Zer dakigu Myanmarko lurrikaraz?
Ostiral honetan Myanmarren izandako lurrikarak, Richter eskalan 7,7 gradukoak, 200 hildako eta 700 zauritutik gora eragin ditu.
Halaber, Bangkoken (Thailandia) ere intentsitate handiz sentitu da astindua; gutxienez 10 hildako, 16 zauritu eta 100 desagertu baino gehiago zenbatu dituzte bertan, eta kalte larriak eragin ditu azpiegituretan.
Horiek dira orain arte lurrikararen inguruan ezagun diren datuak, baina hildakoak ehunka izan daitezke, AEBko Geologia Zerbitzuak (USGS) egindako kalkuluen arabera.
Zer ordutan eta non gertatu da lurrikara?
Dardara Myanmarren 12:50 zirenean gertatu da (06:20 GMT), mundu osoko jarduera sismikoa neurtzen duen USGSren arabera.
Non kokatu da epizentroa eta non sentitu da?
Lurrikara 10 kilometroko sakoneran gertatu da, eta Mandalaytik, Myanmarko bigarren hiri handienetik, 17 bat kilometrora izan du epizentroa. Mandalayk 1,2 milioi biztanle ditu, eta Naypyidaw hiriburutik 270 kilometro iparraldera dago.
Bangkoken eta inguruan ere nabaritu da, epizentrotik 600 kilometro baino gehiagora, baita Txina hegoaldeko Yunnan probintziako hainbat hiritan ere.
Erreplikarik izan al da?
7,7 graduko lurrikararen ostean, lau erreplika izan dira: 6,4 gradukoa lehena eta 4,6, 4,6 eta 4,5 gradukoak hurrengoak.
Zer kalte eragin ditu lurrikarak?
Myanmarren, Gurutze Gorriaren eta Ilargi Erdi Gorriaren Nazioarteko Federazioak jakitera eman duenez, kalte larriak izan dira azpiegituretan, eskualdean ezinbesteko komunikazio-bidea den zubi batean, besteak beste. Horrez gain, presa batean eragindako kalteen beldur dira.
Tokiko iturri humanitarioen arabera, eraikinak eta zubiak erori dira, baita montasterio bat ere, barruan gutxienez 20 ume zeudenean. Gehien kaltetutako eremuetan argindarrik gabe geratu dira.
Thailandian, hildakoez eta zaurituez gain, dozenaka pertsona desagertu dira Bangkoken, Chatuchak inguruan, eraikitzen ari ziren eraikin bat erori eta gero. 320 pertsona zeuden obretan zegoen eraikin horretan.
Txinan, kalteak txikiagoak dira, bi zauritu arin izan baitira.
USGSk ehunka hildako zenbatu ditu.
Zer lehen neurri hartu dituzte agintariek?
Myanmarko indar armatuek larrialdi egoera ezarri dute herrialdeko sei gunetan: Sagaing, Mandalay, Magway, Shan estatuko ipar-ekialdea, Naypyidaw eta Bago. Herritarrei odola eta osasun materiala premiaz emateko eskatu diete.
Gainera, Myanmarko batzorde militarrak premiazko laguntza eskatu dio nazioarteari, lurrikarak eragindako kalteen aurrean larrialdi egoera ezarri ostean.
Amnistia Internazionalak gogorarazi du Myanmarren hiru milioi desplazatu baino gehiago daudela, eta erakunde humanitario guztiei oztoporik gabe sartzen uzteko eskatu dio Armadari.
Paetongtarn Shinawatra Thailandiako lehen ministroak ere larrialdia ezarri du hiriburuan, eta hainbat etxebizitza eta bulego hustu dituzte.
Europar Batasunak adierazi du prest dagoela eragindako lurraldeetan laguntza emateko, eta Copernicus sateliteen sistema aktibatu du kalteen ebaluazioa egiten laguntzeko.
