Elkano Getarian lehorreratu da, lehen mundu bira egin eta 500 urtera
Juan Sebastian Elkano astearte arratsaldean lehorreratu da Getarian, bere tripulazioarekin batera, zehazki duela 500 urte Cadizeko Sanlucar de Barramedako portuan egin zuenez; izan ere, azken udalerri horretan amaitu zen, 1522ko irailaren 6an, historiako lehen mundu bira. Getarian gauzatu dute Euskal marinelaren eta haren tripulazioaren itzuleraren antzezpena; lau urtean behin egiten dute antzezpen hori Gipuzkoako herrian, eta ia mende bat daramate egiten, baina aurtengoa oso berezia izan da, bostehun urte betetzen baitira Elkanok eta bere tripulazioak balentria hori egin zutenetik.
Hala, Getariak egun osoa eman du antzezteko Victoria itsasontzia lehen mundu bira eginda nola bueltatu zen. Orduan, duela 500 urte, itsasontziak hiru urte eman zituen itsasoan. Hasierako espedizioan itsasontzi gehiago zeuden, eta guztira 365 marinel, Fernando Magallaes portugaldarraren agindupean. Espedizioaren helburua zen Espainiarentzat ibilbide bat irekitzea Ozeano Barean espezien uharteetarantz.
Magallanesek ezezagunari egin zion aurre, Moluketara iristeko Ozeano Barea zeharkatuz, eta Elkanok ere hori bera egin zuen, Indiako Ozeanotik bueltatuz. Hala egin zuen kostaldea saihestu nahi zuelako, itsaso horiek portugaldarren esku zeudela kontuan izanik; horrela zuen zehaztuta Tordesillaseko Itunak. Elkano, espedizioaren hasieran, Concepcion itsasontziko kontramasiu gisa abiatu zen; Cadizera heldu zirenean, baina, soilik beste 17 gizonekin bueltatu zen.
Elkanoren eta tripulazioaren paperak euren gain hartu dituzten Getariako bizilagunak arratsaldeko bostak jota iritsi dira portura, eta, nola edo hala, herriko elizarantz abiatu dira, milaka lagunek ikusita. Bertatik, Elkanoren oroimenez egindako monumentura joan dira. Hori baino lehen, bost kontinenteetako zenbait ordezkariri egin diete harrera; horien rolak ere Getariako zenbait herritarrek egin dituzte.
Elkanoren ama, getariar emakumeak omentzeko
Catalina del Puerto, alegia, Elkanoren ama, lehorreratzean izan da, halaber. Horrekin, getariar emakumeak omendu nahi izan dituzte; izan ere, gizonak itsasoratzen zirenean, emakumeek lan guztiak hartzen zituzten euren gain.
"Historiari beste modu batean begira ari gara, entzun nahi dugu, duela urte asko bizitakoa kontatu behar digute, 500 urte hauetan bizitakoa, eta gizon-emakume guztion etorkizuna nola ikusten duten jakin nahi dugu. Ideia horiek nahi ditugu entzun, errespetatu, eta haiekin batera bidea egitea", esan du Haritz Alberdi Getariako alkateak.
Besteak beste, Iñigo Urkullu lehendakaria eta Arantxa Tapia, Bingen Zupiria eta Javier Hurtado sailburuak izan dira ekitaldian. Eusko Jaurlaritzak Elkano Eguna ezartzea erabaki zuen 2022ko irailaren 6rako, eta jaieguna izan da Euskal Autonomia Erkidegoan, kontuan izanik Eguberri Eguna, abenduak 25, igandea izango dela.
Zure interesekoa izan daiteke
Ikusmin handia EITBren Bilboko egoitzan, Olentzero eta Mari Domingi agurtzeko eta azken gutunak emateko
Haurren gutunak jasotzen eta haiekin argazkiak egiten izan dira biak ostiral arratsaldean, Bilboko kaleetan zehar egingo duten kalejiraren aurretik. Abenduaren 23an izango da hori, eta zuzenean jarraitu ahal izango da streaming bidez eitb.eus-en, 18:30etik aurrera, Anabel Arrizaren eta Aritz Mendiolaren kontakizunarekin. Emanaldia asteazken arratsaldean emitituko da ETB1en.
