Aurrekontuaren % 73,9 gastu sozialera bideratu du Jaurlaritzak
Eusko Jaurlaritzak EAEren 2013. urteko Aurrekontuen lege aurreproiektua onartu du gaur, eta ostegunean Legebiltzarrera eramango du, eztabaida hasi eta bozkatzeko.
Aurtengo Aurrekontuak 9.316,7 milioi eurokoak izango dira, hau da, % 10,8ko murrizketa egin dute, iazko kontuekin alderatuta.
1.200 milioi euroko murrizketa horren ondorioz, Jaurlaritzak zail izango du Legebiltzarreko taldeen babesa lortzea. Ricardo Gatzagaetxebarria Ogasun eta Finantza sailburuak bilera-sorta bat egin zuen Legebiltzarreko talde guztiekin, Aurrekontuei buruz hitz egiteko, baina ez zuen babesik lortu.
Taldeek ez dute oraindik euren botoa zein izango den argitu, ezta osoko zuzenketarik aurkeztuko duten ere.
Aurrekontuak, atalka
Hain zuzen ere, Jaurlaritzak % 4,2ko murrizketa egin du Osasunean; % 10,1ekoa Hezkuntzan, Kulturan eta Hizkuntza Politikan; eta % 29,9koa Enplegu eta Politika Sozialetan.
Gainerako sailei dagokienez, murrizketa % 36,6koa da Lehendakaritzan; % 7,9koa Administrazioa eta Justizian; % 25,4koa Garapen Ekonomikoan; % 11,5ekoa Ogasunean; % 10,9koa Segurtasunean eta % 19,7koa Ingurumenean.
Guztira, Aurrekontuaren % 73,9 gastu sozialera bideratu dute, hau da, iaz baino 1,2 puntu gehiago.
Osasuneko, Hezkuntzako eta Politika Sozialetako murrizketak
Osasun Sailean, Osakidetzara bideratutako dirua % 1,7 jaitsi dute, eta farmazia gastuetara eta enpresa pribatuekin itaundutako zerbitzuetara, aldiz, % 8 eta % 4,2.
Hezkuntzan, Euskal Herriko Unibertsitatera (EHU) egindako ekarpena % 6,9 txikitu da, Haurreskolena % 10 eta hezkuntza pribatuen itunena % 1.
Enplegu Sailean, "bazterkeria sozialaren aurka borrokatzeko politika nagusiak
ordaintzera xedaturiko partidek ez dute murrizketarik jasan", Jaurlaritzaren esanetan.
Urkullu: "Ez dago alternatibarik"
Iñigo Urkullu lehendakariak prentsaurrekoa eskaini du, Ricardo Gatzagaetxebarria sailburuarekin batera, Aurrekontuen proiektua aurkezteko.
Urkulluren esanetan, Aurrekontuak "sozialak" dira, eta ez dutela "alternatibarik" iritzi dio. Nolanahi ere, alternatibarik dagoen gainerako taldeek esan beharko dutela gaineratu du.
Lehendakariak gizarte politikak mantentzeak hainbat "sakrifizio" egitea ekarriko duela esan du, adibidez, Eusko Jaurlaritzaren estruktura eta funtzionamenduaren gastuaren % 20ko murrizketa; Lehendakaritzari % 37 murriztea eta horrek berrikuntzaren funtsari eragingo dio, proiektu guztiek martxan jarraituko duten, baina berririk sortu gabe.
Halaber, murrizketek garapenerako lankidetzari eragingo diotela baieztatu du, proiektuak martxan mantenduko dira eta urte amaieran deialdi berri murriztuago bat irekiko da. Aurten ez dute inbertsio berririk hasiko eta martxan daudenak bideratu beharko dira.
Horrek etxebizitza berrien proiektuan, Donostialdeko metroan, Eibarko Ospitalean, Gasteizko tranbian, Bicruces zentroan eta Bilboko metroaren 3. linean eragingo du.
