Gure Esku Dago: 'Erabakiaren aroa hasi da'
Erabakiaren aroa hasi dela oihukatu dute igande honetan Euskal Herriko bost hiriburuetan eta, erabakitzeko eskubidea gauzatzen denean amaituko dela nabarmendu dute Baionan, Bilbon, Donostian, Iruñean eta Gasteizen egindako ekitaldietan.
Bestalde, ekitaldi guztietan azpimarratu dute "erabakiari begira" jarri direla milaka euskal herritar, "denon borondateek ehundu duten hautetsontzi horri begira". "Abiapuntu horretatik, erabakiaren aroa hasten dugu, dinamika honen fase definitiboa, behin-betikoa; igande honetan hasi eta erabakiaren egunean amaituko den azken txanpa", gaineratu dute.
San Mamesen, Anoetan eta Iruñeko zezen plazan egindako eguneko ekitaldi nagusietan Gure Esku Dago dinamikako kideek adierazi dute ez zirela aldarrikatzeko soilik jaio. "Borondateak ehundu behar ditugu eta horretan aritu gara sortu ginenetik. Borondateak ehundu; zer, nola eta noiz adostu; eta azkenik, erabaki. Hori da bidea", esan dute.
Bilbon Zelai Nikolasek, Donostian Anjel Oiarbidek eta Iruñean Aitor Merinok irakurri dute mezua Gure Esku Dago dinamikaren izenean. Mezu horretan aldarrikatu dute dinamika horren eskaintza hirukoitza dela: "anbizioa eskaintzen diogu, determinazioa eta herritarren borondatea. Azken helburura iristeko ezinbestekoa den grina, anbizioa. GU-RE ES-KU DA-GO esateak berak dakarren determinazioa, jarrera, txip aldaketa; eta oihal zati horietako bakoitzean islatzen den milaka herritarren borondatea, aldarri duguna egikaritzeko".
Ildo horretan, azaldu dute Euskal Herriak bere hautetsontzi propioa eraiki behar duela erabaki ahal izateko eta, horretarako, borondateak ehundu behar dira; "zer, nola eta noiz adostu; eta azkenik, erabaki. Hori da bidea".
Eraikitako hautetsontzi sinboliko horiek egi bihurtzea da orain helburua, hots, galdeketak egitea. 2016ko udaberrian egingo dituzte lehen herri galdeketak: Bizkaian, Ispasterren eta Diman eta, Gipuzkoan, Hernanin eta Goierri eskualdean.
Gure Esku Dago dinamikak Iruñea eta Durango arteko 123 kilometroak lotu zituen iaz, giza kate erraldoia osatuta. Aurten, erabakitzeko eskubidearen aldeko dinamikak ekainaren 21erako jarria zuen hitzordu nagusia. Antolatzaileek Euskal Herriko bost hiriburuak hiriburuak borondatez bete nahi zituzten eta, horretarako, hautetsontzi erraldoiak eraiki dituzte, azken hilabeteotan herriz herri bildu dituzten oihal-zatiak elkar josita.
Gure Esku Dago dinamikaren lehen balorazioa
Gure Esku Dago dinamikak hedabideetara bidalitako balorazioan "pozik eta emozionatuta" daudela adierazi dute, gaurkoa ere "sentimenduz betetako eguna izan dela argudiatuta.
Antolatzaileen hitzetan, "egunaren hasierak aurreikuspen guztiak gainditu ditu beste behin", eta "zirrara izugarria izan da oihal katetan sentitutakoa".
Dena den, arratsaldeko ekitaldietan izandako parte-hartzearen harira, autokritika egin dute: "Arratsaldeko ekitaldiek, ordea, ilusio eta emozio guzti horiek azaleratzean gain, aulki hutsak ere jarri dizkigu parez pare zenbait lekutan.Herritarrez betetako aulki askoren alboan, hutsak ere baziren. Eta hori horrela, aulki huts horiek eskaintza bilakatu nahi ditugu. Aulki huts horiek oraindik ere batu ez ditugun herritarrei egiten diegun eskaintza dira. Umiltasunez, determinazioz eta borondatez. Sinesten dugulako badagoela oraindik herri honetan aulki horien jaberik".
Amaitzeko, zorion eta esker oneko hitzak izan dituzte mila lanetan "borondatez eta euren onena emanda jardun duten herritar guzti-guztiei".
Baiona
Baiona izan da euskal hiriburuetan goiztiarrena. Igandean musikaren festa ospatu dute Lapurdiko hiriburuan eta, jende asko biltzen duen festa denez, antolatzaileek ekitaldiak aurreratzea erabaki zuten. Gauzak horrela, Baiona izan da oihal katea osatzen lehen euskal hiriburua; izan ere, 11:00etan Errobi ibaiaren gaineko hiru zubiak bete dituzte.