Migrazioa delinkuentziarekin eta zerbitzu-abusuarekin lotzen dutenen kopurua jaitsi da
Ikuspegi Immigrazioaren Euskal Behatokiak egindako azterlan baten arabera, euskal herritarren % 10ek baino gutxiagok aipatzen du immigrazioa herrialdeko arazo nagusietako gisa, eta % 2,7k baino ez dio modu pertsonalean eragiten diola.
Gipuzkoako Auzitegiak absolbitu egin ditu haurra hiltzen saiatzeagatik akusatu zituzten gurasoak
Gipuzkoako Probintzia Auzitegiak absolbitu egin ditu gurasoak, haurra hiltzen saiatzeagatik akusatu ostean; ondorioztatu du ezin izan dela frogatu, neskatoaren lesioek jatorri traumatikoa zutenik edo kolpe baten ondorio zirenik.
3I/ATLAS kometa Lurrera ahalik eta gehien hurbildu da, eta ezustekorik gabe urruntzen ari da
Zientzialari errusiarrek baztertu egin dituzte, berriro ere, estralurtarren ustezko ontzi bat zela zioten teoriak.
Lau gaztetik batek frankismoari buruzko pertzepzio positiboa du
Egonkortasun ekonomikoa eta gizarte-ongizatea ekarri zituela iritzi diote, azken Deustobarometro Sozialaren arabera. Etxebizitza eskuratzea da euskal gizartearen arazo Nagusia.
Guardia Zibilak erietxera eraman ditu Beloradotik joandakoekin Urduñan bizi ziren mojetako bost, osasun-baldintza kaxkarretan zeudelakoan
Ostegun honetan Santa Klarako monastegitik 87 eta 101 urte arteko bost moja atera dituzte eta Basurtuko erietxera eraman dituzte azterketa egitera, epailearen aginduz. Guardia Zibilak jakitera eman duenez, emakumeak osasun-baldintza txarretan bizi zirela egiaztatu ahala izan dute. Adierazpen horiek gezurtatzeko helburuz, etxeko mojetako batek sareetan zabaldu ditu eraikin barruko irudiak.
Fiskalak erretiratu egin ditu Zestoako akusatu nagusiaren aurkako akusazio guztiak, eta gainerako bostentzat isuna eskatu du
Salatzailearen bikotekide ohiaren deklarazioa entzun ostean, fiskalak frogatutzat jo du gizonarekiko beldur gaindiezina izan zuela eta zigor eskaerak aldatu ditu. Absoluzioa eskatu du akusatu nagusiarentzat eta gainerakoentzat, berriz, espetxe zigorra beharrean isunak eskatu ditu hertsatze delituagatik.
Moto gidari bat zauritu da Donostian, GI-20an hainbat ibilgailuren artean izandako istripuan
08:00ak aurretik izan da ezbeharra eta errepidea itxita gelditu da momentuan, auto ilara luzeak eraginez. Geroxeago zabaldu ahal izan dute erreietako bat.
Gabonak, inoiz baino garestiago: trikimailuak eta alternatibak, gure menua merkatzeko
Arkumea, bisigua, turroia, ostrak, anana... Gabonetan pairatzen dugun prezioen gorakadaren ondorioz, produktu batzuk gure mahain izatea ia ezinezkoa izaten da. Baina ez etsi, alternatiba goxoak egon badaude gure Gabonetako menua hain garestia ez izateko.
Elkartasun uholde bati esker, EITB Maratoiak 361.665 euro batu ditu zahartze osasuntsuaren aldeko ikerketarako
Beste urte batez, ehunka pertsonak eta erakundek euren onena eman dute zahartze osasungarria ikertzeko dirua biltzeko. Guztira, egun osoan zehar, EITB Maratoiak 361.665 euro batzea lortu du, eta kopuru horrek hazten jarraituko du datozen egunetako dohaintzei esker.