonetatik soilik % 9 ari dira tratamendua jasotzen, eta horietatik gehienak gizonezkoak dira. Oro har, emakumeek zailtasun handiagoak dituzte terapia egokiak jasotzeko.
- Droga kontsumitzaile guztien % 75 gizonezkoak dira, eta % 25, emakumeak. Halere, azken horiek GIB birusa kutsatzeko duten aukera % 1,2 handiagoa da, gizonek baino.
- Alde handiz, kalamua da gehien kontsumitzen den droga, % 78, eta ondoren daude apioideak (% 20), anfetaminak (% 10), kokaina (% 8) eta estasia (% 7).
- Koka-hostoaren produkzioa % 12 hazi zen 2021 eta 2022 urteetan; 2.757 milioi tonara iritsi zen ekoizpena, 2021an baino % 20 da hori. Orain arteko markak hautsi ziren.
- Estupefazienteen kontsumitzaileen kopurua nabarmen hazi dela dio ikerketak, eta, bereziki, opioide sintetikoak aipatzen ditu, "osasun publikoarentzat arrisku larria" direla ohartaraziz.
- Droga psikodelikoen "berpizkunde" baten aurrean dago mundua, txostenaren arabera. Droga horien erabilera legeztatu den herrialdeetan substantziok "osasun tratamenduetarako eta esperientzia espiritualetarako" erabiltzen badira ere, NBEk nabarmendu du ez dagoela baieztatuta osasunerako medesegarriak direnik.
- Tramadola eta fentaniloa bezalako opiazeoen kontsumoa nabarmen hazten ari dela ere badio azterlanak, bereziki, Afrikan eta Estatu Batuetan.
Albiste gehiago gizartea
Milaka pertsona atera dira gaur kalera Hego Euskal Herrian, Palestinaren alde
Gasteizen, Bilbon eta Iruñean arratsaldeko zazpietan abiatu dira Palestinaren aldeko Borroka Eguna dela eta antolatutako mobilizazioak. Deialdia Gazarako Mugimendu Globalak eta Global Sumud Flotillak egindako nazioarteko ekimenari erantzunez gauzatu da, “Apur dezagun Gazako blokeoa. Defenda dezagun Global Sumud Flotilla” lelopean. Goizean ere, protesta egin dute Gasteizen, Legebiltzarraren kanpoaldean.
Komunitate palestinarrak genozidioaren aurkako manifestazioa deitu du asteazkenerako Zinemaldian
Palestina-Euskal Herria Elkartasun Batzordeak “The Voice of Hind Rajab” filmaren proiekzioa baliatuko du Israelen erasoa eta horren inguruko isiltasun “konplizea” salatzeko Donostiako kaleetan.
Donostiako masajistak ukatu egin ditu sexu-erasoen akusazioak
Fiskaltzak eta akusazio partikularrek 45 urteko kartzela-zigorra eskatu dute akusatuarentzat.
"Nahasmendu delirantea" diagnostikatu diote medikuek Kabiecesen 400 haur baino gehiago txertatu gabe utzi zituen erizainari
Epaiketaren laugarren egunean, auzipetua auzitegian aurkeztu da, baina deklaratzeko moduan ez dagoela onartu du.
Iruñeko Planetarioa berreraikitzeko lanak hasi dira
Urtarrilean kupula larriki kaltetu zuen sutearen ondoren, Iruñeko Planetarioa Tornamira Aretoa zaharberritzen eta eraikina osorik modernizatzen hasi da. Kultura sailburu Rebeca Esnaolak zentroa zientzia eta astronomia dibulgaziorako abangoardiako gune gisa berreskuratzea helburu duten jarduerak azaldu ditu.
Sindikatuek eta pentsiodunek protesta egin dute Eusko Legebiltzarraren aurrean
Pentsioak Lanbide arteko Gutxieneko Soldatara (LGS) arte osatzeko Herri Ekimen Legegilea (HEL) Jaurlaritzak aintzat hartu ez izanagatik protesta egin du pentsiodunen mugimenduak. Bestalde, enplegu publikoko prozesuetan izandako euskararen aurkako "erasoaldi judiziala" salatu du LAB sindikatuak.
Bi gizon atxilotu dituzte Azkoitian gizon bati sexu-erasoa egin eta legez kanpo atxikitzeagatik
Joan den asteartean, gizon bat Ertzaintzaren egoitzara joan zen sexu-eraso baten biktima izan zela eta bere borondatearen aurka atxiki zutela eta eraso fisikoa eta sexuala egin ziotela salatzeko.
Euskal Selekzioak eta Palestinak lagunarteko futbol partida jokatuko dute San Mamesen azaroaren 15ean
Espainiako agintarien arabera, ez da kirol ekitaldi huts bat izango, eta Palestinan pairatzen ari diren "giza eskubideen urraketa guztiak" ikusarazteko ere baliatuko dute lagunartekoa.
Baso-sute arriskua oso handia izango da Nafarroan ostegunetik larunbatera
Aurreikuspenen arabera, arriskua nabarmen murriztuko da larunbateko azken orduan, prezipitazio-fronte bat sartuko baita.
Euskararentzat "arkitektura juridiko berria" eskatu du Kontseiluak, "langile publikoek euskararen ezagutza izatea" bermatzeko
Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bagera Donostiako euskaltzaleen elkarteak deituta, bilkura egin dute, arratsaldean, Donostiako epaitegi batek euskararen aurka kaleratu berri duen epai bat salatzeko. Idurre Eskisabel Kontseiluko idazkari nagusiaren hitzetan, "ezinbestekoa da euskarari behar duen arkitektura juridiko berria eskaintzea", "botere judizialetik ezarritako blokeoa gainditzeko".