Benedikto XVI.ak sexu-abusuen itzal luzea du gainean

Benedikto XVI.a, 95 urterekin hil berri dena, izan zen Eliza barruko sexu-abusuen gaiari publikoki aurre egin zion lehenengo aita santua, baina kasuek zipriztindu egin zuten eta "barkamena" eskatu behar izan zuen bere bizitzaren amaieran.
"Erabateko lotsa, min handia eta barkamen eskaera soilik ager diezaieket sexu-gehiegikerien biktimei", adierazi zuen 2022 hasieran bidalitako gutun batean Ratzingerrek.
Munich txostena
Aita santu emerituak horrela erantzun zion Municheko artzapezpiku zenean (1977-1982) sexu-abusuen berri zuela zioen txostenari. Abusatzaileak beste gotzaindegi batzuetara bidali besterik ez zituztela egin agertzen zen dokumentuan.
Barkamena eskatu baino egun batzuk lehenago, gainera, Georg Batzing Alemaniako Gotzainen Biltzarreko presidenteak horixe egiteko eta kasuak ezkutatzen izan zuen ardura aitortzeko eskatu zion.
Hala eta guztiz ere, Benedikto XVI.ak ukatu egin zuen kasuen berri zuenik, eta munduan zehar egindako bidaietan biktimekin elkartu zela gogorarazi zuen. "Erregutu diezaiogun Jainkoari gure erruak, gure erru handi eta itzelak barka ditzala", adierazi zuen.
Juan Pablo II.aren Fedearen Doktrinaren Kongregazioaren (1981-2005) buru zenean ere atzetik zuen abusuen auzia, gaia oraindik tabu zenean.
1988ko Ratzingerren gutun batzuetan agertzen du Zuzenbide Kanonikoa aldatzeko beharra "moralaren aurkako delitu larrienen" harira, eta burura eraman zuen bere asmoa 2001ean, "De delictis gravioribus" txostenean.
2010ean indartu zuten testua, aita santu zenean,adingabeak buruko desgaitasunen bat duten helduen pare jartzean Seigarren Manamenduaren (Ez duzu ekintza ezpururik egingo) biktimen kasuan.
Besteak beste, "delitu" gisa jasotzen zen "elizgizon batek 14 urtetik beherako adingabeen irudi pornografikoak edukitzea, egitea edo zabaltzea, edozein dela ere helburua".
Biktimei laguntzeko beharra aipatzen zen bertan, eta elizgizonak heztea adingabeen babesean eta Zuzenbide Kanonikoaren aplikazioan.

