Abel Azconak amaren eskuari helduko dio 37 urte geroago
Abel Azcona iruindar artistak (Madril, 1988ko apirilaren 1a) bere ibilbideko obrarik "gogor eta intimoena" gauzatuko du asteartean, apirilak 1, Madrilen, Círculo de Bellas Artes espazioan; El encuentro final (azken topaldia) performancean, "akzio artistikoan", Isabel Gomez Aranda bere ama biologikoa berriz ikusi eta ukituko du Azconak, drogen gaineko mendekotasunak, prostituzioak eta erasoek zeharkatu duten bizimodua izan duen emakumeak jaio berritan, inkubagailuan (fetuaren sindrome alkoholikoaz jaio zen Abel), abandonatu zuenetik 37 urtera.
Azconak Los pasos hacia la madre (amarenganako urratsak) 2023ko urriaren 19an abiatu zuen obra prozesuala burutuko du horrela. Egun horretan, Gomez Aranda 2005etik obra zinez autobiografikoa (idatziak, arte prozesuala, bideoak, ekintzak, pintura, eskultura, argazkiak eta instalazioak) jorratu duen artistarekin harremanetan jarri zen, obrara etengabe lerratu den bere ama —amarik eza— bera zela jakinarazteko.
Harrezkero, astearteko akziora ekarri duten urratsak bildu eta erakutsi ditu Azconak, Los pasos hacia la madre bilduman: DNA proba positibo bat jendaurrean irakurtzeam ama-semeen arteko mezuak ("ez diot neure buruari inoiz barkatuko, ze, etengabe galdetuta ere, ez dut aurkitzen zu abandonatzeko arrazoia", esaten dio horietako batean Gomez Arandak), deiak, galderak, erantzunak… Astearteko jardueran, bere ibilbide artistikoarekin koherente, bekoz beko begiratuko dio bere traumetako bati, zurztasunaren onarpenari kasu honetan, eta jatorrien bilaketari eta identitateari.
Prozesu honetan guztian, Manuel Lebrijo Gonzalezekin ere elkartu da Abel Azcona, aita biologikoa ez izanagatik jaiotza agirian aita gisa agertzen den gizonarekin. Isil-isilik, bi idulkiren gainean paratu ziren biok, eta elkarri eskua estutu zioten, hainbat minutuz, 2023ko azaroaren 11n Amos Salvador Logroñoko aretoan. Lehenago, hiru urte zituela Lebrijok Azcona hartu eta legez kanpo Badajozera eraman eta bertan atxiki zueneko bidaia berritu zuten biek.
Asteartean Madrilgo Círculo de Bellas Artesen (19:30) egingo duen akzioa "pertsonaletik haratago" doa, Semiramis Gonzalez performancearen komisarioaren hitzetan, "agerian jarriko baitu artea zauriak sendatzeko balio duela, baita mina ikusarazteko eta egitura patriarkalei aurre egiteko ere".
Performancea bertatik bertara jasoko duten 400 pertsonei zergatik joango diren azaltzeko eskatu diete, eta, galderari erantzunda, "bi-biek jasan dituzten indarkeriei buruz hausnarketa egitera" gonbidatu dituzte, performancearen bidez. "Katalizatzaile paregabea" da forma artistiko hori, Gonzalezen esanetan, "mina eta emozioa publikoari hain elkartze sakon baten lekuko izatea ahalbidetuko dion esperientzia artistiko eta sozial bihurtzeko".
Nahimen eraldatzaile hori da, hain zuzen, Azconaren arterako erregaia, eta horrek gidatuta jorratu ditu, esate baterako, maitasunik eza, desira, galera, dolua, memoria eta abusuak ("Amen" bere lanak auzibidea eta Elizaren eta fundamentalista katolikoen pertsekuzioa ekarri zizkion) bere obran.
Marina Abramovic "performancearen amabitxi" eta Azconaren kolaboratzaileak esana da: "Antzerkian, ketchupa da odola; performancean, odola da odola".
