Estatu Islamikoa, mundu mailako mehatxua hanka-sartzeen ondorioz
Estatu Islamikoa talde jihadistak egindako azken erasoen ondoren, nazioarteko buruzagiek gogoeta egin beharko lukete; izan ere, hanka-sartzeek mundu mailako mehatxu bihurtu dute Estatu Islamikoa.
Diagnostiko guztiek bi akats nagusi aipatzen dituzte: batetik, AEBk, Europak eta Ekialde Hurbileko aliatuek berandu eta txarto erantzun zioten Siriako gerra zibilari, eta, bestetik, ez dute ulertu oraindik Estatu Islamikoak nola funtzionatzen duen eta zer nahi duen.
Hala ere, ostiralean Parisen egindako sarraskiaren ostean, faktore ugari izan behar dira kontuan: Inteligentzia zerbitzuen akatsak, errefuxiatu krisi larriaren aurrean mugen kontrolean egindako hanka-sartzeak eta jihadistei aurre egiteko Mendebaldeak Iraken eta Sirian utzitako armak noren eskuetan bukatu diren kontrolatu ez izana.
Bi urte berandu
?Siriako bonbardaketak bi urte berandu hasi zirela onartu dute Washingtonek eta aliatuek, eta Estatu Islamikoari hazteko aukera eman zioten?, esan du Carles Castello-Catchot Brent Scowcroft Zentroko Kabineteko buruak (Atlantic Council Nazioarteko Segurtasun Ikerketa Zentroa, Washington).
Espainiako adituaren hitzetan, Estatu Islamikoaren hazkundea ?ekaitz perfektu? baten ondorio da; izan ere, Europan krisi ekonomiko eta instituzionala genuen eta AEB ?militarki nekatuta? zegoen, Iraken eta Afganistanen hamarkada bat baino gehiago borrokan eman ondoren.
?Estatu Islamikoaren mehatxua hainbesterako ez zela zioten batzuek, baina azken tragedia eta Turkia, Libano eta Sinaiko erasoak ikusita, argi geratu da argudio faltsuak direla?, zehaztu du Michael O?Hanlon Brookings ikerketa zentroko Segurtasun Nazionaleko eta Defentsako adituak.
?AEBren eta aliatuen operazioa ez da porrota izan, aurrera egin du, baina Siriaren eta Turkiaren arteko mugan zonalde handi bat kontrolik gabe dago, eta mendebaldetik borroka egitera datozen terroristen mugimendua posible egin du?, adierazi du adituak.
Errefuxiatuak
Parisko erasotzaile siriarrak ustez errefuxiatuen ibilbidea egin zuela azpimarratu dute batzuek. Horren ondorioz, areagotu egin dira Europari eta AEBri oztopo gehiago jartzea eskatzen dietenak.
?Errefuxiatuak kanporatzeko politikek muturreko pentsamenduei bidea libre utziko liekete, gurpil zoro bat sortuz?, esan du Pamela Ballinger Michiganeko Unibertsitateko adituak.
Sunien babesik gabe
Azkenik, Michael Doran Hudson ikerketa zentroko adituak nabarmendu duenez, Estatu Islamikoaren aurkako borrokan Obamaren politikaren ?ahulgunea xiitenganako eta kurduenganako ia erabateko menpekotasuna da?.
?AEB arabiar aliatu sunitak mobilizatzeko gai ez baldin badira, ez dute aurrera egingo?, azaldu du Doranek ?Estatu Islamikoari nola aurre egin eta nola ez? lanean.
Zure interesekoa izan daiteke
2040rako CO2 isurketak % 90 murriztea adostu dute EBko herrialdeek, baina malgutasunez
EBko herrialdeetako ministroek adostutako helburu lotesle horri esker, atzerriko karbono-kredituak erosi ahal izango dira isuriak murrizteko helburuaren betetzeko (% 5). Brasilen izango den COP30 Klima Aldaketari buruzko Nazio Batuen Goi-bilera hasi baino ordu gutxi batzuk lehenago egin dute akordioa.