Baiona. Argazkia: EiTB
Handik Christian Belascain errugbi zelaira eraman dute erabakitzeko eskubidearen aldeko aldarrikapena eta bertan egin dute ekitaldi nagusia 12:00etan. Oihalez osatutako boto-kutxa irudikatu dute zelai erdian, herritarrek idatzitako mezuekin. Ekitaldiari amaiera eman dion mezuan, Ihintza Ostolaza eta Iban Thicoipe Gure Esku Dago dinamikako kideek herritarren garaia dela gogoratu dute. "Herritarren boza entzunaraztea behar-beharrezkoa da, herritarren garaia da", esan du Ihintza Ostolazak.
Bestalde, erabakia herritarrei dagokiela nabarmendu du Iban Thicoipek: "Nola erabakiko dute gu zer garen guri galdetu gabe guk zer izan nahi dugun. Deliberatzeko eskubidea dugu eta baita ardura ere. Guk erabaki behar dugu zein herritan edo lurraldetan bizi nahi dugun eta nolako harremanak nahi ditugun inguruko lurraldeekin".
Gure Esku Dagoren ekitaldiak Baionan. Iturria: EiTB
Gasteiz
Oztopoen gainetik, erabakitzeko eskubidearen aldeko aldarria kalera atera dute Arabako hiriburuan. Hasiera batean, eguneko ekitaldi nagusia Buesa Arena pabilioian egitekoak ziren, baina bertan egiteko trabak tarteko, kalean elkartu dira.
Goizeko lehen orduetatik jendea batu da Gasteizen, eta kolorez bete dituzte bertako kaleak. Arabarrak ez ezik, baina diasporatik etorritakoek ere tokia izan dute; zehazki, Kubatik, Venezuelatik, Mexikotik edota Uruguaitik etorri direnak ere izan dira.
12:00etan abiatu da oihal kalejira Konstituzio plazatik eta, Honduras kalea, Gasteiz hiribidea, Antso Jakitunaren kalea, Magdalena kalea, eta Prado kalea zeharkatu ondoren, Andre Maria Zuriaren plazan amaitu da.
Aipaturiko kalejira koloretsu hori anitza izan da eta bertan ikusi ahal izan dira, besteak beste, zanpantzarrak, Gure Esku Dagoren ikurra (eskua) atxikita zuen herritarren oihal zatiekin egindako bandera handi bat eta batukada talde bat.

Oihal katea Gasteizen. Argazkia: Gure Esku Dago
Geroago, 14:00etan "Arabarrok Erabaki" argazkia egin dute Andra Maria Zuriaren plazan.
Ondoren, 15:00etatik aurrera, hautetsontzi erraldoia eraiki dute oihalekin Plaza Berrian.

Hautetsontzi erraldoia Gasteizen. Argazkia: Gure Esku Dago.
Amaitzeko, Karmele Jaio idazleak idatzitako mezua irakurri dute.
Gure Esku Dagoren ekitaldiak Gasteizen. Iturria: EiTB
Bilbo
Bizkaiko hiriburuan, Donostian bezala, zerura jaurtitako suziri batek eman dio hasiera eguerdiko oihal kateari. Bilboren kasuan, Euskalduna zubitik Areatza arteko bidea hartu kateak.
Jendetza elkartu da Bilboko itsasadarren inguruetan. Iturria: EiTB
Dena den, eguneko ekitaldia nagusia San Mamesen izan da 17:30etik aurrera, eta bertan elkartu direnek musikaz, dantzaz eta bertsoez gozatzeko aukera izan dute.
Ekitaldian, Jose Angel Iribar Athleticeko eta Inaxio Kortabarria Realeko jokalari ohiek hautetsontzi bat eraman dute zelai erdian kokatuta zegoen eszenatokira. Horiez gain, bertan izan dira Kirmen Uribe idazlea eta Kepa Junkera musikaria, besteak beste.

Bilbo. Argazkia: EiTB
Amaieran, Zelai Nikolas Gure Esku Dago dinamikako kideak mezua irakurri du.
Zelai Nikolasen mezua Gure Esku Dagoren Bilboko ekitaldian. Iturria: EiTB
Donostia
Goizean goizetik Urumea ibaiaren bazterrak jendez betetzen hasi dira eta eguerdian, suziria botatzearekin batera, Urumeako sei zubiak oihalez josi dituzte; Kursaal jauregiko zubitik hasi eta Realaren zubiraino.
Jaigiroan eta eguzkiak lagunduta, herritarrek besoak gora altxatu dituzte desioz eta aldarrikapenez betetako oihalak aupatuz. Guztira, 5.000 metroko olatua altxarazi dute. Aipaturiko oihal zatietan erabakitzeko eskubidearen aldeko mezuak idatzi dituzte herritarrek.