2006an, berriz, erabaki garrantzitsua hartu zuen arazoarekin lotuta: kargugabetu egin zuen Kristoren Legionarioen fundatzailea, Marcial Maciel, abusu eta mehatxuengatik.
Lehenengo harria
Ratzinger, fedearen eta tradizioaren zaintzari bere bizitza eskaini zionak, pederastia-eskandaluei Elizak emandako erantzunaren oinarriak jarri zituen, eta bere oinordeko Frantziskori bide eman zion sakoneko berrikuntzekin aurre egiteko.
Hala eta guztiz ere, bere ahaleginek ez zuten eragotzi gehiegikeriak mundu osoko elizbarrutietan zabaltzea edo hamarkadetan zehar Theodore McCarrick Washingtongo artzapezpikuarena bezalako kasuak egotea.
68ko maiatza?
Kontua da gaitz honek aita santua jarraitu duela bere erretiroan ere, Mater Ecclesiae monasterio vatikanoko harresien artean, bere ondorengoari zin egin zion isiltasuna hausteraino.
2019ko apirilean Alemaniako kleroaren aldizkari batean ezustean argitaratutako dokumentu batean, "Eliza eta sexu-abusuak" izenekoan, Ratzingerrek arazoa gizartearen ustezko kolapso moral batekin lotzen zuen, batez ere 1960ko hamarkadatik aurrera.
Izan ere, 1968ko maiatza aipatzen zuen; izan ere, arazoa eragin zuen arrazoien artean, honako hau aipatzen zuen: "Erabateko sexu-askatasuna zegoen, jada araurik ez zuena", eta horrek "lotura handia du buruko kolapso horrekin".
Azken batean, Benedikto XVI.ak lehen urratsak eman zituen abusuen aurkako borrokan, eta bere ondorengo Frantziskori utzi zion esaldi hau: "Barkamenak ez du justizia ordezkatzen".
Albiste gehiago gizartea
Alerta laranja Araba eta Nafarroa hegoaldean, arratsalderako iragarrita dauden prezipitazio handiengatik
Tenperatura maximoak 27 eta 35 graduren artean kokatuko dira, tokiaren arabera. Arratsaldetik aurrera baliteke ekaitzak jo eta zaparrada trumoitsuak botatzea. Hori dela eta, alerta laranja ezarriko dute Araba eta Nafarroa hegoaldean.
Nafarroako Unibertsitatea eta EHU, munduko 600 unibertsitate onenen artean
Massachusettseko Institutu Teknologikoak (MIT) lehen postuari eusten dio, hamalau urtez; ostean, Londresko Imperial College eta Stanfordeko Unibertsitatea daude.
Arartekoak Osakidetzan inbertsioa areagotzearen garrantzia azpimarratu du, herritarren kexak ikusita
Ines Ibañez de Maeztuk adierazi du Osasun Itunaren ostean hartuko diren neurrien esperoan dagoela, egoera hobetuko duten itxaropenarekin. "Etxebizitza eskubidea bete egiten dela bermatuko duten politika publikoen aldeko apustu irmoa" ere eskatu du.
Scientia School enpresak Pryconsa konpainiari saldu dio Amara auzoko Karmelo ikastetxea hartzen zuen eraikina
Scientia Schoolek azaldu duenez, 2019an erosi zuen ikastetxea, baina "matrikulen kopuruak behera egin zuen etengabe". "Egoera horrek itxiera ekarri zuen", gogorarazi du.
Osakidetzak ordutegiak murriztu eta osasun-zentro batzuk itxiko ditu udan
Aldaketa horiek zentroen % 37ri eragingo diete. ELA eta CCOO sindikatuek udako plangintza kritikatu dute. Osakidetzaren egiturazko arazoek “bere horretan jarraitzen dutela” ziurtatu dute eta “benetako konponbideei heltzeko" negoziazio prozesua hastea eskatu dute.
Red Electricak zentralei egotzi die apirileko itzalaldiaren ardura: "Sorgailuek beren konpromisoak bete izan balituzte, ez zen itzalaldirik gertatuko"
Red Electricak, sistemaren operadoreak, erantzukizuna ez du bere gain hartu eta zentral sortzaileen aurka egin du, ez zituztelako bete kolapsoa saihesteko protokolo teknikoak. Gobernuak, bere aldetik, akats ugari egin zituela onartu egin du. Hala ere, operadorearen plangintza zalantzan jartzen du.
Euskadin ematen diren 10 gorroto-delitutik sei arrazistak edo xenofoboak dira
2024ko Gorroto Istiluen azken Txostenak egiaztatzen du kasuen kopuruak behera egin duela oro har, baina baieztatzen du arrazakeriak eta xenofobiak eragindako erasoak oraindik ere argi eta garbi nagusitzen direla gorrotoaren mapan Euskadin.
Andre Maria Zuriaren jaiek badute kartela
2025eko Andre Maria Zuriaren Jaiak Arabako hiriburuan ospatuko dira, abuztuaren 4tik 9ra.
Abisu horia ezarri dute Euskadin ostiralera arte, tenperaturak 35 gradura iritsiko baitira
Tenperaturak oso altuak izango dira, 27 eta 35 gradu artekoak, gunearen arabera.

Bilbo eta Arrigorriaga arteko RENFEren zerbitzua berrezarri dute, Alvia batek matxura izan ostean
Ezbeharra 07:20 aldera jazo da, Bilbotik ateratzen ari zen Alvia bat Ollarganen geldirik geratu denean, eta ezin izan du zirkulatzen jarraitu.