Gabriel García Márquez hil da

Gabriel García Márquez, XX. mendeko idazle garrantzitsuenetarikoa eta 1982an Literaturaren Nobel saria irabazitakoa hil da ostegun honetan, apirilak 17, Mexikon duen etxean, 87 urte zituela. Kolonbiako idazleak kritikaren eta publikoaren onespena lortu zuen "Crónica de una muerte anunciada", "El amor en tiempos de cólera" eta "El coronel no tiene quién le escriba" eleberriekin, baina batez ere bere lehen arrakastarekin: "Cien años de soledad".
García Márquez martxoaren 31ean ospitaleratu zuten pneumonia zuela eta. Astebete egin zuen ospitalean birikietako eta gernu-bideetako infekzioa eta deshidratazioa sendatzeko. Medikuek hobera egin zuela adierazi zuten orduan, baina idazlearen osasun egoerari buruzko berriak etengabeak izan dira ordutik, eta minbizi linfatikoa txartu zitzaion zurrumurrua ere zabaldu zen.
Astelehenean familiak onartu zuen idazlea oso makal zegoela, eta larritasunaren barruan egonkor bazegoen ere, konplikazioak egoteko arriskua zegoela.
Ostegun honetan, apirilak 17, hil da Gabriel García Márquez, Mexikoko bere etxean, 87 urte zituela.
Dozenaka senide eta lagun hurbildu dira idazlearen etxera, horien artean Gonzalo, idazlearen semeetako bat.
Etxearen inguruan kazetari asko dauden, baina senideek ez dute García Márquezen heriotzaren inguruan zehaztasunik eman.
Gauean, polizia-hesia jarri dute idazle kolonbiarraren etxe inguruan, jendea eta autoak igaro ez daitezen.
Hiru dolu egun
Juan Manuel Santos Kolonbiako presidenteak hiru dolu egun ezarri ditu Garcíaa Márquezen omenez.
"Gabriel García Márquezen omenez dolu nazionala ezarri dut hiru egunez, eta eraikin publiko guztietan banderak masta erdian jartzeko agindu dut. Kolonbiarrek ere euren etxean gauza bera egitea espero dugu", esan du bart Santosek.
Presidentearen esanetan, "herrialde osoa doluz jantzi da, herrikide maitatu eta beneratuena joan zaigu eta". "Márquez izan da gure herriaren izena, gure historia osoan, beste inork baino altuago eta urrunago eraman duen kolonbiarra", gaineratu du.
Astelehenean, omenaldia Mexikon
Gabriel García Márquez idazle kolonbiarraren gorpua ekitaldi "pribatu" batean erraustuko dute, eta astelehenean omenaldi publikoa egingo diote Mexikoko hiriburuko Arte Ederren Jauregian, iturri ofizialek jakinarazi dutenez.
María Cristina García Cepeda Arte Ederretako Institutu Nazionaleko (INBA) zuzendariak eman du horren berri, familiaren izenean Nobel saridunaren etxearen atarian irakurritako komunikatu batean.
Kultura eta Arteen Kontseilu Nazionalak adierazi du, "Gabriel García Márquezen familiak hala eskatuta, gorpuzkiak ekitaldi pribatu batean erraustuko direla", eta ehorztetxean ez dela hiletarik egingo.
Literatura munduan erreferentzia
"Gabo" XX. mendeko idazle garrantzitsuenetariko bat izan da, eta Hego Amerikako literaturaren gorakada eta eztandaren ordezkari handiena.
García Márquez oso ezaguna izan da bere literatura lanengatik, baita bere jarduera politikoagatik ere. Fidel Castroren laguna izan da eta horrek hainbat polemika sortu izan dizkio bere bizitzan.
García Márquez etxetik irten gabe zegoen azken urteetan. Dena dela, martxoaren 6an, bere urtebetetze egunean, etxe aurrean biltzen zitzaizkion kazetariei agur esatera irteten zen urtero.
