Espainiako Gobernuak mendekotasun eta desgaitasun lege berriaren proiektua onartu du eta adostasuna eskatu du

Desgaitasunari eta mendetasunari buruzko legeak erreformatzeko Pablo Bustinduy Eskubide Sozialetako ministroak aurkeztutako lege-aurreproiektua onartu du Espainiako Gobernuak astearte honetan Ministroen Kontseiluan. Lege-aurreproiektu horretan, besteak beste, honako neurri hauek jasotzen dira: telelaguntza eskubide unibertsal gisa aitortzea mendetasuna duten pertsona guztientzat, mendekotasun-mailaren bat duten pertsonei % 33ko desgaitasuna automatikoki aitortzea eta prestazioen arteko bateraezintasunak ezabatzea.

Ministroen Kontseiluaren osteko prentsaurrekoan, Bustinduy ministroak Konstituzioaren 49. artikuluaren erreformak Gorteetan ahalbidetu zuen adostasun bera eskatu du, erreforma honek "lehenbailehen argia ikus dezan".

Bustinduyren hitzetan, erreformak "Alderdi Popularraren murrizketekin amaitzea ekarriko du, mendekotasunaren sistema blindatzen du eta ongizatea indartzen duen eta XXI. mendeko beharretara proiektatutako zaintza eredu bat diseinatzen du".

Ministroaren esanetan, erronka "ez da soilik pertsona gehiagori arreta ematea", baizik eta "ongizaterako, autonomiarako eta bizimodu independentea izateko eskubidea bermatzeko" moduak ahalbidetzea eta "pertsonak etxean nahi beste egotea ahalbidetuko duen eredu baterantz aurrera egitea", beharrezko laguntza eta zerbitzuekin. Mendekotasun legea "autonomiaren legea" izenarekin ezagutzea espero dute.

Erreformak gutxieneko eta oinarrizko baldintzak ezartzen ditu, eta planteatzen duen guztia nahitaez bete behar da. Besteak beste, ministroak nabarmendu du neurriokin bi eskubide onartzen direla: telelaguntzarako eskubidea eskubide subjektibo izango da aurrerantzean eta prebentziozko ikuspegia izango du, eta irisgarritasun unibertsalerako eskubidea, Konstituzioaren 49. artikuluak eskatzen duen bezala.

Gainera, "administrazio-prozesuak arindu" nahi dira, "gainkarga burokratikoak saihestuz". Hori dela eta, besteak beste, mendekotasun egoeraren bat aitortu zaien pertsonei % 33ko desgaitasuna emango zaie, ofizialki.

"Zurruntasunak eta eraginkortasunik ezak ezabatzeko" eta sistemaren "malgutasuna" hobetzeko helburuarekin, aurreproiektuak kendu egin du prestazioen arteko bateraezintasunen araubidea, Ministerioko iturriek gogorarazi dutenez, "2012ko murrizketek ekarri zuten hori". Neurri horri esker, pertsonek hainbat laguntza jaso ahal izango dituzte aldi berean; adibidez, eguneko zentroa eta etxez etxeko laguntza.

Aldi berean, urgentziazko prozedura bat ezartzen da egoera bereziki zaurgarrian dauden pertsonei laguntza emateko (dementzia, gizarte-isolamendu, genero-indarkeria eta prekarietate ekonomikoko kasuak) eta faktore horiek espedienteen tratamendua berrantolatzea ahalbidetuko dute.

Bustinduyk azpimarratu du "anbizio handiko erreforma" eta "izugarri positiboa" dela zainketa-eredua aldatzeko, eta ziurtatu du "aurrekaririk gabeko ahalegina" egin dela "mendekotasunaren finantzaketan". Zentzu horretan, Ministroak "kategorikoki" gezurtatu du mendekotasunerako funtsak izoztu direnik 2024an, eta nabarmendu du, aurrekontua luzatu arren, 213 milioi euro handitu zirela eta Europako funtsetatik erkidegoetara 2.000 milioi euro baino gehiago transferitu zirela.