Itsasoaren mailaren igoera 'geldiezina' da, NBEko adituek ohartarazi dutenez
Itsasoaren mailaren igoera asko azkartu da azken urteotan, eta jada "geldiezina" da. Horrela, gordin, azaldu du Nazio Batuen Erakundeko (NBE) klima aldaketari buruzko gobernu arteko aditu taldeak (IPCC) ozeanoei eta kriosferari buruzko egin duen lehen txosten zehatzean. Neurririk hartu ezean, itsasoaren maila metro bat baino gehiago igoko da 2100ean.
Ikerketak jasotzen duenez, klima aldaketak uholde gogorrak, itsasoaren mailaren igoera, glaziarren galera eta permafrosta txikitzea ekarri ditu, besteak beste. Ozeanoen tenperatura ere igo da, eta ura beroagoa eta azidoagoa da. El Niño moduko fenomeno klimatikoak gero eta ohikoagoak eta gogorragoak izango dira, ohartarazi dute.
IPCC aditu taldeak ez du zalantzarik: klima aldaketaren kontrako neurriak hartuta ere, itsasoaren maila igo egingo da. Egoerarik onenean, berotegi efektua eragiten duten gasen isurtzea nabarmen jaisten bada (tenperaturaren igoera bi gradura mugatuta), itsasoaren maila 30-60 zentimetro artean igoko da 2100 urtean.
Txarrenean jarrita, 110 zentimetrora irits daiteke igoera hori.
Panorama horren aurrean, gobernuei deia egin die IPCCk: berotegi efektua eragiten duten gasen isurtzea geldiarazteko "premiazko eta anbizio handiko" neurriak hartzeko, halabeharrez hartu ere.
Lekualdatze masiboak eragingo ditu
Itsasoaren mailaren igoera horrek ondorio larriak izango ditu kostaldetik gertu bizi diren herritarrengan. Gaur egun, itsasoak 100 urtean behin kolpatzen dituen megahiri eta uharte txikiak; 2050ean, ordea, ohikoak izango dira triskantzak, gasen isurtzeak behera egitea lortuta ere.
Adituek ohartarazi dutenez, "ozeanoak eta poloak urrutiko kontua dela uste dezake jendeak, baina guztioi eragiten digu: elikagaiak eta ura lortzeko, garraioa, merkataritza, osasuna...".
Izan ere, itsasoaren maila igotzeak uraren kalitateari eragiten dio, baita horren hornidurari ere. Horrek ondorioak izango ditu nekazaritzan, turismoan edo argindarraren sorkuntzan.
Europako glaziar txikiek, Afrikako ekialdeak, Ande Tropikalek eta Indonesiak euren izotz masaren % 80 baino gehiago galduko dute 2100erako, aurreikuspenen arabera. Artikoko izotz geruza gero eta finagoa dela ere ohartarazi dute adituek.
Munduko tenperaturaren igoera bi gradutara mugatuko balitz ere, permafrostak (udan izoztuta mantentzen den lurzorua) bere azaleraren % 25 galduko luke. Egoerarik txarrenean, ordea, % 70koa izango litzateke galera.
Bada gehiago: kostaldea itsasoaren kolpetik babesten dituzten hezeguneen erdia desagertu egin dira azken 100 urteetan.
Itsasoaren maila igotzeak milioika lagunen lekualdatzea ekarriko du, gainera. IPCCk gogora ekarri duenez, 670 milioi goi mendiko guneetan bizi da; 680 milioi, altitude baxuko kostaldeko guneetan; lau milioi, Artikoan, eta 65 milioi, uharte txikietan. Horrez gain, animalia espezie asko desagertzeko bidean geratuko dira.
Albiste gehiago gizartea
Euskadi, errendimendu akademiko handiena duten eta kalitatezko enplegua lortzen duten erkidegoen artean
Estatu mailan unibertsitatera sartzeko aukera gehien dituenetako bat da Euskal Autonomia Erkidegoa. Izan ere, hamasei urtetik gorako biztanleen erdiak eta biztanleria aktiboaren ia bi herenek unibertsitate-ikasketak dituzte.
Andre Maria Zuriaren eguna jai-jarduerez beteta dator
Kontsulta ezazu Gasteizko jaietako egun handiaren egitarau osoa, hemen.
Giroak freskotzera egingo du, baina beroak bere horretan jarraituko du aurrerantzean
Oraingoz, ez da alerta meteorologikorik ezarri Hego Euskal Herrian, baina beroak zakar joko asteazkenetik aurrera.
Albiste izango da: Andre Maria Zuriaren jaiak, Hiroshimaren 80. urteurrena eta hegazti gripearen kasuak
Gaurkoan albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Olatz Salvador eta Maren Abandoibarreko oholtza gainean ariko dira, Bilboko Aste Nagusian
Hala, Abandoibarran, hilaren 16an, larunbata, 23:30etik aurrera, Kai Nakai, Olatz Salvador eta Maren izango dira, eta igandean, hilaren 17an, 23:30ean, Janus Lester eta Dupla.
Zeledonek Palestinako genozidioaren eta indarkeria matxistaren aurkako aldarria egin du, eta "falta direnak" gogora ekarri ditu
Milaka pertsona izan dira Gasteizko Andre Maria Zuriaren plazan Zeledonen jaitsiera ekitaldian. Iñaki Kerejazuk palestinarren aurkako genozidioa bukatzea eskatu du, eta eraso matxistak gaitzetsi ditu. Arabako hiriburuko jaietan aniztasuna zaintzea aldarrikatu du, "jatorria edozein dela ere".
Festak eztanda egin du Gasteizen, Zeledonek aldarria eginda
Zalduondoko baserritarra San Migel elizako dorretik jaitsi da Andre Maria Zuriaren plazaraino. Urtero bezala, nahiz eta bero handia egin, plaza jendez lepo egon da, guztiak jaiei hasiera emateko irrikaz.
Poloniak prozesua ireki dio berriro Pablo Gonzalez euskal kazetariari
Horretarako agindua eman dute inteligentzia zerbitzuek igorritako dokumentuak jaso ondoren, eta urriaren amaieran edo azaroaren hasieran egin liteke epaiketa. Hiru eta hamabost urte arteko kartzela-zigorra bete dezala eska dezakete.
Sei pertsona atxilotu dituzte Castro Urdialesen, luxuzko txalet batean 500 marihuana-landaretik gora atzeman ondotik
Landareak etxebizitzaren beheko solairuan zeuden, eta leihoak eta kanporako atea zigilatuta zeuden, usainik atera ez zedin.
Hegazti gripearen kasuak detektatu dituzte Santurtzin eta Erandion jasotako kaio hankahorietan
Hegaztiei bakarrik eragiten die, ez zaie pertsonei transmititzen eta ez da arriskutsua osasun publikorako. Hala ere, prebentzio-kontrolerako neurriak ezarri dira eremu horretan, animalien osasuna babesteko eta hegaztien sektorean izan daitekeen edozein eragin minimizatzeko.