Pradalesek Estatutua betetzeko eskatu dio Sanchezi: "konfiantza eraikitzea zaila da, baina galtzea erraza"

Imanol Pradales lehendakariak Estatutua abenduaren 31 baino lehen (adostu moduan) betetzeko eskatu dio Pedro Sanchez Espainiako Gobernuko presidenteari. Azaldu du transferentzien inguruko negoziazioek ez dutela behar bezala aurrera egiten, eta erresistentzia "ulertezinak" daudela egiaztatu ostean, ohartarazi du "konfiantza eraikitzea zaila baina galtzea erraza" dela.

Pradalesek berriro ohartarazi du "populismoen, estremismoen eta lidergo autoritarioen" hazkundea kezkagarria dela, eta "aktore politikoen erantzukizun faltak, baita Euskadikoek ere, autoerantzukizuna" eskatzen duela. Bere esanetan, "esparru politikoan gero eta handiagoa den arduragabekeria gasolina da desafekziorako, populismoetarako eta olatu antidemokratikoetarako".

Lehendakariak ‘Euskadi etorkizunera begira’ jardunaldiari hasiera eman dio Bilbon, eta nabarmendu du Euskadik Estatuarekiko harremanei politikaren balio benetakoetan oinarritutako jarrerarekin egin behar diela aurre. Gogorarazi du Espainiako Gobernuari aldebiko agenda bat proposatu diotela, inbertsioa, azpiegiturak, migrazioa, energia eta industria barne hartzen dituena.

Autogobernuaren esparruan, azaldu du Gernikako Estatutua osatzeko "prest" daudela, EAJ-PSE koalizioko Gobernu Programan jasota dagoen moduan. "Askotan ahaztu egiten da Estatutua euskal gizartearen gehiengoak berretsitako itun politiko baten isla dela, eta hori betetzen ez duenak, bere borondatea ez errespetatzeaz gain, balio demokratikoei kalte egiten diela", esan du.

Pradalesek azpimarratu du epea abenduaren 31a dela: "Joan den uztailean Espainiako Gobernuko presidenteari negoziazioa bultzatzeko beharra helarazi nion. Duela bi hilabete, egiteko zeuden eskumenen negoziazio prozesuari erritmo handiagoa emateko eskatu nuen, eta duela bi aste publikoki gogorarazi nion historiara ‘Euskadirekin zor historikoa kitatu zuen presidente’ gisa pasa nintekeela", adierazi du.

"Gaur egun, bete beharreko akordio bat dugu, elkarrekiko konfiantzazko harreman batean oinarritua", gehitu du. "Konfiantza eraikitzea zaila da, baina galtzea erraza. Urtea amaitzear dago eta negoziazioak ez du behar bezala aurrera egiten; oraindik badaude erresistentzia politiko eta administratibo ulertezinak, erraz gaindi daitezkeenak", gaineratu du.

Lehendakariak baieztatu du bere "determinazioa argia" dela, eta euskal herritarrek "pazientzia handia" erakutsi dutela: "1982tik ari gara horretan, LOAPAren urtetik, eta ordutik euskal autogobernua mugatzeko prozesu bat hasi zen, gaur egun arte luzatu dena. Guk leialtasuna eskaintzen dugu, eta leialtasun bera eskatzen dugu; ez dago itunak betetzeko daudela gogoratu beharrik", esan du.

Amaitzeko, adierazi du Sanchez presidenteak aukera duela Espainiako lehen presidente gisa onartua izateko, Suarezetik, euskal herriaren borondatea errespetatzen saiatu zenetik, Gernikako akordioa amaituz. "Bere hitzean konfiantza izaten jarraitzen dut, baina epeek premiatu eta interpelatu egiten gaituzte", gehitu du.

Eusko Jaurlaritzak Estatutua amaitzeko lanean jarraituko duela esan du, eta gizartearen eskaera berriei eta erronka globalei erantzuteko konpromisoa berretsi du: "Euskal autogobernuan sakontzeko, edukiak blindatzeko eta herri gisa hazteko, ongizatea bermatzeko lanean jarraituko dugu. Horixe da euskal herritarrek eskatzen dutena, eta horixe da Euskadik behar duena", adierazi du.

Populismoak eta konfrontazioa

Lehendakariak ohartarazi duenez, "populismoak, estremismoak eta lidergo autoritarioak hazten ari dira, Europan duela mende bat borrokatu zenaren aurka". Horregatik, "demokrazia eta autogobernua indartzeko" deia egin du.

"Europan, eta mundu osoan, etengabeko konfrontazio garaia bizi dugu, eta horrek ekintza politiko eta instituzionalaren ospea galtzea eta olatu autoritario bat hedatzea eragiten du", nabarmendu du. "Errealitate hori ez da atzeraezina; Herbehereetan berriki izandako emaitzek erakusten dutenez, adibidez, eskuin muturrak ordezkaritzaren ia heren bat galdu baitu", gehitu du.

Bere ustez, erantzuna "olatu autoritario honen aurrean demokrazia gehiago eta hobea da: elkarrizketa politikoa bultzatzea, erakundeei prestigioa ematea, gizartea heldu gisa tratatzea eta akordioaren kultura indartzea", "'gobernatzeko artearen' balioa berreskuratzeaz eta 'boterearen aldeko borroka' baztertzeaz" gain.

Euskadiren egonkortasuna

Ildo horretan, galdetu du "zein den Euskadin egonkortasuna galtzearen kostua". "Ezer ez da faltan sumatzen, galdu arte. Dugun onena eman behar dugu hura zaintzeko. Horrela ulertzen dut erantzukizun politikoa eta instituzionala, baita erantzukizun pertsonala eta komunitarioa ere, demokraziaren printzipioekin eta balioekin", adierazi du.

Lehendakariak argi eta garbi adierazi du "erantzukizunak haurkeriaren eta biktimismoaren jarrerak alde batera uztea eskatzen duela". "Maila pertsonaletik hasi eta aurre egin diezaiekegun arazo handienetaraino, 'errua' ez da beti beste batzuena", ohartarazi du.

Horregatik, "kezkagarritzat eta onartezintzat" jo du "Euskadin ere eragile politiko jakin batzuek erantzukizunik ez izatea: errua besteei botatzea, hartutako erabakien ondorioak ez onartzea, gizarteari adingabea balitz bezala hitz egitea edo alderdi-interesen araberako jarrera politikoak ezartzea".

Imanol Pradalesek ohartarazi duenez, "politika arloan gero eta arduragabekeria handiagoa da desafekziorako, populismoetarako eta olatu antidemokratikoetarako gasolina". "Gure herriak mendeetan zehar egin duena eta honaino ekarri gaituena aldarrikatu behar dugu, eta hori da une historiko honetan inoiz baino gehiago praktikatu behar duguna", gaineratu du.