Greta Thunbergek eta Aminetu Haidarrek irabazi dute Nobel Alternatiboa
Greta Thunberg 16 urteko ingurumen-ekintzaile suediarrak eta "Gandhi sahararra" ezizenaz ezagutzen duten Aminetu Haidarrek irabazi dute aurten Nobel Alternatiboa, Right Livelihood Award fundazioak asteazken honetan zabaldu duenez.
Epaimahaiaren arabera, Thunbergek "faktu zientifikoak islatzen dituen ekintza klimatiko baten aldeko eskakizun politikoak inspiratu eta anplifikatu ditu"; Haidarrek, bere aldetik, hiru hamarkada daramatza indarkeriazkoa ez den borroka batean, justiziaren eta bere herriaren autodeterminazioaren alde.
Nobel Alternatiboaren berri Stockholmen ematen dute jakitera, eta sarituek milioi bat koroa suediar jasotzen dute (hau da, 103.000 dolar). Aurten, aipatutakoez gain, Davi Kopenawa lider indigena yanomamia (brasildarra da) eta Guo Jianmei abokatu txinatarra ere saritu dituzte.
Thunberg, gazteen belaunaldi baten ahots "indartsua"; Haidarrek, "indarkeriazkoa ez den ekintza sendoa"
Epaimahaiak gogora ekarri duenez, Thunberg gazteen belaunaldi baten ahots "indartsua" da, eta "Fridays For Future" (Etorkizunaren aldeko Ostiralak) mugimendua sustatu du. Mugimendu horren oinarria Thunbergek berak duela urtebete Suediako Parlamentuaren aurrean abiatutako eskola-greba da.
Nerabe suediarra munduko hainbat liderrekin bildu da, eta zenbait goi-bileratan hartu du parte. Astelehenean, esate baterako, Nazio Batuen Erakundearen egoitzan izan zen, Ekintza Klimatikoaren Goi Bileran, eta, bertan, krisi klimatikoaren aurka borrokatzeko ez direla nahikoa egiten ari esan zien estatuburu eta gobernuburuei.
"Gandhi sahararra" ezizenaz ezagutzen den ekintzaileari dagokionez, "indarkeriazkoa ez den haren ekintza sendoa, espetxea eta tortura pairatuta ere, justiziaren eta haren herriaren autodeterminazioaren alde" egin duela azaldu du epaimahaiak, eta Haidarren duintasuna eta borondatea azpimarratu ditu.
CODESA Giza Eskubideen Defendatzaile Sahararren Kolektiboaren sortzaile eta presidentea da Haidar. 2009an egin zen ezagun, hilabete bateko gose-greba egin zuenean Lanzaroten, Aaiundik (Mendebaldeko Sahara) kanporatu zutelako eta Marokok pasaportea kendu ziolako.
Kopenawa eta Guo Jianmei ere saritu dituzte
Kopenawa eta Hutara Yanomami elkarteari emandako golardoaren bidez, Amazonasko basoak eta biodibertsitatea eta herri indigenen lurrak eta kultura babesteko egin duen borroka "ausarta" nabarmendu nahi izan dute.
Guo Jianmei abokatua Txinako entzutetsuena da giza eskubideen arloan, eta herrialde horretako emakumeen alde egin duen lan "aitzindari eta etengabeagatik" saritu dute.
Right Livelihhod Award izeneko golardoa, bizimodu zuzena saritzen duena, 1980an hasi ziren ematen. Jakob von Uexkull suediar-alemaniar idazle eta eurodiputatu ohiak sortu zuen, mundu osoko pertsona eta erakundeek gizartearen alde egindako lana aitortzeko.
Zure interesekoa izan daiteke
Gutxienez lau pertsona hil dira Tenerife hegoaldean, itsas kolpe baten ondorioz
Gainera, desagertuta jarraitzen du oraindik pertsona batek, eta bilaketa lanek aurrera jarraitzen dute.
Sokonuskoa, kakao mexikarretik eta gozogile bilbotarren eskutik jaiotako turroia
Bizkaiko gozotegiak galtzak bete lan dabiltza Gabonetako gozokirik esanguratsuenetako bat prestatzen: sokonuskoa, 300 urte baino gehiagoko historia duen Bilbon egindako turroia. Mexikoko Santa Ana de Soconusco herritik datorkio izena, XVII. mendean bilbotar batek kalitate bikaineko kakaoa aurkitu zuenean.
Jaurlaritzak ohi baino bentzeno-maila altuagoa antzeman du Muskizen, baina esan du osasunerako "segurutzat" jotzen diren mailak direla
Joan den ostiralean, Petronorrek jakinarazi zuen isuria izan zuela Bizkaiko findegiko gasolina-depositu batean, eta berehala ezarri zituzten beharrezko kontrol-neurriak.
Pertsona bat hil da AP-15 autobidean, Castejonen izandako istripu batean
Ezbeharrean inplikatutako bi autoetako batean zihoan hildako 28 urteko gizonezkoa, larri zauritu den 32 urteko beste batekin batera.
Antonio Aretxabala: "Euskadiko historiako lurrikararik handiena izan da"
Iruña Okan epizentroa duen 4 graduko lurrikara batek Araba astindu du astelehen honetan, abenduaren 8an. Radio Euskadin egindako elkarrizketa batean, Antonio Aretxabaleta geologo eta dibulgatzaile zientifikoak adierazi duenez, mugimendu sismikoa Euskadiko historiako handiena izan da. Gainera, lurrikarak agerian utzi du Araban orain arte ezezaguna zen faila bat dagoela. Zientzialariak nabarmendu duenez, ziur aski 1 eta 2 km arteko luzera izango du. Hala ere, oraindik atea irekita utzi behar zaio etorkizuneko ikerketei.
Etxerik gabeko 1.500 lagunek baino gehiagok egiten dute lo egunero kalean Euskadin, 2022an baino bi aldiz gehiagok
Horietako 10etik 7 hiru hiriburuetan bizi dira. Gainera, beste 2.700 etxegabe daude, baina gaueko harrera-zentroetan edo aterpetxeetan lo egiten dute. Gehienak gizonezkoak dira, eta atzerritarrak 10etik 8tan. Erdiak dio dirua edo ondasunak lapurtu dizkiotela, 10etik 4k irainak edo mehatxuak jasan dituela, eta 10etik 3k fisikoki eraso egin dietela.
4 graduko lurrikara batek Araba astindu du, kalterik eta zauriturik eragin gabe
00:10ean izan da lurrikara eta epizentroa Iruña Okan izan du; milaka pertsona esnatu ditu gaur goizaldean Araban. Ez du kalterik eragin eta ez da erreplikarik espero, SOS Deiaken arabera.
Biriatuko ordainlekua itxita egongo da asteartetik asteazkenerako gauean, A-63 errepideko obrak direla eta
Abenduaren 9an itxiko dute, 21:00etan, eta 10ean irekiko dute berriro, 06:00etan. AP-8tik Lapurdirako noranzkoan doazen ibilgailu eta kamioiak Irunen atera beharko dira.
Gizon bat larri zauritu da Iruñeko Aranzadiko komentu abandonatuan, eskailerako zulotik erorita
Iruñeko Udaltzaingoak ingurua hesitu du eta erorikoaren arrazoiak ikertzen ari da.
Ireki dute A-15 errepidea Iruñerako noranzkoan, kamioi baten matxuragatik itxita egon ostean
Villabonan kamioi batek matxura izan du, eta errepidea erabat itxi behar izan dute, kamioia erretiratu arte. Zirkulazioa N-I errepidetik bideratu dute.