Zure interesekoa izan daiteke
Greta Thunberg atxilotu dute Londresen, kartzelan dauden Palestine Actioneko kideen aldeko protesta batean
Greta Thunberg atxilotu dute Londresen, palestinar preso batzuk babesteko elkarretaratze batean; alegia, Palestine Actioneko zortzi militante gose greban babesteko kontzentrazioan.
Siriako agintariek eta milizia kurduek elkarri leporatzen diote 2 hildako eta hainbat zauritu utzi dituzten erasoen ardura
Bi aldeek elkarri leporatzen diote indar kurduak Siriako Estatuan sartzeko akordioa hautsi izana. Bitartean, liskarrak gero eta ugariagoak dira.
Errusiako Estatu Nagusiko operazio burua hil dute Moskun, bonba-auto batekin egindako atentatu batean
Hasiera batean, Errusiako Instrukzio Batzordeak Ukrainako inteligentziari egotzi dio erasoa.
IRAren garaitik inoiz izan den gose greba luzeena egiten ari dira Palestina Actioneko kideak Erresuma Batuko kartzeletan
Gose greban denbora gehien daramatenak Amy Gardiner-Gibson eta Qesser Zuhrah dira, 50 egun, eta oso ahul daude. Justizia ministroarekin bilera eskatu dute euren abokatuek baina Gobernuak ezezkoa eman die.
Israelek beste 19 kokaleku legeztatu ditu Zisjordanian
Kolonoguneak legez kanpokoak dira nazioarteko araudiaren arabera, baina Netanyahuren gobernuak urteak daramatza estatus legala ematen; dagoeneko 69 kokaleku legeztatu ditu 2022tik. Hamasek "urrats kolonialtzat" jo du erabakia, eta "Palestinako lurraldea arpilatu" nahi izatea egotzi dio Israeli.
AEBk hirugarren petrolio-ontzi bat atxiki du Venezuelan
Bigarren ontzia abordatu ondoren, Venezuelako Gobernuak "pirateria" ekintzatzat jo du gertaera, eta tripulazioaren "bortxazko desagerpena" ere salatu du. Nazio Batuen Segurtasun Kontseiluak bilera egingo du datorren asteartean, hilaren 23an, egoera aztertzeko.
130.000 pertsona inguru argindarrik gabe geratu dira San Frantziskon
Pacific Gas and Electric (PG & E) konpainiak zabaldu duenez, 130.000 pertsona inguru argindarrik gabe geratu dira San Frantziskon (AEB), eta egoera konpontzeko lanean ari dira. Garraio publikoa eten egin da eta hainbat tokitan semaforoak ez dira martxan egon. Horrek zailtasunak eta atzerapenak eragin ditu trafikoan. Agintariek kaltetutako eremuetara ez joateko eskatu diete herritarrei, eta behar-beharrezkoa denean soilik jotzeko larrialdi zerbitzuetara.
Gutxienez bederatzi pertsona hil eta hamar zauritu dituzte Johannesburgetik gertu egindako eraso batean
Oraingoz, ez dakite zergatik egin duten erasoa, eta polizia-indarrek "beharrezko baliabide guztiak" bideratu dituzte gertatutakoa argitzeko.
Trumpen gobernuak Epstein auziko artxiboen zati bat kaleratu du
Pederastaren biktimek pozez hartu dute argitalpena, baina informazioa eta artxiboak falta direla salatu. Kaleratutako irudiotan, Bill Clinton presidente ohia ageri da jacuzzi batean.
Ukrainak Errusiarekin hitz egin nahi izatearen "seinale batzuk" jaso dituela azpimarratu du Putinek
Errusia "gatazka bide baketsuan amaitzeko" prest dagoela azpimarratu du, "joan den ekainean Atzerri Ministerioaren aurrean azaldu nituen printzipioetan oinarrituta" eta "gatazka eragin zuten jatorrizko arrazoiak ezabatuz gero".