Bere azken lanen artean "Vivir para contarla" memoria liburua dago, 2002an argitaratua. 2004an "Memoria de mis putas tristes" argitaratu zuen, 90 urteko gizon baten eta bere ohekide gaztearen arteko erlazioan oinarrituta. Eta 2010ean, "Yo no vengo a decir un discurso", jendaurrean irakurtzeko idatzi zituen 22 testu biltzen dituen liburua.
Albiste gehiago literatura
Patxi Zubizarretak lortu du Xabier Lete beka
Euskarazko literatura sorkuntzarako 70.000 euroko dirulaguntza “Txoriei begiratzen zien gizonari begiratzen zion emakumea” proiektua gauzatzeko izango da.
EHUk Gabriel Arestiren pentsamenduaren gaurkotasuna aldarrikatu du
EHUko 35 ikasle-irakaslek gaur egundik begiratu diote duela mende erdi zendutako bilbotar idazlearen obrari eta pentsamenduari, "Gabriel Arestik ereindakoak 1975-2025" liburuan.
"Esteban Urkiaga, Lauaxeta. Poesia, artea, ideologia" liburua argitaratu du Jon Kortazarrek
Bizkaitar irakasle eta ikertzaileak bi atal nabarmendu ditu Pamiela etxeak argitaratu duen lanean. Lehenengoan, Lauaxetaren poesia artearekin eta ideologiarekin lotzen du, eta bigarrenean gizarteak Lauaxetaren bizitzaz eta lanaz egin duen harrera aztertu du. Bizkaitar idazlea fusilatu zuten eguneko 88. urtemugan aurkeztu dute lana. (Musika, "Azken oyua" Antton Valverdek musikatuta)
400 lagunek Bizenta Mogelen "Ipui onak" irakurriko dute ostegunean, Arriagan
Emakume batek argitaratu zuen euskarazko lehen liburua aukeratu dute Bilbo Zaharra euskaltegikoek Klasikoen Irakurketa Etenik Gabearen XVIII. ediziorako. Nerea Ibarzabal markinar idazle eta bertsolariak abiatuko du saioa, 08:00etan.
Jabier Kalzakortak Bilboko Liburu Azokako Urrezko Luma jaso du
Markinar irakasle, ikertzaile, euskaltzain eta idazleak jaso du Bilboko literatura hitzorduaren garaikurra. Herri literaturan aditu handia da Kalzakorta.
Jabier Kalzakorta: ''Neska harrigarri argia zen Bizenta Mogel''
Markinar euskaltzain, irakasle eta ikertzaileak Bizenta Mogelen argitasuna azpimarratu du.
Bizenta Mogel, "zigor zaurigarriaren beldur" izan ez zen idazlea
Ekainaren 5ean, "Ipuin onak" Bizenta Mogelen liburua irakurriko dute Arriaga antzokian, Klasikoen XVIII. Irakurketa Jarraituan. Euskaraz idatzi zuen lehen emakumetzat hartu izan da Bizenta, Joan Antonio Mogel "Peru Abarka"ren egilearen iloba.
Miren Agur Meabe, Dolores Redondo eta Mircea Cartarescu, Bilboko Liburu Azokako zilarrezko lumen irabazle
Maiatzaren 30etik ekainaren 8ra egingo da Areatzan 55. Bilboko Liburu Azoka. Hurrengo egunetan sari gehiago banatuko dira, besteak beste, Urrezko Luma eta Kutxabank Atea sariak.
Ngugi Wa Thiong'o kenyar idazlea zendu da
Thiong'ok kikuyu hizkuntzan idazten zuen eta Nobel sarirako hautagai izan zen sarritan; 87 urteko idazlearen hainbat lan daude euskaratuta, "Gerra garaiko ametsak" lan autobiografikoa, berbarako.
Esteban Urkiaga 'Lauaxeta' omendu dute haren jaiotzaren 120. urteurrenean
Bizkaiko Foru Aldundiak ekitaldi bat egin du gaur Laukizen, "Bide barrijak" eta "Arrats beran" sortu zituen poetaren jaiotzaren urteurrena ospatzeko.