Laboristek garaipen zabala erdietsi dute bozetan, kontserbadoreen porrota berretsita
"Lortu dugu! Aldaketa orain hasten da", esan du eztitan Keir Starmer Alderdi Laboristako buruzagi eta lehen ministro hautatuak. Laboristek gehiengo osoa lortu dute Erresuma Batuko hauteskundeetan (412 eserleku, 2019an baino 211 gehiago). Hala iragartzen zuten inkesta guztiek, eta hala izan da azkenean. 14 urte geroago, ezkerreko alderdia Downing Streetara itzuliko da. Alderdi Kontserbadoreak kolpe latza jaso du, eta 121 ordezkari eskuratu ditu, 250 galduta. Rishi Sunakek aitortu duenez, "asko dago ikasteko eta hausnartzeko; gogor lan egin duten hautagai kontserbadore askok euren lekua galdu dute. Nire gain hartzen dut porrota".
Hirugarren postuan geratu dira gaueko beste irabazleak, liberal-demokratak, 71 eserlekurekin, duela bost baino 63 gehiago.
Ifrentzuan, Eskoziako Alderdi Nazionalistak (SNP) jasandako deskalabrua: 9 ordezkari baino ez ditu eskuratu, 2019ko bozetan baino 38 gutxiago. Alde txikira, Sinn Fein, duela bost urteko emaitza bera erdietsita (7 diputatu). DUPeko unionistek 5 aulki izango dituzte Komunen Ganberan, orain arte baino hiru gutxiago. Hori horrela, Ipar Irlandako ezkerreko alderdia da lehen indarra eremu horretan, lehen aldiz.
Toryen boto galeraren erantzuleetako bat Nigel Faragek gidatzen duen Reform UK ultraeskuineko alderdia izan da. Komunen Ganberan lau leku izango ditu, berea barne (zazpi aldiz saiatu da, alferrik). Launa eserlekurekin geratu dira Berdeak —gazteen botoari esker— eta Galesko independentistak (Plaid Cymru), azken horiek inoizko emaitza onenak lortuta, bi ordezkari irabazi baitituzte.
Komunen Ganberak, horrenbestez, ezkerrera egin du, eta, gainera, inoiz baino emakume gehiago izango ditu ordezkari (242).
Starmer: "Politika zerbitzu publikoaren mesedetara egon behar da berriro"
Emaitzak kaleratu berritan, irribarretsu agertu da jarraitzaileen aurrera Keir Starmer laborista. Hari egokitu zitzaion alderdia berriro "jostea" Jeremy Corbynek 2019an porrota jasan ostean. "Orain hasten da aldaketa", esan du kanpainako leloari aipamena eginda.
Horren esanetan, "politika zerbitzu publikoaren mesedetara egon behar da berriro, eta guztion ongizaterako balio duela erakutsi. Aurrena herrialdea, eta gero alderdia". Iragarri duenez, Erresuma Batuko "pertsona bakoitzarentzat" gobernatuko du.
Zortzi ministro toryk eta Lizz Truss lehen ministro izandakoak eserlekua galdu dute
Kontserbadoreen porrotaren ondorioz, Sunaken hainbat ministrok eta Lizz Truss lehen ministro britainiarra izandakoak ordezkaritza galdu dute. Defentsa, Justizia, Energia, Hezkuntza, Kultura, Gales eta Garraio ministroak dira, zehazki, Komunen Ganberatik kanpo geratu direnak. Parlamentuan kontserbadoreen buruzagia zenak ere, Penny Mordauntek, hautagai laboristaren kontra galdu du bere barrutian, Ipar Portsmouthen.
Sunaken ordezkoa izateko faborito zen Mordaunt. Nabarmendu duenez, "demokraziak ez du inoiz kale egiten".
Rishi Sunakek eta Jeremy Hunt Ekonomia ministroak bakarrik eutsi diote euren eserlekuari.
Zartakoaren aurrean, Robert Buckland diputatu kontserbadorea (honek ere ez du lortu ordezkaritzarik) oso kritiko azaldu da alderdiarekin: "Adierazpen subertsiboak egin dituzte, eta ekintza leloak". Suella Braverman Barne ministro izandakoak ere estu hartu du Sunak, eta jendeari entzun ez izana leporatu dio.
Ziklo aldaketa, 14 urteren ostean
"Alderdi Laboristak irabazi ditu hauteskundeak, eta Keir Starmerri deitu diot garaipenagatik zorionak emateko", adierazi du goizaldean Rishi Sunakek, lehen emaitza ofizialak zabaldu ostean. Sunaken arabera, "gaur, botereak eskuz aldatuko du modu baketsu eta ordenatuan, hori da bi alderdion borondatea. Egonkortasuna emango dio herrialdeari eta horren etorkizunari".
