Erdipurdiko filmen balio ezin ukatuzkoa
Maiz estreinatzen dira gurean antza baliorik gabekoak diren filmak. Sarri inori interesatzen zaizkiola ematen du. Inori ez. Ez erosi dituzten banatzaileei, ez beren aretoetan txoko txiki-txiki-txiki batean usteltzen uzten dituzten programatzaileei. Ezta kasurik egingo ez diegun balizko ikusleei ere.
Askotan, zer pentsatu handiagoa ematen du egoera horrek, eta zure buruari galdetzen diozu, harridura osoz, egin zutenek ere ilusioz, gogoz eta diru/sarrera leihatila konkistatzeko anbizio zilegiz asmatu eta burutu zuten eta ez, ematen duen legez, ganoragabe, axola gutxiz, jende fin askoren lana kasik mespretxatuz.
Baina ez pentsa, balio urrikoak diruditen filmetan ere bada zer aurkitu, zer gozatu, zertan hartu axola. Hori bai, ausarta izan behar, presto izan behar. Hautu zehatza egin behar. Film horietan ez baituzu bilatuko Indiana Jonesik, ezta ezinezkoak izan arren heroiek bete egiten dituzten misio horietakorik. Are, hemen ez da izango goi mailako eztabaidarik eragingo duen zeluloidezko erronkarik.
Alta, ausardiaz jokatuz gero, zin degizut saririk, golardorik, jasoko duzula.
Adibiderik nahi? Ba, jar dezagun The Portable Door/La puerta mágica. Klase handiko sortzaile makina batek egina da. Ekoizpen lanetan, Jim Hensonen ondorengoak. Ez ahaztu Jim Henson maisu handia txotxongilolari markaz kanpokoa izan zela, The Muppets-en asmatzailea, David Bowierentzat Labyrinth hartako kreaturak eta ezkutuko pasabide guztiak irudikatu zituena….
Ez, gainbegirada batez, ez zirudien The Portable Door/La puerta mágica horrek huskeria izan behar zuenik. Maite eta errespetu handia diegun aktorez gainezka zen aktoreen zerrenda, hala nola Christophe Waltz eta Sam Neill. Kamera atzean, berriz, gure gogoko-gogokoa den Modern Family telesailean trebatu zen Jeffrey Walker australiarra. Pelikularen estiloari buruz, zer esango dizut? Bada, Harry Potter bera baino lehenago existitzen ziren fantasiazko kontakizunetan behin baino gehiagotan aurkitu izan ditugun manerak daudela pantailan. Gehi hain ero, hain ganberro, hain azti moduan jokatzen dakien Terry Gilliamen hainbat filmetan inspiraturiko uneak. Terry Gilliam? Bai, Monty Python kuadrillakoa, Brianen bizitza-ren gidoia idatzi zuena, Brazil atrebentzia haren zuzendaria….
Majo ematen zuen, paper gainean pelikulak. Paperean, bai. Pantailan, berriz, ez hanka, ez buru, ez buztan, ez bihotz ezin genion aurkitu. Bilatzen gogor saiatu arren, gutako askori Britainia Handia fantasiazko lurraldetzat jotzen baitugu. Lewis Carrollen garaietatik gaurko eta biharko egunetaraino.
Alta, goian esandakoa, idatzitakoari helduko diot: gure esfortzuak ordaina izan zuen, ordain gozoa. Inor gutxik erreparatu ez zion pelikula honi erreparatzegatik, Tom Holt idazlearen berri izan genuen. Eta berri baliotsua izan zen, zinez.
Tomen lanak ez dira ez euskarara ez frantsesera ez espainolera ekarriak; beraz, ingelesez irakurri behar. Baina ingelesez jakinez gero, ez galdu aukera egundokoak baitira, pelikularen iturri eta oinarria izan zen The Portable Door barne. Pena da: gidoia idatzi zuenak eta filma sortu zutenek ez zuten asmatu liburuari darion ironia nagikoa zineman islatzen.
Baina guk jasotako saria ez zen bakarrik Tom Holten liburua, baizik eta Tom Holt bera. Gizakume berezia. Bitxia. Xelebrea. Ingeles makina bat izan ohi diren, diren eta izango diren bezain eszentriko eta harrigarria. Aipaturiko Lewis Carrollem, Tolkienen, Edith Sitwell eta Sir Arthur Conan Doyleren enbor eta tribu berekoa.
Frogarik nahi? Londresen jaioa, Oxforden ikasi zuen. Hizkuntzak Ingeniaritza? Filosofia? Arte Ederrak? Arkitektura? Ez. Antzinako Greziaren laborantza eta billar jokoaren artea! Gero zuzendaritzari ekin zion eta, bukatu orduko, benetan dizut, hildakoen eskubideetan espezializatu zen. Normalagoak diren zerga kontuetan ere, 1995erako hori guztia bertan behera utzi zuen eta idazteari ekin zion. Hamaika liburu ditu, ziento bat artikulu. Umorez gainezka. Umore maltzurrez gainezka. Izugarria da Tom. Margaret Thatcheren inguruko biografia ere idatzi zuen eta, diotenez, Margaretek berak algara bizian irakurri…
Ikusten? Axola barik programaturiko pelikula hutsal batean ere altxorrik bila dezakezu… ausart nahikoa bazara.
