SARS-CoV-2a hiru egunez egon daiteke azaleretan
Koronabirus gaitza eragiten duen birusak hainbat orduz edo egunez iraun dezake aerosoletan eta gainazaletan, AEBetako Osasun Institutu Nazionaletako eta Gaixotasunak Kontrolatzeko eta Aurreikusteko Zentroetako zientzialariek, Los Angelesko Kaliforniako Unibertsitateak (UCLA) eta Princetongo Unibertsitateak egindako ikerketa baten arabera.
Hain zuzen ere, zientzialariek SARS-CoV-2 koronabirusa hiru orduz aurkitu daitekeela aerosoletan jakin dute, lau orduz kobrean, 24 orduz kartoian eta bizpahiru egunez plastikoan eta altzairu herdoilgaitzean.
Emaitza horiek koronabirusaren egonkortasunari buruzko funtsezko informazioa ematen dute, eta pertsonak airearen bidez eta kutsatutako objektuak ukitu ondoren kutsatu daitezkeela iradokitzen dute.
Rocky Mountain Laborategietako Alergia eta Gaixotasun Infekziosoen Institutu Nazionaleko Montanako instalazioko zientzialariek, inguruneak SARS-CoV-2ari eta SARS-CoV-1ari nola eragiten dien alderatu zuten. Azken horrek arnas sindrome akutu larria eragiten du.
SARS-CoV-1a Txinan sortu zen eta 2002an eta 2003an 8.000 pertsona baino gehiago kutsatu zituen. Kontaktuen miaketa intentsiboak eta kasuak isolatzeko neurriek desagerrarazi zuten, eta 2004tik ez da kasurik antzeman. SARS-CoV-2arekin lotura handiena duen giza koronabirusa da. Egonkortasun azterketan, bi birusek antzera jokatu zuten, baina horrek ez du azaltzen Covid-19a agerraldi askoz handiago bihurtu izanaren arrazoia.
Sortzen ari den ebidentziak SARS-CoV-2 birusarekin kutsatutako pertsonak birusa zabaltzen aritu daitezkeela iradokitzen du, sintomak ezagutu gabe edo ezagutu aurretik. Ondorioz, SARS-CoV-1aren aurka eraginkorrak diren neurriak ez lirateke hain eraginkorrak izango haren ondorengoaren aurka.
SARS-CoV-1a ez bezala, badirudi SARS-CoV-2 birusaren transmisioaren bigarren mailako kasu gehienak ingurune komunitarioetan gertatzen ari direla, osasun-inguruneetan gertatu beharrean. Hala ere, osasun-inguruneak ahulak dira SARS-CoV-2 agerraldien eta hedapenaren aurrean, baita aerosoletan eta gainazaletan duen egonkortasunaren aurrean ere. Horrek, ziurrenik, birusa osasun-inguruneetan transmititzen laguntzen du.
Zure interesekoa izan daiteke
Gripe kasuen kopurua "murrizten" ari da Bizkaian, txertaketari esker
Azken datuen arabera, 417.744 pertsonak jarri dute arnas-gaixotasun horren aurkako txertoa EAEn, iaz baino % 11 gehiago.
EAEko udalekuek euren jarduerari buruzko "erantzukizunpeko adierazpena" sinatu beharko dute
Bernedon gertatutakoaren ondotik, Eusko Jaurlaritza, hiru aldundiak eta EUDEL udalekuei buruzko protokolo berri bat ari dira lantzen.
Hegazti-gripeari aurre hartzeko neurri prebentiboak agindu ditu Espainiako Gobernuak
Arrisku- eta zaintza-eremu zehatzetan etxeko eta haztegietako hegaztiei eragingo dieten neurriak indarrean sartuko dira azaroaren 10etik aurrera. EAEn ez dago horralako eremurik, bai, ordea, Nafarroan. Nolanahi ere, Europatik datorren birusaren aurrean arretaz eta arduraz jardutea eskatu dute agintariek, kutsatzeek eta birusaren hedapenak ekar ditzaketen kalteak saihesteko.
Vuelingek kalte-ordaina eman beharko dio esklerosia duen emakume bati, motoa hegazkinera sartzen ez uzteagatik
2021ean gertatu zen, Sevilla-Bilbo hegaldi batean. Salaketa jarri zuen emakumeak mugikortasun arazoak ditu, esklerosi anizkoitzak eragindakoak. Motoa behar du bidaiatzeko.
Zer protokolo aktibatzen dira ikastetxe batek jazarpen kasu bat egon daitekeela susmatzen duenean?
522 ikasle eskola-jazarpenaren biktima izan ziren joan den ikasturtean EAEn. Zenbakien atzean atzean ikasleen bizipenak daude; beldurra eta isiltasuna protagonista. Ikastetxeetan geroz eta sentsibilizazio handiagoa dago, eta kasuak goiz atzematea oso lagungarria da.
Iaz eskoletan abiatutako 2.263 protokoloetatik 522 eskola jazarpen kasuak izan zirela baieztatu du Hezkuntza Sailak
2024-25 ikasturtean aurrekoetan baino eskola jazarpen kasu gehiago ikertu dira (aurreko ikasturtean baino 364 gehiago) eta baieztatutakoak ere igo egin dira (522). Begoña Pedrosa Hezkuntza sailburuak azaldu duenez, datuek erakusten dute "sentsibilizazio handiagoa, detekzio goiztiarra eta prozeduretan konfiantza handiagoa" dagoela.
San Juan ontziaren uretaratzea, zuzenean
Jarraitu zuzenean Albaolatik Itsas Kultur Faktoria (Pasai San Pedro), San Juan ontziaren uretaratzea, munduko itsas ondarearen historian mugarri izango den gertaera.
Gazteek inoiz baino gutxiago edaten eta erretzen dute, baina Euskal Herrikoak cannabisaren kontsumoaren buruan daude
ESTUDES txostenak egiaztatu duenez, alkoholaren, tabakoaren eta cannabisaren kontsumoak behera egin du Euskadiko nerabeen artean, azken 25 urteetako mailarik baxuenetara. Hala ere, Euskadi kalamuaren kontsumoaren buruan dago 14-18 urte bitarteko adingabeen artean, eta Estatuko mozkorraldien tasarik handiena ere badu.
Albiste izango dira: Eskola jazarpenaren aurkako eguna, klima aldaketari buruzko goi bilera eta abisu horia itsasaldeko arriskuagatik
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Adimen Artifiziala, bullyinga egiteko tresna berria: “Hezkuntza digitalean hezi behar ditugu haurrak”
Azken urtean, ziberjazarpena gauzatzeko adimen artifizialaren erabilerak nabarmen egin du gora, hainbat ikerketaren arabera. Gelakideren baten argazki, bideo edo audio bat manipulatuz bideo faltsuak sortzeko erabiltzen da AA, eta sare sozialen bidez zabaltzen dira. Mikel Cerezo gizarte hezitzaile eta adikzioetan adituak adierazi du orain "duela urte batzuk baino askoz bizkorrago" hedatzen direla edukiak, eta ondorioak suntsitzaileak izan daitezkeela.