Miroren errealismo magikotik "Konstelazioetarako" bidaia, Guggenheimen
Guggenheim Bilbao Museoak "Joan Miró. Errealitate absolutua. Paris, 1920-1945" aurkeztu du, margolari katalanak 1920 eta 1945 artean egindako ibilbidea aztertzen duen erakusketa.
Miroren (Bartzelona, 1893–Palma, 1983) obraren funtsezko aldi horren mugarriak Parisera egindako lehen bidaia eta "Konstelazioak" saila dira, museotik azaldu dutenez.
Joan Miroren obran, berrikuntza formalak goraipatu izan dituzte kritikariek, lehen abangoardien testuinguruan garatuak, batez ere dadaismoaren eta surrealismoaren inguruan, eta espresionismo abstraktuaren aitzindaritzat ere hartzen da artista.
Mirok abstrakzio puruaren ideia eta errealismo tradizionala baztertzen zituen, eta adierazi zuen bere obretan margotzen zituen marka guztiak zerbait zehatzarekin zetozela bat.
1918 eta 1920 urteen artean, Mirok "detailistak" deituriko obrak margotu zituen, fintasun eta kontzentrazio handia nabari duten lanak. Mirok, errealitatea doitasunez irudikatu beharrean, paisaiek eragiten zizkioten emozioak margotu zituen; hasierako garai hartakoa da, esaterako, "Autorretratua" (1919).
Autorretratua, 1919. Argazkia: © RMN-Grand Palais (Musée national Picasso-Paris)/Mathieu Rabeau
1923an, Mirok bere lagun J. F. Rafolsi idatzi zion garai hartan margotzen ari zen paisaia berriei buruz hitz eginez: "Lortu dut naturatik behin betiko askatzea, eta paisaiek jada ez dute inolako zerikusirik kanpoko errealitatearekin".
Miroren 1920ko hamarkadaren erdialdeko koadroek egitura narratibo logiko oro suntsitzen dute, museotik azaldu dutenez, eta "badirudi gainazaletatik sakabanatuta ageri diren elementu urriak inprobisazioaren emaitza direla, baina haiek prestatzeko zirriborroek kontrakoa frogatzen dute".
1930eko hamarkadan, espresionismoa bilakatu zen Miroren obraren ezaugarri nagusia: "irudi izugarriak ageri dituzte espazio anbiguo eta kezkagarrietan, ziurrenik Espainiako Gerra eta Bigarren Mundu Gerra ekarri zituen egoera politikoak artistari eragiten zion hersturaren eta kezkaren isla".
1940ko urtarril eta 1941eko iraila bitartean, Mirok 23 "Konstelazioak" egin zituen. Pintura horiek Mirok sortutako zeinu-lengoaiaren ahalmenaren maila gorena adierazten dute, eta enfasi berezia jartzen dute irudimenean eta intuizioan, baita adierazpide jatorrizko eta unibertsal bat aurkitzeko borondatean ere.
Albiste gehiago artea
EITBk eta Artiumek hitzarmena sinatu dute arte garaikidearen ondarea ikus-entzunezko lanen bitartez zabaltzeko
2025ean garatuko den lehen proiektua Esther Ferrer eta Mari Puri Herrero artisten ibilbideei buruzko bi pieza dokumental ekoiztea izango da.
Euskalduna izango da ‘Mastodophonika’ ikuskizunaren eszenatokia, irailaren 5 eta 6an
Ekitaldian Mastodonte, Leioako San Juan Bautista Abesbatza eta Euskadiko Gazte Orkestra (EGO) igoko dira taula gainera.
Bilboko Arte Ederren Museoak 1970eko eraikina berriro zabalduko du urriaren 8an, egitarau berezi batekin
Irekierarekin, museoak "mugarri garrantzitsua jarri du" bere eraldaketan, eta 2026ko ekainean aurreikusitako 'Agravitas' espazioaren inaugurazioarekin amaituko da.
Arteleku zentroaren lehen 15 urteei begira, Artiumen
Gasteizko museoak Gipuzkoako arte eta kultura garaikideko zentroaren artxiboa arakatu du, Mikel Onandia, Sergio Rubira, Leire Vergara eta Beatriz Herraezen komisariotzaren pean.
Txomin Olabarri, Azkuna Zentroko zuzendari nagusi berria
2018ko maiatzetik 2024ko abendura bitartean Azkuna Zentroko zuzendari izan zen Fernando Perezek kargua bere borondatez utzi ondoren, Olabarri izendatzea erabaki dute.
Tabakalerak Hlynur Pálmason zinemagile eta artista islandiarraren erakusketa aurkeztu du
Irailaren 28ra arte egongo dira ikusgai bakarkako erakusketako ikus-entzunezko instalazioak, argazki-sailak, pinturak eta eskulturak. Pálmasonen filmografia osoa eskainiko du Tabakalerak.
"Barbara Kruger: Another day. Another night" erakusketa zabaldu du Guggenheimek
Erakusketak Krugerren lan goiztiar adierazgarrietako batzuk berraztertzen ditu, eta goitik behera hartuko ditu Guggenheim Bilbao Museoko hainbat areto. Boterearen hizkuntzaren inguruan hausnarketa egitera bultzatuko du ikuslea, azaroaren 9ra arte.
Agustin Ibarrolaren ''Euskadi, 1977-1979'' erakusketa berreskuratu du Arte Ederren Bilboko Museoak
Agustin Ibarrolak 1979an museorako sortu zuen jatorrizko instalazioko 18 mihise zaharberrituta aurkeztuko dira. Sei gehiago batuko dituzte, eta jatorriko 27 aleko multzoa osatzeko falta diren beste hirurak galdutzat eman dituzte.
Ruth Asawa, Jasper Johns, Steve McQueen eta Dan Flavin, Guggenheimen 2026an
Bilboko museoaren fundazioko patronatuak bilera egin du bart, Miren Arzalluz zuzendari nagusi denetik egin duen lehenengoa. Museoak inoiz baino bisitari gehiago izan ditu 2025ean.
Artiumek Josu Bilbaoren eta Chantal Akermani buruzko erakusketa bana aurkeztu du
Euskal Herriko Arte Garaikidearen Museoak "h" bermeotarraren erakusketa eta "Chantal Akerman. Irudiari aurre egitea" Akermanek eta erakusketaren komisario Claire Athertonek elkarlanean sortutako instalazioak paratu ditu.