Zure interesekoa izan daiteke
Euskal Herriko Musika eta Dantza Eskolen Elkarteak 30 urte bete ditu
Gala berezia prestatu dute Donostiako Victoria Eugenia antzokian data ospatzeko. 69 eskola eta 30.000 ikasle baino gehiago biltzen ditu elkarteak.
"Denetariko 1.026 nobedade aurkeztuko dira Durangoko Azokan"
175 partaidek 285 erakusmahai jarriko dituzte Landakon aurten, Beñat Gaztelurrutia Durangoko Azokaren koordinatzaileak gaur aletu duenez.
Berbagailua eta Atartea guneak estreinatuko ditu Durangoko Azokak, podcasten eta Arte Ederren plazak
60. edizioan, 285 erakusmahaitan paratutako 1.000 nobedadetik gora, inoiz baino gehiago, eta 273 ekitaldi eskainiko ditu DA Kulturaren Jaialdiak. Egitarau osoa iragarri dute, gaur, Landakon.
"Olatuaren enbatean. Emakumeak eta itsasoa XX. mendean" erakusketa Bermeoko Arrantzaleen Museoan
Kostaldeko emakumeen lana funtsezkoa izan da arrantzan eta itsas historian, baina ez da aintzakotzat hartu izan; gizonezkoena izan da beti ardatz. Hori dela eta, emakume horien lanak izan duen, eta duen garrantzia aldarrikatzeko, Bermeoko Arrantzaleen Museoan Olatuaren Enbata erakusketa antolatu dute. Neskatila, saregile kontserberetako langile zein emakume armadoreen eguneroko lana erakusten duten objektuak jaso dituzte, baita emakume horien testigantzak ere. Era berean, bisita gidatuak zein hitzaldiak eta mahai inguruak eskainiko dituzte.
ZuNonHanDA! azoka ibiltariak Durangoko Azoka zabalduko du
Azaroaren 17tik abenduaren 4ra, Durangoko Kulturaren Jaialdia hasteko bezperara arte, 22 liburu aurkeztuko dituzte Euskal Herriko 19 liburu dendatan. Lehenengoz, Azoka egin aurretik egingo dute ZuNonHanDA!, bost aldiz haren ondoren egin eta gero.
"Hasiera bat" diskoaren birako azken kontzertua eman du Gorka Urbizuk, Victoria Eugenia Antzokian
Gorka Urbizuk igande honetan eman du "Tour Bat" biraren azken kontzertua, Victoria Eugenia Antzokian (Donostia). Lekunberriko musikariak 4 kontzertu eskaini ditu Donostiako antzoki horretan, eta sekulako harrera eta berotasuna jasota, denetan agortu ditu sarrera guztiak. Igandeko kontzertua ikusgai izango da oso osorik ETBn.
Eñaut Elorrieta eta Alos Quartet “Ahots kordak” prestatzen ari dira, kontzertu bakanen sorta
Estreinakoz, Eñaut Elorrietak eta Alos Quartetek kontzertu sorta bat emango dute: "Ahots kordak". Taldea sinplea eta eraginkorra izango da: soka laukote bat, ahotsaz osatua. Bidaia musikal honen lehen geldialdia Tolosan izango da, urtarrilaren 3an. Gasteizen, Zornotzan eta Donibane Lohizunen arituko dira gero.
Oinkari taldeak dantzan ospatuko du bere mende erdia
Villabonako dantza taldeak “50 urte dantzan” ikuskizuna taularatuko du Olaederra kiroldegian ostiralean, hilak 21. Korrontzi folk taldea urteurrenari batu zaio, “Oinkari 50” kantuaren bidez.
Durangoko Azokaren 60. edizioaren iragarkia
Durangoko Azokaren 60. edizioa abenduaren 5etik 8ra izango da. Iratxe Reparazen bizkar dago aurtengo Azokaren zuzendaritza kreatiboa.
Olaso Dorrea Fundazioaren funtsak handituz doaz, dohaintza baliotsuei esker
Olaso Dorrea Fundazioa bere artxiboak eta Monzon-Olaso Etxe Museoaren bilduma (Bergara) handitzeko eta aberasteko lanean ari da. XX. mendetik gaur arteko historian sakondu nahi du Fundazioak, bai eta ezagutarazi ere, eta, bide horretan, hauek jaso dituzte: Telesforo Monzonek gordetako Sabino Aranaren mikrofilmatutako obraren kopia bat, Lauaxetaren gabardina eta gurutzea, Karmele Urrestiri eta Txomin Letamendiri (Karmele filmeko protagonistak) Agirre lehendakariaren Gobernuak emandako dokumentazioa, Otaegi eta Garmendiaren aldeko pankarta, bala tiroz zulatutako Txomin Iturberen alkandora eta Txillarre baserriko lehen akordioaren originala.