Jantzi tradizionala, emakumezkoen kirola eta Kaxilda, 162 saltoki izango dituen San Tomaseko protagonistak
Guztira 162 postu, horietatik 42 txistorra eskainiko dute, jarriko dira Donostiako erdigunean eta beste leku batzuetan, abenduaren 21ean, San Tomas eguna ospatzeko. Gabonetako jaiak hasiko dira hirian, eta aurten protagonismo berezia emango diote euskal jantzi tradizionalari, emakumezkoen kirolari eta Kaxilda txerriari.
Jon Insausti Kultura zinegotziak eta Donostia Festak udal erakundeko eta Gero Axular dantza taldeko arduradunek aurkeztu dute gaur Donostiako udaletxean egutegiko produktu tipikoen azokarik garrantzitsuena eta haren egitarau zabala. Gero Axularren 20. urteurrena da, eta dantza taldeak ekitaldi batzuk antolatzen ditu.
Horien artean, erakusketa berezi bat San Jeronimoko kriptan. Gaur inauguratuko da, eta hilaren 31ra arte egongo da zabalik. Bertan, 50 baserritar jantzi inguru erakutsiko dira, euskal dantzarekin lotutako bi hamarkadatan egindakoak.
Emakume, gizon eta haurren janzkera tipikoen eredu originalak dira, euskal herritarrek XVI. mendetik XX. mendearen hasierara jantzi zituztenetan oinarrituak, jantzi tradizionalen bilakaeran zeharreko ibilbide historiko batean, garai desberdinetako diseinuen eta funtzionaltasunaren aldaketak eta egokitzapenak islatzen dituztenak.
Era berean, Gero Axular arduratuko da aurten seigarren edizioa izango duen baserritar jantzien lehiaketaz, eta hilaren 21eko goizean egingo da Boulevardeko kioskoan, "Dotore jantzi" lelopean, euskal janzkeraren eta kultur nortasunaren "erabilera duina" bultzatzeko.
San Tomas egunean, gainera, VII. Urrezko Aizkora txapelketa izango da Trinitate plazan. Bost emakumek parte hartuko dute enborrak mozten. Bestalde, Esku Pilotako V. Txapelketa egingo da, pandemiaren ondorioz lau urte bertan behera egon ondoren berreskuratzen dena eta kadeteen maila emakumezkoen binakako partida bat eskainiko duena.
Kaxilda, 400 kiloko txerria
Aurtengo azokako protagonisten artean, gainera, Kaxilda txerria nabarmentzen da, Duroc arrazako hibridoa, larunbaterako 400 kilora iristea espero dena. Alde Zaharraren bihotzean dagoen Konstituzio plazako bere eskortatik milaka lagunen begiradak bereganatuko ditu animaliak.
Saltokiak leku horren eta Gipuzkoa, Okendo eta Zuloaga erdiguneko plazen artean banatuko dira, baita Boulervard eta oinezkoentzako zenbait kaleren artean ere. Aldi berean, hainbat auzok, hala nola Amara Berri eta Zaharrak, Txomin Eneak, Antiguak eta Grosek jarduerak hartuko dituzte, baina beste gune batzuek, hala nola Morlansek, Altzak, Ibaetak eta Intxaurrondok, azoka propioak egingo dituzte abenduaren 14tik 20ra bitartean.
Txistorra tradizionalaren 42 saltokiez gain, ikastetxe, elkarte eta era guztietako erakundeek antolatutakoak, 26 izango dira artisautza salduko dutenak, 17 taloa, 15 gazta eta beste esneki batzuk eta 12 gozokiak. Horiez gain, hestebete, ezti, ogi, sagardo, fruta eta barazki produktoreak ere egongo dira.
Haurrentzako jolasak, tailerrak, animalien erakusketa, dantzagarriak eta hainbat lehiaketa, gastronomikoak, produktuenak edo txorimaloenak, egitarauaren parte dira. Azokak bi hamarkada bete ditu jasangarritasunaren alde eginez, edalontzi berrerabilgarrien banaketa bezalako neurriekin. 2004an hasi zen, 10.000 edalontzirekin, eta azken urteetan 45.000ra iritsi dira.
Zure interesekoa izan daiteke
Eskola jazarpenagatik iaz aztertutako 2.263 kasuetatik 522 baieztatu ditu Hezkuntza Sailak
2024-25 ikasturtean eskola jazarpen kasu gehiago ikertu dira (aurreko ikasturtean baino 364 gehiago) eta baieztatutakoak ere igo egin dira (522). Begoña Pedrosa Hezkuntza sailburuak azaldu duenez, datuek erakusten dute "sentsibilizazio handiagoa, detekzio goiztiarra eta prozeduretan konfiantza handiagoa" dagoela.