Ondoren, eguerdian Downing Streeten egindako agerraldian, agur esan, barkamena eskatu eta Alderdi Kontserbadorearen buruzagitza utziko duela iragarri du.
Charles III.aren "baimena" jasota, Starmer Erresuma Batuko lehen ministro izendatu dute. Downing Streeteko 10.ean ostatu hartuta, nazioari zuzendutako hitzaldia eman du buruzagi laboristak, eta, ondoren, bere ministroak izendatzea espero da.
Komunen Ganbera berria asteartean osatuko dute, presidentea aukeratuta. Uztailaren 17an, erregeak bilkuren sasoiari ekingo dio hitzaldia emanez.
Zure interesekoa izan daiteke
Belémek 57 lider batuko ditu multilateralismoaren krisian dagoen giroari buruz eztabaidatzeko
Ostegun eta ostiral honetan, munduko ordezkari nagusiek COP30 izango denaren bidea markatuko dute.
Hamar zauritu Frantziako Oleron uhartean, nahita egin omen den harrapaketa batean
Gizon bat atxilotu dute Oleron uhartean, Frantziako mendebaldeko kostaldearen parean, hainbat pertsona "nahita" harrapatu baititu. Arroxelako Fiskaltzak jakinarazi du ikerketa abiatu duela hilketa-saiakeragatik, eta terrorismoaren aurkako fiskaltzak ez duela kasua bere gain hartu "oraingoz".
Putinek proba nuklearrei berrekiteko aukera aztertzeko eskatu die gobernukideei
Donald Trumpek arma nuklearrekin probak egiteko aukera planteatu ostean iritsi da iragarpena. Errusiako presidenteak esan du bere herrialdeak zorrotz betetzen duela proba horiek ez egiteko politika, "beste herrialdeek gauza bera egiten duten bitartean".
2040rako CO2 isurketak % 90 murriztea adostu dute EBko herrialdeek, baina malgutasunez
EBko herrialdeetako ministroek adostutako helburu lotesle horri esker, atzerriko karbono-kredituak erosi ahal izango dira isuriak murrizteko helburuaren betetzeko (% 5). Brasilen izango den COP30 Klima Aldaketari buruzko Nazio Batuen Goi-bilera hasi baino ordu gutxi batzuk lehenago egin dute akordioa.
Albiste izango dira: Zohran Mamdaniren garaipena New Yorken, Donostiako masajistaren aurkako epaia eta Dani Alvarezek Euskal Kazetarien Saria jasoko du
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Nor da Zohran Mamdani, Trumpen amesgaizto berria?
34 urterekin, Mamdani alderdi demokrataren barruko olatu aurrerakoia, kultura aniztasunaren aldekoa eta ezkerzale berriaren izarra da. New Yorkeko alkate berriak boto gazte eta multikulturala bereganatzea lortu du, etxebizitza eskuragarrian eta ezker demokrataren berrikuntzan oinarritutako mezuari esker.
Mamdanik hauteskundeak irabazi ditu New Yorken eta "gizadiarentzat hobea den egun baten egunsentia" agindu du
Zohran Mamdani demokrata New Yorkeko historiako lehen alkate musulmana izango da, botoen % 50 baino gehiago eskuratuta. "Hiri berpiztu bat" gidatuko duela eta "islamofobia eta antisemitismorik gabe" denontzat gobernatuko duela agindu du.
Dick Cheney AEBko presidenteorde ohia hil da, 84 urterekin
George W. Bushen Gobernuko bigarrena Defentsa Saileko buru ere izan zen, eta garai batean Alderdi Errepublikanoaren zutabeetako bat.
Zohran Mamdani, New Yorkeko eraberritze aurrerakoia gorpuzteko prest dagoen gizona
34 urterekin, Mamdanik Alderdi Demokratako olatu aurrerakoi, kulturaniztun eta ezkertiar berria irudikatzen du, eta astearte honetako New Yorkeko Alkatetzarako hauteskundeak irabazteko faborito argia da. Bere alderdiko liderren babes argirik ez duen arren, ezkerrera biratu eta izaera sozialeko politika publikoen egarri diren gazteen babesa du.
500 milioi haur baino gehiago bizi dira gatazka armatuen eremuetan
Save the Children gobernuz kanpoko erakundearen arabera, 2024an 520 milioi adingabe baino gehiago bizi ziren gatazka-guneetan. Afrika da eskualde kaltetuena: kontinente horretako haur guztien % 32 indarkeria armatuaren eraginpean bizi dira. 2024an, egunero, batez beste, 78 haur erailketen, bahiketen, sexu-erasoen eta mutilazioen biktima izan ziren, besteak beste.