Benedikto XVI.ak sexu-abusuen itzal luzea du gainean
Benedikto XVI.a, 95 urterekin hil berri dena, izan zen Eliza barruko sexu-abusuen gaiari publikoki aurre egin zion lehenengo aita santua, baina kasuek zipriztindu egin zuten eta "barkamena" eskatu behar izan zuen bere bizitzaren amaieran.
"Erabateko lotsa, min handia eta barkamen eskaera soilik ager diezaieket sexu-gehiegikerien biktimei", adierazi zuen 2022 hasieran bidalitako gutun batean Ratzingerrek.
Munich txostena
Aita santu emerituak horrela erantzun zion Municheko artzapezpiku zenean (1977-1982) sexu-abusuen berri zuela zioen txostenari. Abusatzaileak beste gotzaindegi batzuetara bidali besterik ez zituztela egin agertzen zen dokumentuan.
Barkamena eskatu baino egun batzuk lehenago, gainera, Georg Batzing Alemaniako Gotzainen Biltzarreko presidenteak horixe egiteko eta kasuak ezkutatzen izan zuen ardura aitortzeko eskatu zion.
Hala eta guztiz ere, Benedikto XVI.ak ukatu egin zuen kasuen berri zuenik, eta munduan zehar egindako bidaietan biktimekin elkartu zela gogorarazi zuen. "Erregutu diezaiogun Jainkoari gure erruak, gure erru handi eta itzelak barka ditzala", adierazi zuen.
Juan Pablo II.aren Fedearen Doktrinaren Kongregazioaren (1981-2005) buru zenean ere atzetik zuen abusuen auzia, gaia oraindik tabu zenean.
1988ko Ratzingerren gutun batzuetan agertzen du Zuzenbide Kanonikoa aldatzeko beharra "moralaren aurkako delitu larrienen" harira, eta burura eraman zuen bere asmoa 2001ean, "De delictis gravioribus" txostenean.
2010ean indartu zuten testua, aita santu zenean,adingabeak buruko desgaitasunen bat duten helduen pare jartzean Seigarren Manamenduaren (Ez duzu ekintza ezpururik egingo) biktimen kasuan.
Besteak beste, "delitu" gisa jasotzen zen "elizgizon batek 14 urtetik beherako adingabeen irudi pornografikoak edukitzea, egitea edo zabaltzea, edozein dela ere helburua".
Biktimei laguntzeko beharra aipatzen zen bertan, eta elizgizonak heztea adingabeen babesean eta Zuzenbide Kanonikoaren aplikazioan.
2006an, berriz, erabaki garrantzitsua hartu zuen arazoarekin lotuta: kargugabetu egin zuen Kristoren Legionarioen fundatzailea, Marcial Maciel, abusu eta mehatxuengatik.
Lehenengo harria
Ratzinger, fedearen eta tradizioaren zaintzari bere bizitza eskaini zionak, pederastia-eskandaluei Elizak emandako erantzunaren oinarriak jarri zituen, eta bere oinordeko Frantziskori bide eman zion sakoneko berrikuntzekin aurre egiteko.
Hala eta guztiz ere, bere ahaleginek ez zuten eragotzi gehiegikeriak mundu osoko elizbarrutietan zabaltzea edo hamarkadetan zehar Theodore McCarrick Washingtongo artzapezpikuarena bezalako kasuak egotea.
68ko maiatza?
Kontua da gaitz honek aita santua jarraitu duela bere erretiroan ere, Mater Ecclesiae monasterio vatikanoko harresien artean, bere ondorengoari zin egin zion isiltasuna hausteraino.
2019ko apirilean Alemaniako kleroaren aldizkari batean ezustean argitaratutako dokumentu batean, "Eliza eta sexu-abusuak" izenekoan, Ratzingerrek arazoa gizartearen ustezko kolapso moral batekin lotzen zuen, batez ere 1960ko hamarkadatik aurrera.
Izan ere, 1968ko maiatza aipatzen zuen; izan ere, arazoa eragin zuen arrazoien artean, honako hau aipatzen zuen: "Erabateko sexu-askatasuna zegoen, jada araurik ez zuena", eta horrek "lotura handia du buruko kolapso horrekin".
Azken batean, Benedikto XVI.ak lehen urratsak eman zituen abusuen aurkako borrokan, eta bere ondorengo Frantziskori utzi zion esaldi hau: "Barkamenak ez du justizia ordezkatzen".
