Aldaketa goiztiarrak identifikatu dituzte burmuinean, alzheimerraren arriskua aurreikus dezaketenak
Nazioarteko ikertzaile talde batek aldaketa goiztiarrak identifikatu ditu burmuinean, lehen sintoma kognitiboak hasi aurretik alzheimerra izateko arriskua aurreikus dezaketenak.
Nazioarteko ikerketa Madrilgo Unibertsitate Konplutentseko ikertzaileek zuzendu dute, eta odoleko proteina baten (p-tau231) maila altuen eta sintoma kognitiborik ez duten baina alzheimerra izateko arriskuan dauden pertsonen garuneko sareen aldaketen arteko lotura adierazten du. Aurkikuntza horrek gaixotasunarekin lotutako alterazioak goiz identifikatzea erraztu dezake.
Ikertzaileek narriadura kognitiborik gabeko 76 parte-hartzaile bildu dituzte, horietatik 54k alzheimerraren familiako aurrekariak dituztenak, Madrilgo Unibertsitateak ostiral honetan, Brain Communications aldizkarian lanaren ondorioak argitaratu ondoren eta Alzheimerraren Munduko Egunaren bezperan, azaldu duenez.
Aurreko ikerketa batzuen arabera, odoleko proteina horrek gora egiten du eta garuneko konektibitate funtzionalarekin lotuta dago, baina "magnetoentzefalografiarekin" neurtutako datu elektrofisiologikoak aztertu dituzte oraingoan, jarduera zerebral ez-inbaditzailea erregistratzeko teknika bat.
"Emaitza giltzarri eta berritzaile gisa, odoleko proteina horren maila altuak dituzten pertsona kognitiboki osasuntsuengan burmuineko topologiaren alterazio-patroiak identifikatu ahal izan ditugu. Gizabanako horiek garuneko sare integratuagoak eta hub-en mendekoagoak dituzte, sarean garrantzi handia duten zonaldeak", nabarmendu du Alejandra Garcia Colomok, Madrilgo Unibertsitate Konplutentseko Psikologia Esperimental, Prozesu Kognitibo eta Logopedia Departamentuko ikertzaileak.
Garcia Colomok metafora baten bidez azaldu duenez, burmuinaren komunikazioa konexioen mapa gisa irudikatzen bada, non hiriak eskualde ezberdinak diren eta ezartzen dituzten konexioak lotzen dituzten errepideak diren, ikerketaren helburua mapa hori odoleko p-tau231 proteina kopuruaren arabera nola aldatzen den ezagutzea izan da.
Helduetan eta alterazio kognitiborik gabekoetan, konexio-mapa horrek "hiri" handi batzuk ditu, elkarren artean eta beste hiri txiki batzuekin lotuak daude errepide askoren bidez.
Alzheimerrak eragindako dementzia duten pertsonen mapa oso kaltetuta dago, "ez da ia hiri handirik geratzen eta herri txiki askok bizilagunekin lotzen zituen errepidea galdu dute", ikertzailearen arabera.
"Laburbilduz, ikerketa honek erakusten duenez, sintomak agertu baino lehen ere, biomarkatzaile horren maila altuak dituzten pertsonen garunak antolaketa aldatua erakusten du, eta horrek ahultasuna eta funtsezko arlo batzuekiko mendekotasuna areagotzen ditu", adierazi du Garcia Colomok.
Azterlan horren emaitzak, egileen arabera, erabilgarriak izan daitezke alzheimerraren diagnostiko goiztiarreko tresnak garatzeko eta sintoma klinikoak agertu aurretik tratamenduak ebaluatzeko; izan ere, osasuneko profesionalek, ikertzaileek eta farmazialariek informazio hori erabil dezakete arriskuan dauden gizabanakoak identifikatu eta esku-hartze goiztiarren eraginkortasuna monitorizatzeko.
Zure interesekoa izan daiteke
Zestoako kasuari buruz gizarte-zerbitzuek egindako txostena "ez zen zuzena", Arartekoaren teknikari baten arabera
Zestoako sei herritarren aurka atzo abiatutako epaiketaren bigarren saioan deklaratu du Herriaren Defendatzailea erakundeko langileak, defentsaren lekuko gisa.
