'Harri eta Herri'ri begira, argitaratu eta 50 urtera
Harri eta Herri Gabriel Arestiren (Bilbo 1933-1975) poesia liburua 1964an argitaratu zuen Itxaropena zarauztar argitaletxeak. Gabriel Arestiren poesiaren ikono bihurtu da lan hori, eta sei ikuspegitatik begiratuko diote, astearte honetan, hilak 11, hasita eta ostegunera arte, Euskaltzaindiaren Bilboko egoitzan.
Asteartean, Anjel Lertxundi eta Kirmen Uribe idazleek begiratuko diote euskal literaturan poesia sozial, bilbotar eta hiritarraren lehen erakusgarria izan zen lanari. Asteazkenean, Karmelo Landa eta Jon Juaristi solastatuko dira Harri eta Herri lanaz, eta ostegunean, hilak 13, Aurelia Arkotxak ("Maldan behera" Gabriel Arestiren poemari buruz egin zuen tesia) eta Itxaro Bordak burutuko dute solasaldi errenkada.
Bilbo Zaharra euskaltegiak antolatu ditu Harri eta Herriren inguruko hitzaldiok, eta, maiatzaren 22an, horren irakurraldi etengabea egingo dute, halaber, Bilboko Arriaga Antzokian, zazpigarren urtez jarraian, euskal literaturaren klasiko baten bidez euskaltegiotako ikasleei gorazarre egiteko.
Harri eta Herri
Arestiren poesiagintzan, bi epe nabarmentzen dira, eta, hain zuzen ere, Harri eta Herri (1964) lanak mugatzen du bataren eta bestearen arteko zeharkaldia. 1962ra arteko lanetan –urte horretan idatzi zuen lan monolitikoa, nahiz eta bi urte geroago argitaratu– kutsu sinbolista landu eta iluna agertzen da poemetan, eta "Maldan Behera" da garai horren erakusgarri garbiena. Poeta modernoen lanak itzuli zituen, gainera, garai horretan, hainbat aldizkaritarako: Baudelaire, Machado, Shakespeare, T.S. Elliot...
Harri eta Herrin, baina, poesia sozialera lerratzen da Arestiren mundu poetikoa, zeina geroko lanetan (Euskal harria eta Harrizko herri hau) zizelkatzen eta leuntzen joango baita, ordura arte poesian ezezaguna zen ikuspegi kaletar bilbotarretik, gainera. Poesiaren edertasuna, helburu izatetik, gizartea aldatzeko bitarteko izatera igaro zen Harri eta Harrin.
Zure interesekoa izan daiteke
Idazleak, Gabriel Arestiren ispiluari begira
Ostiralean, azaroak 14, Edorta Jimenezek, Sonia Gonzalezek, Tere Irastorzak, Harkaitz Canok, Iñigo Astizek eta Leire Vargasek galdera honi erantzungo diote, Euskaltzaindiaren Bilboko egoitzan: “Zer ikusten duzu Arestiren ispiluan zeure burua islatzen duzunean?”.
Bakardadea eta nortasuna hartuko ditu hizpide Literaktum letren jaialdiak
Donostiako literatura jaialdiak Juan Jose Millas, Eider Rodriguez, Javier Cercas, Laura Chivite, Arantxa Urretabizkaia, Juan Manuel de Prada, Julen Apella, Belen Gopuegui, Harkaitz Cano eta Ignacio Martinez de Pison gonbidatu ditu, besteak beste.
Anjel Lertxundi sarituko dute Irun literatura sarietan
Azaroaren 22an, Irun literatura sarien 46. edizioko banaketa ekitaldian, omenduko dute Lertxundi. Sariok Garazi Kamio Anduagak, Karlos Linazasoro Izagirrek, Mario Marínek eta Marina Casadok jasoko dituzte.
Bernardo Atxaga: "Pertsonaiarik gabe ez dago nobelarik"
Bernardo Atxaga idazleak Enarak eleberria (Pamiela argitaletxea) aurkeztu du gaur Arte Ederren Bilboko museoan.
Lourdes Oñederra: “Isiltasuna zentsura edo auto-zentsura bada, bakerik gabe bizitzera kondenatzen gaitu”
Donostiar idazleak “Azken batean” liburua argitaratu du, bere hirugarren eleberria. Ama-alaba heldu batzuen bizitzan sakonduz, absentzia, isiltasuna eta indarkeria kartografiatu ditu Oñederrak.
Karmele Mitxelenak, Laura Chivitek eta "Gerra Gazan" liburuak Zilarrezko Euskadi sariak jaso dituzte
GIpuzkoako liburu-denden elkarteak Zilarrezko Euskadi sariak banatu ditu goizean; Karmele Mitxelenak (Zoriona, edo antzeko zerbait), Laura Chivitek (El ataque de las cabras) eta Joe Saccoren Gerra Gazan (Astiberri argitaletxea) lanek jaso dituzte literatura lanei bigarren aukera bat eman nahi dien golardoa.
Espainiako Kultura Ministerioak Xabier Olarra eta Marian Ochoa de Eribe itzultzaileak saritu ditu
Olarra tolosarrak Itzultzailearen Obraren Espainiako Saria jaso du, eta Maria Angeles Ochoa de Eribe bilbotarrak Itzulpen Onenarena, “Theodoros” Mircea Cărtărescuren eleberria gaztelaniara eramateko orduan egindako lanagatik. Sari bakoitzak 30.000 euroko diru saria dakar.
Garazi Albizuak, Koldo Bigurik, Markos Zapiainek eta Itxaso del Castillok ere irabazi dituzte Euskadi sariak
Gaztelaniazko Literatura, Euskarazko Literatura Itzulpena, Saiakera Euskaraz eta Saiakera Gaztelaniaz modalitateetako irabazleak dira, “Termita”, “Arturoren uhartea. Ume baten oroitzak”, “Txillardegi hizkuntzalari” eta “Mujeres furiosas. El monstruo femenino en el audiovisual de terror” lanekin. Joan den astean, Unai Elorriaga, Karmele Mitxelena eta Maite Rosende idazleek ere jasoko dutela iragarri zuten.
‘Linguae Vasconum Primitiae’, urriaren 11tik aurrera ikusgai Baionako Euskal Museoan
Linguae Vasconum Primitiae liburuaren ale bakarra Baionako Euskal Museoan ikusi ahal izango da larunbat honetatik urtarrilaren 11ra. 1545ean Bordelen argitaratutako lan hau "mugarria" da euskal literaturan, eta autoreak berak (Bernart Etxepare) eman dio izena Institutuari. Linguae Vasconum Primitiae lanak 28 orrialde ditu, eta, itxura xumea izan arren, garrantzi berezia du euskal ondarearen historian.
Eider Rodriguez: "Normaltasun nahiaren azpian ezkutatzen den ezinegona agerrarazten saiatu naiz"
Eider Rodriguez idazleak "Dena zulo bera zen" (Susa, 2025) liburua argitaratu du. Lanak sei kontakizun biltzen ditu.