Albiste gehiago gizartea
"Nahasmendu delirantea" diagnostikatu diote medikuek Kabiecesen 400 haur baino gehiago txertatu gabe utzi zituen erizainari
Epaiketaren laugarren egunean, auzipetua auzitegian aurkeztu da, baina deklaratzeko moduan ez dagoela onartu du.
Iruñeko Planetarioa berreraikitzeko lanak hasi dira
Urtarrilean kupula larriki kaltetu zuen sutearen ondoren, Iruñeko Planetarioa Tornamira Aretoa zaharberritzen eta eraikina osorik modernizatzen hasi da. Kultura sailburu Rebeca Esnaolak zentroa zientzia eta astronomia dibulgaziorako abangoardiako gune gisa berreskuratzea helburu duten jarduerak azaldu ditu.
Sindikatuek eta pentsiodunek protesta egin dute Eusko Legebiltzarraren aurrean
Pentsioak Lanbide arteko Gutxieneko Soldatara (LGS) arte osatzeko Herri Ekimen Legegilea (HEL) Jaurlaritzak aintzat hartu ez izanagatik protesta egin du pentsiodunen mugimenduak. Bestalde, enplegu publikoko prozesuetan izandako euskararen aurkako "erasoaldi judiziala" salatu du LAB sindikatuak.
Bi gizon atxilotu dituzte Azkoitian gizon bati sexu-erasoa egin eta legez kanpo atxikitzeagatik
Joan den asteartean, gizon bat Ertzaintzaren egoitzara joan zen sexu-eraso baten biktima izan zela eta bere borondatearen aurka atxiki zutela eta eraso fisikoa eta sexuala egin ziotela salatzeko.
Euskal Selekzioak eta Palestinak lagunarteko futbol partida jokatuko dute San Mamesen azaroaren 15ean
Espainiako agintarien arabera, ez da kirol ekitaldi huts bat izango, eta Palestinan pairatzen ari diren "giza eskubideen urraketa guztiak" ikusarazteko ere baliatuko dute lagunartekoa.
Baso-sute arriskua oso handia izango da Nafarroan ostegunetik larunbatera
Aurreikuspenen arabera, arriskua nabarmen murriztuko da larunbateko azken orduan, prezipitazio-fronte bat sartuko baita.
Euskararentzat "arkitektura juridiko berria" eskatu du Kontseiluak, "langile publikoek euskararen ezagutza izatea" bermatzeko
Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bagera Donostiako euskaltzaleen elkarteak deituta, bilkura egin dute, arratsaldean, Donostiako epaitegi batek euskararen aurka kaleratu berri duen epai bat salatzeko. Idurre Eskisabel Kontseiluko idazkari nagusiaren hitzetan, "ezinbestekoa da euskarari behar duen arkitektura juridiko berria eskaintzea", "botere judizialetik ezarritako blokeoa gainditzeko".
Palestinaren aldeko mobilizazioak egingo dituzte ostegunean Hego Euskal Herrian
Protestak eguerdian eta arratsaldean izango dira, Gasteizen, Bilbon eta Iruñean.
EHUk 247 milioi euroko egitasmoei uko egin die Israelen parte hartzea dutelako
Joxerramon Bengoetxea errektorearen hitzetan, “herri palestinarraren genozidioaren auzia lehentasuna da” EHUrentzat. Gogorarazi du 2024ko apiriletik ez dutela harremanik Palestinan egindako krimenak gaitzesten ez dituzten unibertsitate eta erakundeekin.
EHUk uko egin dio 247 milioi euroko ikerketa-proiektuetan parte hartzeari, Israelekin loturak zituztelako
Joxerramon Bengoetxea Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) errektoreak asteazken honetan berretsi duenez, "Palestinako herriaren genozidioaren auzia lehentasuna da gure unibertsitatean", eta aditzera eman du EHUk uko egin diela, azken hilabeteetan, 247 milioi euroko ikerkuntza-proiektuei, biomedikuntzaren edo konputazio-zientzien arloetan, proiektu horiek Israelgo estatuarekin zuten loturagatik. Agerraldian, Bengoetxeak Europako Batzordeari eta Espainiako Gobernuari eskatu die Israelgo unibertsitateak, ikerketa-zentroak eta erakundeak bazter utz ditzatela ikerketa elkarlanak, akademikoak edo kulturalak laguntzeko europar funtsetatik.