Obszenitatea ikusi izan dut nik, eta, zinez, hau ez da obszenitatea
Bai, badakit. Euskaraz bada hitz sorta kasik amaigabea erdarazko Obscenity/Obscenidad/Obscénité /Obscenus itzuli ahal izateko. Baina, zera gertatzen zait, hain erakargarria, hain blue velvet-belusatu urdinezko testura probokatzailea sumatzen diodan lizunkeria hitzari aspaldian ezarri zioten bekatu kutsua ez dut batere gogoko.
Niretzat lizun hitzak badu (izan beharko luke, nik uste) amildegiaren ertzera hurbiltzen gaituzten desira guztien gustu tentagarria. Eta tentazioa eta pekatua ez dira gauza bera.
Niretzat, ahoskatu orduko, lizun hitzak badu letraz letra eraginiko erotismo puntu bat, irristakorra, hezea, desiragarria…
Badakit beste hitz batzuk daudela euskaraz latinezko ob caenum (zaborretik) datorren adiera azaltzeko: likiskeria, gordinkeria, haragikeria, zantarkeria, limurkeria. Alta, 'keria' atzizki madarikatuak moralezko, erlijiozko pulpituetatik (baita politika eta gizartearen prediku-aulkietatik ere) aldarrikaturiko zigor betierekoaz tindatzen du ezkutuan gorde eta gozatu beharreko testura atsegin bat, likitsa den horren gustuarena, hain zuzen ere.
Beraz, inporta ez bazaizue, Obszenitatea erabiliko dut testu honetan, Paul Schraderren Master Gardener ikusterakoan eta jatorrizko bertsioan entzuterakoan nire hautuaren zioa hobeto eta sakon ulertuko duzuelakoan.
Ezinegon, desosegu plazent bat eragiten duen film honetan adituko duzue gure lerroburuko esaldia. Bien arteko harreman estrainioa, inongo moralek onartuko ez duena, osatu dute Joel Edgertonek eta Sigourney Weaverrek antzezturiko pertsonaiek.
Zer ezkutatu franko duen gizona barruko eta kanpoko berrerosketa prozesu isil eta mingarrian da. Lorezain hartu du igualik, parekorik, berdinik ez duen sekulako etxe baten eta batean andre eta jabe den etorki, leinu argiko Norma Havervillek. Lorezain, zerbitzari leial, baita gigolo ere.
Esklabo sexuala esan nahi ote dudan? Ez. Ez dut uste. Bere bete beharreko beste eginkizun bat, lasai asko asumiturik. Narvel Roth pertsonaiaren eginbehar hori inoiz ez dugu oso era esplizituan antzematen. Andreak Narvel gonbidatzen du afaltzera jangela ederrean; kafearen ondoren zera dio, lagun nazazu ohera. Besterik ez. Baina bai biek bai guk ederki ulertzen dugu gonbitaren esanahi osoa.
Belaunaldiz belaunaldi familiarena izan den etxetzarrera neska gazte bat iritsiko da. Nor? Gizartearen justu beste muturrean bizi izan den bat, andre txit gorenaren ahizparen alabaren kumea. Ez dio Señorak inolako kariñorik. Ez du gustuko bere azal kolorea ere. 'Odol-nahasia' dela dio, letra guztiak azpimarratuz. Baina familia, beti familia eta ob caenum (zaborretik) salbatu beharrekoak badira askazi guztietan…
Ez dizuet gehiago kontatuko. Ez dizuet azalduko kontakizunean zelako garrantzi handia duen Estatu Batuetako famatuenen artean famatuena den jardinak. Ez dizkizuet gogoraraziko pelikuletako beste lorategi hainbat, hala nola, Peter Greenawayen The Draughtsman's Contract- ekoa edo Clint Eastwooden Midnight in the Garden of Good and Evil-eko hura, baina ziur naiz bat eta bestearekin akordatuko zaretela Taxi Driver filmaren gidoia idatzi zen Schraderren azkena dastatzean, hirurek badute eta lore askori darien usain hordigarri bera.
Ez dizuet aipatu gaua. Ezta tatuajeak edo pistolak ere. Baina ezinbestekoak dira pelikula honetan. Entzungo duzue bertan gure lerroburuko esaldia. Jeloskor da Andre Gorena eta lorezainari esaten dio neska etorri berriarekin hasitako erlazioa obszenoa dela. Dagoeneko, Narvelen erantzuna badakizue: Obszenitatea ikusi izan dut nik eta zinez, hau ez da obszenitatea.
Albiste gehiago kultura
Urteko lehen seihilekoan 11.000 ekitaldi kultural inguru egon dira Euskadin, iaz baino gehiago
Bizkaiak izan zuen jarduera kultural handiena (%45,5), ondoren Gipuzkoak (%38,9) eta azkenik Arabak (%15,6).
Fermin Muguruzak iluntzean Irunen eskainiko duen kontzerturako gida
Artista polifazetikoak bere auzoan joko du, Urdanibia plazan, hamarkada bat baino gehiagoren ondotik, eta jendetza espero denez, Udalak mapa bat osatu du, informazio praktikoa biltzen duena.
'Karmele' Asier Altunaren film berriaren trailerra, esklusiban
Karmele Asier Altuna zuzendariaren (Amama, Aupa Etxebeste!, Agur, Etxebeste) film luzea urriaren 10ean estreinatuko da. EITBren parte-hartzea duen filma Donostiako Zinemaldian ikusiko da lehenago, nolanahi den, Sail Ofizialaren barruan baina lehiatik kanpo, proiekzio berezi batean. Fikziozko filma Elkarrekin esnatzeko ordua Kirmen Uriberen eleberrian oinarrituta dago, Jone Laspiur eta Eneko Sagardoy ditu protagonista eta Nagore Aranburu eta Javier Barandiaran daude antzeztaldean.
Donostiako Jazzaldiak "arrakasta handiarekin" eta "sasoi betean" itxi du bere 60. edizioa
Miguel Martinen azken edizioa izan da, zuzendari gisa, baina Donostiako jaialdiaren "zerbitzura" lanean jarraituko du. Martinek ordainpeko 17 kontzertutan harmailak lepo bete direla nabarmendu du, eta gainerakoetan ia beteta egon direla. Doako 52 kontzertuek 158.700 pertsona batu dituzte, eta ordainpekoek, berriz, 20.480.
Mississippi Queen & The Wet Dogs bilbotarrek hasiera eman diote Bilbao Blues Festival jaialdiari
Igandera arte, Bilbo bluesaren munduko hiriburua izango da, eta bertan ez da legendarik eta ezustekorik faltako. Ostiral honetan Mississippi Queen & The Wet Dogs, The Kings of Blues eta Blackburn Brothers taldeen txanda izan da.
Portugaleteko "Munduko dantzak" jaialdia
Folklore jaialdia zuzenean.
Jamie Cullumek ireki du aurtengo Jazzaldia kontzertu "intimo" batekin, Kursaalean
Abeslari britainiarra ia ohiko bihurtu da Jazzaldian, eta aurtengoa bere bosgarren aldia da. Hau ez da Jamie Cullumek eskainiko duen kontzertu bakarra izango, izan ere, Zurriolako hondartzan doako kontzertu bat eskainiko du, bere hitzetan "festa bat" izango dena.
Portugaleteko "Munduko dantzak" jaialdia
Folklore jaialdia zuzenean.
Portugaleteko "Munduko dantzak" jaialdia
Folklore jaialdia zuzenean.
Portugaleteko "Munduko Dantzak" Jaialdia
Folklore jaialdia zuzenean.