Parte-hartzaileak 30 minutuz egon dira oihal katea osatzen eta, denbora hori pasata, txalo artean amaitu da ekitaldia.
Sekulako giroa izan da Urumea ibaiaren bazterretan. Iturria: EiTB
12:30ean oihal katea amaituta, guztiak ere Anoeta estadio aldera abiatu dira; izan ere, han ospatu da arratsaldeko ekitaldi nagusia. 17:30ak pasatxoan hasi da ekitaldia danbor hotsak eta Jon Maiaren bertsoak entzungai zirela.
Ondoren, hainbat emanaldi izan dira: Eñaut Elorrietaren eta Joserra Senperenaren musika, Txirri, Mirri eta Txiribiton eta Pirritx, Porrotx eta Marimotots pailazoen ikuskizuna, eta bideo emanaldiak.
Amaieran, oihalak zabaldu dituzte Anoetako berdegunean.

Oihal zatiak Anoetako berdegunean zabaldu dituzte. Argazkia: Gure Esku Dago.
Gure Esku Dagoren ekitaldi nagusia Donostian. Iturria: EiTB
Kazetariei egindako adierazpenetan, Anjel Oiarbide Gure Esku Dago dinamikako kideak herri honetan "topagune" bat dagoela eta hori erabakitzeko eskubidea dela, eta bertan bat egiten dutela printzipio demokratiko horrekin bat egiten duten sentsibilitate politiko guztietako kideek. "Gaur topagune hori irudikatu nahi izan dugu bost hiriburuetan osatutako bost hautetsontzi erraldoiekin", gaineratu du.
Oiarbidek nabarmendu du Gure Esku Dagoren mezua hiritarrei zuzenduta dagoela eta ez alderdi politikoei. "Anoeta estadioan ez dira 22 futbol jokalari izango protagonistak, elkarrekin topagunea eratu nahi dugun eta guztiok elkarrekin Euskal Herriaren etorkizuna eraiki nahi dugun milaka pertsona baizik", azpimarratu du.
Amaitzeko, adierazi du gaur hasten dela erabakiaren aroa. Ildo horretan, azpimarratu du ez dituztela hautetsontzi erraldoiak dekorazio tresna izateko osatu, erabiltzeko baizik.
Iruñea
Nafarroako hiriburuan, gainerako euskal hiriburuetan bezala, oihal katea eginez hasi dute eguna. Iruñeko udaletxeko erlojuak hamabiak jotzearekin batera, adarraren soinuak eman dio hasiera oihal kateari. Bost plaza lotu dituzte: Udaletxe plaza, San Frantzisko plaza, Santa Ana plaza, Gaztelu plaza eta Burgoen plaza.

Iruñeko oihal katea. Argazkia: Gure Esku Dago
Aitor Merino zine zuzendari eta aktoreak goizeko ekitaldian hitz egin du eta arratsaldean Iruñeko zezen plazan egingo den ekitaldi nagusian ere hitza hartu du. Goizeko ekitaldian esan du gaurkoan nafarrek beren etorkizuna libreki erabaki behar dutela pentsatzen dutenen ?batasuna? irudikatu nahi izan dutela. Merinok Gure Esku Dago dinamikak egindako deialdiak izandako parte-hartzea azpimarratu du eta ?itxaropen giroa? nabaritu duela gaineratu du.
17:30etik aurrera zezen plaza izan da Iruñeko ekitaldi nagusiaren topagune nagusia, eta Petti edota El Drogas musikariek hartu dute protagonismoa.
Amaieran, hautetsontzi erraldoia eraiki dute auzoz-auzo eta herriz-herri herritarrek jositako oihal zatiekin eta Gure Esku Dagoren abestia kantatu dute.
Gure Esku Dagoren ekitaldi nagusia Iruñean. Iturria: EiTB
Zure interesekoa izan daiteke
Pradales lehendakariak gazteak indarkeria baztertzearen garrantziaz jabetzearen beharra azpimarratu du
Imanol Pradales lehendakariak Euskadiko terrorismoaren eta legez kanpoko poliziaren indarkeriaren "garai ilunak" ezagutu ez zituzten gazteei adierazi nahi izan die indarkeriak ez duela "lekurik gure gizartean", eta "sufrimendu amaigabea" baino ez duela ekartzen. Pradales izan da buru Memoriaren Euskal Institutuak, Gogora Institutuak, Memoriaren Eguna dela eta antolatu duen ekitaldian.