Albiste gehiago artea
Eduardo Chillidaren "Burdinaren gorazarrea III" eskultura Bilbora itzuli da
Eduardo Chillidaren "Burdinaren gorazarrea III" eskultura monumentala Bilboko Arte Ederren Museoaren sarreran dago jada. 2018tik Chillida Lekun egon da, kontserbazio-arrazoiengatik. Lanak lau metroko altuera eta 18 tonako pisua du, eta BBVAren enkarguz sortu zuen Eduardo Chillidak 1991n. Aurretik, bi hamarkada inguru eman zituen "Burdinaren gorazarrea III" lanak Bizkaiko hiriburuko Kale Nagusian.
"Hormaren kontra" Pablo Ochoa de Olzaren lanen erakusketa, Bilbon
Bilbon, Ondare aretoan, azaroaren 15era arte egongo da ikusgai nafar artista eta grafitigile erretiratuaren lanen erakusketa. 40 lan baino gehiago bildu dituzte, grafitia 1965ean Filadelfian sortu zeneko 60. urtemuga ospatzeko.
Bilboko Guggenheim museoak 478.315 bisitari izan ditu ekainetik abuztura; historiako bigarren udarik onena izan da
Iazko aldi berean baino 4.822 bisitari gehiago izan ditu, eta aurten 921.971 bisitari izan ditu dagoeneko. Jende gehien bildu zen eguna abuztuaren 13a izan zen, asteazkena, 8.472 bisitari izan zituen egun osoan zehar.
EITBk eta Artiumek hitzarmena sinatu dute arte garaikidearen ondarea ikus-entzunezko lanen bitartez zabaltzeko
2025ean garatuko den lehen proiektua Esther Ferrer eta Mari Puri Herrero artisten ibilbideei buruzko bi pieza dokumental ekoiztea izango da.
Euskalduna izango da ‘Mastodophonika’ ikuskizunaren eszenatokia, irailaren 5 eta 6an
Ekitaldian Mastodonte, Leioako San Juan Bautista Abesbatza eta Euskadiko Gazte Orkestra (EGO) igoko dira taula gainera.
Bilboko Arte Ederren Museoak 1970eko eraikina berriro zabalduko du urriaren 8an, egitarau berezi batekin
Irekierarekin, museoak "mugarri garrantzitsua jarri du" bere eraldaketan, eta 2026ko ekainean aurreikusitako 'Agravitas' espazioaren inaugurazioarekin amaituko da.
Arteleku zentroaren lehen 15 urteei begira, Artiumen
Gasteizko museoak Gipuzkoako arte eta kultura garaikideko zentroaren artxiboa arakatu du, Mikel Onandia, Sergio Rubira, Leire Vergara eta Beatriz Herraezen komisariotzaren pean.
Txomin Olabarri, Azkuna Zentroko zuzendari nagusi berria
2018ko maiatzetik 2024ko abendura bitartean Azkuna Zentroko zuzendari izan zen Fernando Perezek kargua bere borondatez utzi ondoren, Olabarri izendatzea erabaki dute.
Tabakalerak Hlynur Pálmason zinemagile eta artista islandiarraren erakusketa aurkeztu du
Irailaren 28ra arte egongo dira ikusgai bakarkako erakusketako ikus-entzunezko instalazioak, argazki-sailak, pinturak eta eskulturak. Pálmasonen filmografia osoa eskainiko du Tabakalerak.
"Barbara Kruger: Another day. Another night" erakusketa zabaldu du Guggenheimek
Erakusketak Krugerren lan goiztiar adierazgarrietako batzuk berraztertzen ditu, eta goitik behera hartuko ditu Guggenheim Bilbao Museoko hainbat areto. Boterearen hizkuntzaren inguruan hausnarketa egitera bultzatuko du ikuslea, azaroaren 9ra arte.