Kirola, musika eta lan gogorra: 110 urteko Isabel donostiarraren sekretua
Isabel Etxeberriak, 110 urterekin, pianoa jotzen jarraitzen du, arratsaldero, Bartzelonako bere etxean. Betidanik egin izan du kirola, eta gaur egun ere oso bizimodu aktiboa duela kontatu digu. Bere iritziz, sasoiz zahartzeko, garrantzitsuagoa da maitasuna kontu materialak baino.
Eider Gotxi (Guggenheim Urdaibai Stop): "Herritarron lanari esker lortu da Guggenheim Urdaibai proiektua bertan behera geratzea"
Guggenheim Urdaibai egitasmoa behin betiko bertan behera gelditu eta biharamunean, erakundeen jarrera "zurrun eta inposatzailearen aurrean" herria garaile atera dela azpimarratu du Eider Gotxi Guggenheim Urdaibai Stop plataformaren bozeramaileak. Garaipena jai giroan ospatzeko otsailaren 7rako Gernikan antolatu duten ospakizunean parte hartzeko deia egin die herritarrei. Bestalde, Gotxik ohartarazi du plataformaren bidea ez dela bukatzen eta ontziola Muruetatik ateratzea izango dela hurrengo erronka.
Gutxienez 11 kilometroko auto-ilarak AP-8an, Irunen, eta kamioiak ezin dira Biriatuko mugan zehar pasa
AP-8an, gutxienez 11 kilometroko auto-ilarak daude Irun parean, Baionarako noranzkoan, eta 0 kilometroan kamioientzako trafikoa arautzeko neurri bereziak aktibatu dira. Ibilgailu astunen murrizketak 05:00etatik 20:00etara egongo dira indarrean.
ETB ON aurkeztu dute, EITBren telebista plataforma digital berria
ETB ON plataforman zuzenekoen eskaintza handia eta EITB Taldearen edukirik onenak klik bakar batean topatuko ditu erabiltzaileak, nahi duen unean eta moduan ikusteko. Teknologia berri bat ardatz hartuta, Nahieran plataforma historikoa birformulatu eta etorkizunera begira jarri du EITBk.
Gernika, Bermeo eta Mundakako herri plataformek Busturialdea-Urdaibairako plan estrategikoa kritikatu dute
Ez daude ados Eusko Jaurlaritzak eta Bizkaiko Foru Aldundiak eskualderako egin duten inbertsio planarekin. Eskualdea zahartzen ari dela diote, gazteak kanpora joaten ari direlako ez dutelako bertan lan egin eta bizitzeko aukerarik. Beraz, lehendabizi enplegua eta etxebizitza planak behar direla diote.
Urdaibaiko Guggenheim museoa baztertu dute, proiektua iragarri eta 17 urtera
Bi urteko azterketa eta hamaika eztabaidaren ondoren, Urdaibaiko Guggenheim proiektua baztertzearen erabakia hartu du Patronatuak. Orain hilabete, Elixabete Etxanobe Bizkaiko ahaldun nagusiak azaldu zuen luze joko zuela museoa eraikitzeko lurrak garbitzea, bai eta egitasmoaren aurkako salaketak epaitegietan argitzea ere. Eta kalean proiektuak kritika andana jaso izan du talde ekologisten eta herritarren aldetik.
Guggenheim Urdaibai egitasmoa behin betiko baztertu du museoko Patronatuak
Arratsaldean egindako bileran aho batez hartu dute azken erabakia, proiektuaren bideragarritasun faltagatik. Egitasmoa aurrera eramateko zailtasun handiena Murueta ontziola dagoen lur zatiaren egoera juridikoa dela jakinarazi du Elixabete Etxanobe diputatu nagusiak.
163 postuk eta hogei bat jarduerak girotuko dute Donostiako San Tomas azoka
Datorren igandean, Gipuzkoako hiriburuan izango den azokara hurbilduko direnek, salmenta postuez gozatzeaz gain, gustu eta adin guztietarako jardueretan parte hartu ahal izango dute.
Entzute prozesuak islatzen du Guggenheim Museoa Urdaibain zabaltzerik "ez" dela nahi, baina eskualdeko garapenari begi onez begiratzen zaiola utzi du agerian
Herritarren artean entzute-prozesua gidatu duen Agirre Lehendakaria Centerrek azaldu duenez, "hasierako narratiba" horien zati handi bat "beste joera bat" hartu du hilabeteetan zehar. Izan ere, Urdaibaiko Guggenheimen aurkako iritziak jaso dira, baina baita eskualdearen garapenaren aldeko jarrerak ere.