Albiste gehiago ekonomia
Industriaren geldialdiak ekonomiaren hazkundea galarazten duela ohartarazi du Adegik
Fakturazioak eta eskariak ez omen dira hazten azken boladan. Enplegua ere gutxiago hazten ari da, eta Gipuzkoako enpresek uste dute laster batean hazkunde hori “zero" izango dela.
Euskadiko Medikuen Sindikatua kalera atera da Estatutu Markoaren zirriborroaren aurka
Lanuzteak bestelako jarraipena izan du EAEko hiru probintzietan: Bizkaian, profesionalen % 30ek egin dute greba; Gipuzkoan, % 26,89k; eta, Araban, % 16,52k, Osakidetzaren arabera. Arratsaldean, parte-hartzea % 10,33ra jaitsi da EAEn.
Jaurlaritzak bertan behera utzi du angula arrantzatzeko 2025-26ko kanpaina, espeziearen egoera "kritikoa" dela eta
Hainbat txostenen arabera, orain arte aplikatutako neurriek ez dute balio izan espeziearen egoera kritikoa lehengoratzeko, eta, horren aurrean, Arrantza Sailak espeziea berreskuratzeko neurriak indartzea erabaki du egoera atzeraezina izan baino lehen.
Medikuak kalera atera dira Estatutu Markoaren zirriborroaren aurka
Lan-baldintzak negoziatzeko mahai propioa exijitzen dute medikuek. "Guk diseinatu eta negoziatu nahi dugu, negoziazio-mahai horretan ordezkaritza ia nulua baitugu", adierazi du Ana Santorcuato Euskadiko Medikuen Sindikatuko ordezkariak.
Medikuak estatutu propioa eskatzeko greba egiten ari dira Estatu osoan
Osasun publikoko medikuek greba eguna dute gaur Estatu osoan. Euskadin, gainera, Euskadiko Medikuen Sindikatuak (SME) elkarretaratzeak deitu ditu hiru hiriburuetako ospitale eta anbulatorioetan.
Gasteizko lorezainak eta Enviser enpresa, akordioa lortzeko bidean
Bilera luzea izan dute ostegun honetan Precon, eta itxaropentsu irten dira. Langileak batzartuko dira eta enpresak dagozkion kontsultak egingo ditu, hurrengo bileran akordioa ixteko helburuarekin.
Lan-eskaintza publikoetan euskara blindatzeko EAJ eta EH Bilduren proposamena izapidetzea ahalbidetu dute
Eusko Legebiltzarrak bi lege proposamen izapidetuko ditu lan-eskaintza publikoetan euskara blindatzeko. EAJk bat aurkeztu du, eta PSE-EE gobernukideak ez, baina EH Bilduk babestu egin du. Koalizio soberanistak beste bat aurkeztu du, eta jeltzaleen abstentzioari esker aurrera atera da.
Irailean, langabezia-tasa % 2,02 jaitsi da EAEn, eta % 0,4, Nafarroan
2024ko iraileko datuen aldean, 1.027 langabe gutxiago (% 0,95) daude EAEn, eta 1.232 gutxiago (% 4,16), Nafarroan. Halaber, abuztutik irailera, Euskadiko Gizarte Segurantzan 11.475 lagun afiliatu dira; Nafarroan, aldiz, 719 pertsona gutxiago daude Gizarte Segurantzan izena emanda.
Alokairuen indizeak 500 euro baino gehiago jaitsi ditu Donostian eskainitako prezioak
Gipuzkoako herri tentsionatuetan, azken bost urteetan alokatuta egon ez diren edo lehen aldiz merkaturatu diren edukitzaile handien eta pisuen kontratu berriei bakarrik aplikatu beharko zaie prezio-tarte berria.
Eusko Jaurlaritzak Indartuz inbertsio funtsa sortuko du, eta 400 milioirekin hornituko du
Gainera, Finkatuz inbertsio funts publikoak estatutuak eguneratuko ditu enpresetan parte hartzeko irizpideak malgutzeko. Esaterako, ez da horretarako baldintza izango enpresak egoitza Euskadin izatea, eta nahikoa izango da lurraldean "eragina" izatea.