Animaliak
Abenduaren amaiera aldera Edward Osborne Wilson hil zen. Wilson entomologoa eta biologoa zen, inurrietan aditua. 92 urte zituen hil zenean eta esan genezake hil arte lanean aritu zela, ikertzen eta aztertutakoa idazten. Edward Wilsonek zioen, besteak beste, gizakia munduak eta gizateriak duen arrisku handiena dela, bioaniztasuna desegiteko bidean garela eta, ondorioz, gure etorkizuna ukatzen.
Heriotza hau iritsi zaigu, Espainian eta Europan, makroabeltegiei buruzko eztabaida suspertu denean, Alberto Garzon ministroak egindako adierazpenen ondorioz. Bai biologoaren tesiek, baita ministroaren hitzek sortutako eztabaidak leku berera garamatzate, naturarekiko eta batez ere animaliekiko ditugun harremanetara. Wilsonek zioen gizakiok ez dugula eskubiderik, gurekin batera lurrean bizi diren espezie guztien bizia eta etorkizuna arriskuan jartzeko, gure behar eta interes egoistengatik.
Animaliekiko harremana beti izan da eztabaida eragile, beti erabili izan ditugulako gure premiak asetzeko, lanerako, jaki gisa edo beste gizaki batzuek betetzen ez duten zulo afektiboan kokatzeko. Animaliekiko, eta batez ere abereekiko harremanei buruzko eztabaida sortzen denean, bizidun horien izaeraz azaltzen dira adostasunerako zailtasunak. Sentitzeko edo inguruan gertatzen denaz jabetzeko duten ala ez duten ahalmenaz. Baina animaliek adimena izan edo ez izan, sentitzeko gaitasuna erakutsi edo euren kabuz ingurua aldatzeko abilezia eduki, arazoa ez litzateke beraien izaera edo izateko modua, gure portaera baizik. Animaliekiko dugun portaerak adierazten baitu gure benetako izatasuna, gure etika eta inguruarekiko dugun jarrera. Animaliak eskubideen jabe direla pentsatu edo gauzen parean jartzen baditugu, ez dira beraiek gure ekintzen neurria ezarriko dutenak, gu baizik.
Abeltegi erraldoien helburua , behi, txerri eta hegaztien okela, arraultzak eta bertatik atera dezakegun guztia era merkean ekoiztea da, edozeinek jan edo erabili ahal ditzan, mundu guztiak ezin dituelako, beste abeltzaintza motek merkaturatzen dituzten gaiak ordaindu. Jarduera honetan, helburuak eta emaitzak bitartekoen gainetik jarri ditugu. Globalizazioak eta diru goseak areagotu egin dituzte aspaldikoak diren animalien ustiaketa sistema hauek, baina eragiten ari diren ondorioak gero eta larriagoak dira, kutsadura handia sortzen dutelako eta betiko abeltzaintza orekatua suntsitzen ari direlako.
Makroabeltegietan, animaliak neurri gabe sortu eta pilatzen ditugu; naturan berriz ugalketa murrizten ari gara eta animali kopuruak urritzen. Eztabaida genezake jokaera bakoitzaren egokitasunaz, eta gizaki gisa dugun erantzukizunaz, baina sakoneko portaera aldatzen ez badugu, ezta Noeren Arkak ere ez digu balio izango, utziko dugun basamortuaren azken biztanleak babesteko.
Zure interesekoa izan daiteke
Trumpek jarrera aldatu du eta Epsteinen artxiboak sekretupetik ateratzearen alde bozkatzeko eskatu die errepublikanoei
"Ez dugu ezer ezkutatzeko", adierazi du AEBko presidenteak sare sozialetan. Ordezkarien Ganberan astearte honetan egingo da bozketa, baina agiriak publiko aurretik Senatuak onartu eta Trumpek sinatu behar du.
Jara ezkertiarra eta Kast ultraeskuindarra lehiatuko dira bigarren itzulian, Txileko presidente izateko
Hautagai ofizialistak botoen % 26,7 eskuratu ditu lehen itzulian, bigarren gelditu den hautagai ultraeskuindarraren aurretik (% 24,1). Hala ere, abenduaren 14ko bigarren itzuliari begira ezkerrak aukera oso gutxi ditu presidentetza eskuratzeko, izan ere, oso litekeena da eskuineko blokeak eskuin muturreko hautagaia babestea.
Hasi da boto zenbaketa Txileko hauteskunde presidentzialetan
Jeannette Jara egungo presidentearen ministro ohia izango litzateke irabazlea inkesten arabera, baina bigarren itzulira Kast edo Kaiser ultrekin joan beharko luke, eta zaila izango luke gobernatzea eskuindarrek bat eginez gero.
Netanyahuk berretsi du "inolaz ere" ez duela onartuko estatu palestinarra sortzea
Ostiralean, AEBk Nazio Batuen Erakundean duen misioak komunikatu bat igorri zuen, Segurtasun Kontseiluaren ebazpen proiektu bat babestuz. Astelehenean bozkatuko dute, eta Palestinan estatu bat sortzeko balizko bide bat aipatzen du horrek.
Maduro eta chavistak kalera atera dira AEBren aurrean indar erakustaldia egiteko
Lau milioi pertsona baino gehiago atera dira kalera, eta presidenteak aberria defendatzeko konpromisoa hartzeko eskatu die herritarrei.
Trumpek muga-zergak kendu dizkie hainbat nekazaritza-produkturi; kafeari, bananari eta haragiari, besteak beste
Erabakiak Trumpen ohiko jarreraren aldaketa dakar; izan ere, muga-zergen beharra defendatu du bere agintaldiaren hasieratik.
Industrialde batean izandako leherketa handi batek hainbat zauritu utzi ditu Buenos Aires probintzian
Leherketa Ezeizako industriagune batean gertatu da, eta gutxienez 15 pertsona zauritu dira, tokiko hedabideen arabera.
Trumpek esan du dagoeneko erabaki duela Venezuelan zer pauso emango duen, baina ez du argitu zer egingo duen
"Drogen sarrera gelditzeko aurrerapen asko" egin dituztela azpimarratu du AEBko presidenteak, eta bere herrialdea ez dela "Hego Amerikako Gaza" izango erantzun dio Madurok.
Hainbat hildako eta zauritu Stockholmen, autobus batek harrapatuta
Oraingoz ez dago argi gertaera zerk eragin duen. Ingurua itxi dute, eta larrialdietako zerbitzuak bertaratu dira.
Parisko tren-geltokia hustu dute, polizia-operazio baten ostean
Fiskaltzak azaldu duenez, Poliziak gizon bat atxilotu du, labana batekin mehatxuka ikusi ostean.