Albiste izango dira: Zohran Mamdaniren garaipena New Yorken, Donostiako masajistaren aurkako epaia eta Dani Alvarezek Euskal Kazetarien Saria jasoko du
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Nor da Zohran Mamdani, Trumpen amesgaizto berria?
34 urterekin, Mamdani alderdi demokrataren barruko olatu aurrerakoia, kultura aniztasunaren aldekoa eta ezkerzale berriaren izarra da. New Yorkeko alkate berriak boto gazte eta multikulturala bereganatzea lortu du, etxebizitza eskuragarrian eta ezker demokrataren berrikuntzan oinarritutako mezuari esker.
Mamdanik hauteskundeak irabazi ditu New Yorken eta "gizadiarentzat hobea den egun baten egunsentia" agindu du
Zohran Mamdani demokrata New Yorkeko historiako lehen alkate musulmana izango da, botoen % 50 baino gehiago eskuratuta. "Hiri berpiztu bat" gidatuko duela eta "islamofobia eta antisemitismorik gabe" denontzat gobernatuko duela agindu du.
Dick Cheney AEBko presidenteorde ohia hil da, 84 urterekin
George W. Bushen Gobernuko bigarrena Defentsa Saileko buru ere izan zen, eta garai batean Alderdi Errepublikanoaren zutabeetako bat.
Zohran Mamdani, New Yorkeko eraberritze aurrerakoia gorpuzteko prest dagoen gizona
34 urterekin, Mamdanik Alderdi Demokratako olatu aurrerakoi, kulturaniztun eta ezkertiar berria irudikatzen du, eta astearte honetako New Yorkeko Alkatetzarako hauteskundeak irabazteko faborito argia da. Bere alderdiko liderren babes argirik ez duen arren, ezkerrera biratu eta izaera sozialeko politika publikoen egarri diren gazteen babesa du.
500 milioi haur baino gehiago bizi dira gatazka armatuen eremuetan
Save the Children gobernuz kanpoko erakundearen arabera, 2024an 520 milioi adingabe baino gehiago bizi ziren gatazka-guneetan. Afrika da eskualde kaltetuena: kontinente horretako haur guztien % 32 indarkeria armatuaren eraginpean bizi dira. 2024an, egunero, batez beste, 78 haur erailketen, bahiketen, sexu-erasoen eta mutilazioen biktima izan ziren, besteak beste.
‘Melissa’ urakanak Jamaikan eragindako suntsipena
Melissa urakanak suntsipena eragin du Jamaika uhartean, eta gutxienez 28 hildako dira jada. Urakanak "aurrekaririk gabeko" hondamendia eragin duela adierazi dute Jamaikako agintariek. Horrela geratu da uhartea, Melissaren astinduaren ondoren.
6,3 graduko lurrikara batek Afganistan iparraldea astindu du
Lurrikararen ondorioz, 27 hildako eta 700 zauritu baino gehiago izan dira, baina bilaketa- eta erreskate-lanek aurrera jarraitzen dute, eta ez da baztertzen datozen orduetan hildakoen kopuruak gora egitea.
Trumpek esan du ez duela uste AEBk Venezuelaren kontrako gerrarik egingo duenik, baina ez du planei buruz hitz egin nahi izan
"Zer erantzun diezaioket horrelako galdera bati? Ba al dago Venezuelan eraso bat egiteko planik? Nork esango luke hori? Halakorik balego, esan egingo nizukeela uste duzue, zintzoki? Bai, planak ditugu. Oso plan sekretuak ditugu", esan du 'Air Force One' hegazkinean. "Begira, ikusiko dugu Venezuelarekin zer gertatzen den", adierazi zuen, eta Venezuelako Gobernuak "milaka pertsona bidali zituen kartzeletatik, erakunde mentaletatik eta mendekotasun zentroetatik".