Indarkeriak ez duela lekurik gazteei transmititzeko beharra nabarmendu du Pradales lehendakariak
Memoriaren Egunaren harira Gogora Institutuak antolatutako ekitaldian, "akatsak ez errepikatzeko" iraganetik ikasi behar dela azpimarratu du lehendakariak. Halaber, ohartarazi du demokrazia eta giza eskubideak ez daudela ziurtatuta.
Rosa Zarra Poliziaren ekintzaren biktima izan zela aitortu izana baliogabetzeko eskatu du Esanek
"Ekintza hau irain onartezina da ertzainentzat, egiaren aurkako iraina eta iraganeko manipulazio politikoa, euskal polizia kriminalizatzeko eta justiziak duela hamarkada batzuk itxi zituen zauriak berriz irekitzeko helburu bakarrarekin", dio Esanek.
Lore eskaintza, Eusko Legebiltzarrean, Memoriaren Eguna ospatzeko
EAJko, EH Bilduko, PSE-EEko eta Sumarreko legebiltzarkideek lore eskaintza egin dute biktimei eskainitako "Gauerdiko Iparrorratza" eskulturaren aurrean. PPk eta Voxek ez dute parte hartu, horrelako ekintzek biktima mota eta indarkeria mota desberdinak "nahasten" dituztelako. Lore eskaintzaren ostean, Etxeratek salbuespen politikek eragindako biktimak omentzeko egin duten bilkuran parte hartu dute EH Bilduko legebiltzarkideek.
Perez Iglesiasek "arrazionaltasun" falta ikusten du EHUren eskaeretan, eta zalantzan jartzen du "adostasunerako tartea" dagoenik, "hain maximalistak" izanda
Eusko Jaurlaritzako Zientzia, Unibertsitate eta Berrikuntza sailburu Juan Ignacio Perez Iglesias EHUko errektore Joxerramon Bengoetxearekin izango duen bilerara joango da, "guztiaz hitz egiteko", esan duenez, eta, bere ustez, EHUren eskarietan falta den "arrazionaltasuna sartzeko" asmoz, "zenbatekoari, prozedurei eta epeei" dagokienez. Hala ere, onartu du kezkatuta dagoela "zein den benetan akordioak" lortu ahal izateko "marjina" hain "planteamendu maximalistarekin". Bengoetxeak euskal unibertsitate publikoaren finantzaketari buruz egindako adierazpenak direla eta, azken egunotan EHUko errektorearekin izandako desadostasunen ondoren, sailburuak azaldu du, Radio Euskadiri eskainitako elkarrizketa batean, "askotan" komunikatu direla biak, eta "tonua murrizteko beharra" aipatu dutela. Jatorrizko adierazpenak, gaztelaniaz.
Albiste izango dira: Memoriaren eguna, COP30 goi bilera Brasilen eta azaroaren 25eko kanpainaren aurkezpena
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Aste erabakigarria eskualdatzeko dauden transferentziak ixteko
Eusko Jaurlaritzak eta Espainiako Gobernuak bilerak egingo dituzte asteartean eta asteazkenean, eskualdatzeko dauden eskumenei buruz lan egiteko. Maria Ubarretxenak nahi du urrian aurkeztutako hamar proposamenei lehen erantzuna ematea eta urtea amaitu baino lehen eskualdaketak bizkortzea.
Memoriaren Eguna ospatuko da gaur, eta Eusko Legebiltzarrean eta euskal hiriburuetan ekitaldi instituzionalak egingo dira
Memoriaren Eguna ospatuko da gaur, eta hainbat ekitaldi instituzional eigingo dira terrorismoaren eta indarkeriaren biktimak oroitzeko. Eusko Legebiltzarrak omenaldiarekin irekiko du jardunaldia, 10:00etan, eta, ondoren, Eusko Jaurlaritzak eta Gogora Institutuak ekitaldi nagusia antolatu dute Gasteizen, eguerdian.
Gerra Zibileko bi gudulariren gorpuzkiak berreskuratu dituzte Saibigainen, Abadiñon
Igande honetako lanetan, beste bi gudulariren gorpuzkiak atera dituzte lurpetik Saibigainen, Abadiñon. 2023tik, 5 pertsonaren gorpuzkiak aurkitu dituzte bertan.
Isabel Diaz Ayuso Madrilgo presidenteak anbulantzian utzi behar izan du Almudenako meza, "ondoezik" jarri ostean
Bezperan, Andaluziako PPren kongresuan ere ez zuen parte hartu, "ondoez txiki bat" izan zuelako. Gastroenteritisak eragindako tentsio jaitsiera izan dela esan dute bere inguruko iturriek, eta jada sendagiria eman diotela. Ostiralean, Alberto Gonzalez Amador Ayusoren bikotekidea auzitara eramango dutela zabaldu zen. Madrilgo Auzitegiak iruzur fiskala egotzita epaituko du.