M-11ko biktimak: 10 urteren ostean, irekita jarraitzen duen zauria
M-11ko 200 biktimak, atentatuan zauritutakoak eta hildakoen senideak, laguntza psikologikoa jasotzen dute oraindik. 10 urte igaro dira atentatuak izan zirenetik, eta askok ez dira tren batera igo ordutik edota ikaratu egiten dira anbulantzia hotsak entzuten dituztenean.
Guztira 191 pertsona hil ziren eta 2.000 zauritu ziren. Europan izandako atentatu hilgarrien artean, 1988an Lockerbien (Eskozia) izandakoan bakarrik hil ziren pertsona gehiago. 270 hil ziren bertan.
10 urteren ostean, biktima batek ospitalean jarraitzen du, egoera begetatiboan. Laura Vega da: orduan 26 urte zituen eta lanera zihoan Madrilgo Atocha auzoko geltokian leherketa batek harrapatu zuenean, M-11ko biktimen elkarteak emandako datuen arabera.
Gaurko egunez, 200 pertsonak laguntza psikologikoa jasotzen jarraitzen dute depresioa, antsietatea edota amesgaiztoak dituztelako; batzuek bere garaian zuten tratamendua utzi ostean eta beste batzuek ezin izan dutelako gertatu zena laguntzarik gabe gainditu.
Batzuen sintomak gero eta nabariagoak izan dira eta, kasu batzuetan, berriz agertu dira Galiziako trenaren istripuaren ostean (79 lagun hil ziren eta 150 zauritu).
"M-11ko biktima zoratuta daudela uste dute askok, eta ez dute ulertzen 10 urteren ostean amesgaiztoak izaten jarraitzea", azaldu du Natalia Moreno psikologoak. Biktima horietako askok astero horren kontsultara joaten jarraitzen dute.
"Askok haluzinazioak dituzte", adierazi du psikologoak. Kasu askotan ezin izan dira Atochako geltokira bueltatu edota antsietate krisialdiak izaten dituzte anbulantzia baten soinua entzunez gero.
"Atentatuak segurtasun falta sortu die biktima askori. Atzetik inor segika duten begiratzen dute, eta taberna batean inoiz ez diote ateari bizkarra ematen. Berriz ere gertaera tragiko bat biziko dutela uste dute", psikologoaren esanetan.
Hildakoen senideen arteko sentimendua ezberdina da. Askoren artean errua da nagusi; "ekidin nezakeen", pentsatzen dute eta, batez ere, "borrokatu beharra dute, seme-alaba, anai-arreba edo gurasoak ez zirelako etxera bueltatu" eta hori "oso gogorra" delako.
Psikologoaren arabera, pentsamendu horiek oso ohikoak dira atentatuen biktimengan. Ezbehar natural bat (lurrikara bat, tsunami bat...) izaten denean ez bezala, azalpen erlijiosoa edo menturazkoa aurkitu dezakete.
"M-11ko atentatu erraldoi baten kasuan, inork ezin du ulertu pertsona bakar batek zergatik hil ditzakeen horrenbeste pertsona", azaldu du Morenok. Halere, pertsona horiek psikologikoki sendatzeko aukera dagoela aitortu du. Sendatze prozesu horretan ezin da gertatutakoa ahaztu, barneratu eta integratu egin behar dela azaldu du.
"Min gutxiagorekin gogoratu eta egun hartan bizitza aldatu zitzaiela onartu behar dute, eta ordutik esperientzia onak ere bizi izan dituztela ikusi behar dute". Azken finean, ezbeharraren narrazio positiboa sortu behar dute: "Pertsona horrek barneratu behar du bere bizitza ez dela bera, baina jendea baloratzeko, gutxiago haserretzeko eta kontu askori garrantzia kentzeko ere" balio behar die, "bizitzeko gogo handiagoa izateko".
Zure interesekoa izan daiteke
Euskararen aurkako "oldarraldia marra gorri guztiak gainditzen" ari dela salatu du EH Bilduk
Euskalgintzaren Kontseiluak larunbat honetarako Bilbao Arenan antolatu duen ekitaldian parte hartzeko deia egin du koalizio subiranistak, "euskaltzaleen indar eta batasun erakustaldiarekin" bat egiteko.
Jon Insausti: "Politika ez da pankartetatik edo sare sozialetatik egiten"
Urriaren 29an hartu zuen Gipuzkoako hiriburuko aginte-makila, Eneko Goiak uko egin ostean, baina dio ez duela "minutu bat ere" galdu.
Ibarrola eta Garcia Adanero Iruñeko zinegotzien dimisioa eskatu dute, "diskurtso xenofoboak" egiteagatik
EH Bildu, Geroa Bai eta Contigo-Zurekin taldeek egindako dimisio eskaera babestuko du PSNk. Sexu-eraso bat leporatzen zitzaien gizonen eta Udal Gobernuaren aurka, "kontrastatu gabe eta zorroztasunik gabe, gezurrak eta faltsukeriak" zabaltzea leporatu diete Ibarrolari eta Garcia Adanerori.
Eusko Legebiltzarrak "eztabaidak errespetuz" egiteko deia egin du, De Andresi aipamen berezirik egin gabe
PPko presidenteak EH Bilduren "sarraskia" etorriko zela esan ondoren, koalizio abertzaleak babesa eskatu zion Legebiltzarreko Mahaiari baina honek ez dio zigorrik ezarri De Andresi.
Frankistek torturatutako Txomin Letamendiren oroimena gordetzearen alde mintzatu da Pradales
Imanol Pradales lehendakaria Txomin Letamendi gudariaren memoriaren alde mintzatu da astelehen honetan, frankismo garaian jasan zituen tortura basatien ondorioz hil zela 75 urte bete direnean.
Madrilgo Erkidegoko sei alkate ohi zigortu dituzte "Punica" ustelkeria sareagatik
Auzitegi Nazionalak "praktika ustelak" egotzi dizkie David Marjaliza enpresaburuari, Cofelyko arduradunei eta Madrilgo hainbat udalerritako alkate ohiei, gehienak PPkoak. Guztira, 29 pertsona zigortu ditu ANk.
Miguel Angel Gallardok dimisioa eman du Extremadurako sozialisten idazkari nagusi gisa
Extremadurako sozialisten idazkari nagusiak kargua utzi du, igande honetan PSOEk Extremaduran izan dituen inoizko emaitzarik txarrenak lortu ostean.
Chivitek gobernatzen jarraituko duela esan du, "batzuek Gobernua ezegonkortu dadin saiatzen jarraituko duten arren"
Eguberriak zoriontzeko asmoz astelehen honetan Nafarroako Jauregian egindako ekitaldi batean, presidenteak adierazi du bere gobernuak onartutako aurrekontuekin eta "zergadunen % 70ri inguru lagunduko dioten neurri fiskalekin" amaitzen duela urtea.
Eusko Jaurlaritzak zalantzan jarri du abenduaren 29ko Transferentzien Batzorde Mistoa egingo denik
Ubarretxenak ohartarazi du Espainiako Gobernuak “atzera egin” duela, eta Euskadik ez duela “erdipurdiko edo hutsaldutako” transferentziarik onartuko.
Babes sozialerako neurriak 2026 urte osoan luzatzea hitzartu du EH Bilduk Espainiako Gobernuarekin
Adostutako neurrien artean daude, besteak beste, beste bizilekurik ez duten familia zaurgarriak etxegabetzea debekatzea, oinarrizko hornidurak (argia, ura eta gasa) ez etetea eta bonu sozial elektrikoa luzatzea.