San Juan ontziaren uretaratzea, zuzenean
Jarraitu zuzenean Albaolatik Itsas Kultur Faktoria (Pasai San Pedro), San Juan ontziaren uretaratzea, munduko itsas ondarearen historian mugarri izango den gertaera.
Gazteek inoiz baino gutxiago edaten eta erretzen dute, baina Euskal Herrikoak cannabisaren kontsumoaren buruan daude
ESTUDES txostenak egiaztatu duenez, alkoholaren, tabakoaren eta cannabisaren kontsumoak behera egin du Euskadiko nerabeen artean, azken 25 urteetako mailarik baxuenetara. Hala ere, Euskadi kalamuaren kontsumoaren buruan dago 14-18 urte bitarteko adingabeen artean, eta Estatuko mozkorraldien tasarik handiena ere badu.
Albiste izango dira: Eskola jazarpenaren aurkako eguna, klima aldaketari buruzko goi bilera eta abisu horia itsasaldeko arriskuagatik
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Adimen Artifiziala, bullyinga egiteko tresna berria: “Hezkuntza digitalean hezi behar ditugu haurrak”
Azken urtean, ziberjazarpena gauzatzeko adimen artifizialaren erabilerak nabarmen egin du gora, hainbat ikerketaren arabera. Gelakideren baten argazki, bideo edo audio bat manipulatuz bideo faltsuak sortzeko erabiltzen da AA, eta sare sozialen bidez zabaltzen dira. Mikel Cerezo gizarte hezitzaile eta adikzioetan adituak adierazi du orain "duela urte batzuk baino askoz bizkorrago" hedatzen direla edukiak, eta ondorioak suntsitzaileak izan daitezkeela.
Dani Alvarezek Euskal Kazetariak Saria jaso du
Dani Alvarez EITB taldeko kazetariarentzat izan da Kazetarien Euskal Elkargoaren aurtengo Euskal Kazetariak Saria. Bilboko BBK aretoan egindako sari-banaketa ekitaldian, pozik agertu da Alvarez, eta esan du "ohore" bat dela aitortza hau jasotzea. EITBren parte-hartzea duen "Natur Bizia" ikus-entzunezko lana ere nabarmendu dute Ingurumen Kazetaritza atalean.
Hiru adingaberi sexu-erasoak egin zizkien masajistari 26 urteko kartzela-zigorra ezarri diote
Gipuzkoako Auzitegiak jada agindu du gizona espetxeratzea. 14 urteko kartzela-zigorra ezarri dio 16 urtetik beherako adingabeei egindako bi sexu-eraso delituengatik (zazpi urte, biktima bakoitzeko), 10 urtekoa, 16 urtetik beherakoari egindako sexu-eraso jarraituagatik, eta, bi urtekoa, haurren sexu-ziberjazarpenagatik. Gainera, beste neurri batzuen artean, espetxetik ateratzen denean 17 urte egin beharko ditu zaintzapeko askatasunean, eta, orotara 40.000 euroko kalte-ordaina eman beharko die hiru biktimei.
Euskalmeten arabera, urria "oso lehorra" izan da: ohiko prezipitazioen erdia egin du
Arabako zenbait eremutan, mende honetan izan den "urririk beroena eta lehorrena" izan dute, eta batez besteko tenperatura ohi baino 1,2 ºC gorago egon da.
NEIKERrek animalia-osasunaren inguruko ikerketa indartu du, segurtasun handiko laborategia berrituta
Euspen Biologikoko 3. mailako laborategia handitu dute, eta laborategi eta gela espezializatu berriak jarri dira. Horrek arrisku handiko patogenoak aztertzeko eta biosegurtasunean aurrera egiteko gaitasuna optimizatzen du, animalien ongizatearen nazioarteko estandarrak errespetatuz.
Horrelakoa da NEIKERren Euspen Biologikoko 3. mailako laborategia (NCB3)
NEIKER Nekazaritza Ikerketa eta Garapenerako Euskal Erakundeak erabat berritu du Euste Biologikoko 3. Mailako Laborategia (NCB3), P3 laborategi gisa ere ezaguna, Derioko egoitzan. Aurrerapen hori funtsezkoa da tuberkulosia eta hegazti gripea eragiten dituzten arrisku handiko agente patogenoen azterketan, besteak beste.