Paco Rabanne jostun eta fusilatutako koronel errepublikar baten semea, pasareletako errege
60ko hamarkadako soinekorik garestiena egiteaz aparte, metala arropan sartu eta momentuko izarrak janzteaz gain, Paco Rabanne gizon mistikoa zen. Baina gizon horren atzean Francisco Rabaneda y Cuervo zegoen, 1934ko otsailaren 18an Pasaian (Gipuzkoa) jaioa.
Bere ama, Donostiako Cristobal Balenciagaren tailerreko jostun nagusia, emakume abangoardista zen, bere ile motzarekin eta Paul Poireten kortserik gabeko soinekoak janzten zituelako Donostiako burgesia aztoratu zuena. "Amak bihurrikeria gustuko izatera bultzatu zidan", aitortu zuen.
Bere aita, indar errepublikarren koronela, 1939an fusilatu zuten, eta, ondorioz, familia Frantzian erbesteratu behar izan zen. Gorriak ikusi ondoren iritsi ziren bertara, hego-ekialdeko kontzentrazio-esparruetan sartuta egon ostean.
Moda, mamitua, laster nagusitu zen bere bizitzan: Arkitektura ikasketak finantzatu zituen Parisko Arte Ederretako Eskola Nazionalean, moda aldizkarietara bidaltzen zituen diseinuen krokisekin, osagarrien marrazkiekin eta Rabanne estiloa aurreratzen zuten sorkuntzekin: geometrikoa, minimalista eta araztua.
60ko hamarkadan, Frank Rabanne bezala sinatzen hasi zenean, eskuz egindako osagarriak Frantziako jostun handiei saltzen zizkieten, besteak beste, Balenciaga, Givenchy, Nina Ricci edo Pierre Cardineri.
Zalantzarik gabe, bere ibilbideko une garrantzitsuena bere lehen bildumaren aurkezpena izan zen, Manifestua, 1966an. Moda futurista hark txundituta utzi zuen establishmenta eta modako aretoen mundu, batzuetan, aspergarria.
Handik bi hilabetera, industria irauli egin zuen berriro, historiako lehen film-desfilearekin, Crazy Horse kabareteko dantzariek erakutsitako udako estilismoen bilduma, western estiloagatik ezaguna.
Bere soineko metalizatuekin (Coco Chanelek Metalurgikoa deitzen zion), ia armadurak bezala pentsatuak, efektu iridiszenteko larruzko ehunekin, paperarekin eta aluminioarekin -Alexander Calderren edo Cesarren eskulturetan inspiratuz moldatzen zena-, Elizabeth Taylor, Jane Birkin, Brigitte Bardot, Jane Fonda, Audrey Hepburn edo Françoise Hardy jantzi zituen, zeinarentzat urrezko eta diamantezko soineko bat asmatu zuen. Ebaki zuzen eta mahuka luzeko jantzi txiki horrek bederatzi kiloko pisua eta mila urrezko plaka zituen. Orain arte sortutako munduko jantzirik garestiena izan da.
Bere arropa sorkuntzak perfume bilduma gero eta handiago batekin osatu zuen, gaur egun -hainbat moda-etxetan bezala- markaren aberastasunaren isla dena, eta Puig multinazionalaren eskuetan dagoena.
Rabanne 1999an erretiratu zen pasareletatik, eta bere sinadura linbo batean geratu zen hamarkada batez baino gehiagoz, fitxaketa berriek porrot egin baitzuten hura biziberritzeko ahaleginean. Baina 2013an, Julien Dossena frantziarraren etorrerak marka irauli zuen eta berriro merkatuan kokatzea lortu zuen 1960ko arrakastak berriz imitatuz.
Eszentrikoa moda eta bizitza errealean, Rabannek bere esperientzia paranormalei buruzko hainbat liburu argitaratu zituen eta hainbat bizitza izan zituela defendatzen zuen: Jesus ezagutu izana, Luis XIV.a, estralurtarrak ikusi izana eta Tutankamon hil izana.
Diseinatzailea otsailaren 3an hil da Portstallen (Bretainia frantsesa). 75.000 urte zituela ziurtatu zuen.
2000. urtetik aurrera jendaurrean egindako iragarpenak murriztu zituen, 1999ko abuztuan estazio espazial batek Parisen aurka joko zuela esan (eta huts egin) ondoren, baina bere ikuspegi eta ideia bitxiak aldizkari espezializatuetan partekatzen jarraitu zuen.
Albiste gehiago gizartea
Jaialdiak amaiera borobila eman dio Boisen, sei egun zirraragarriren ostean
Ekitaldiak zortzigarren edizioa itxi du, 1987an sortu zenetik izandako arrakastatsuenetako eta jendetsuenetako bat bezala.
Palestinarekin Elkartasuna plataformak euskal hiriburuetako jaietan mobilizatzeko deia egin du
Plataformak "hipokrisia" leporatu die gobernuei eta hedabideei, eta manifestazioak deitu ditu Gasteizen (abuztuaren 6an), Donostian (abuztuaren 10ean), Bilbon (abuztuaren 15ean) eta manifestazio nazionala Iruñean (urriaren 4an).
Bilboko kale-saltzaileen aurkako sarekadak areagotu direla salatu dute
Udaltzainenganako errespetua eskatu du Bilboko Udalak. Manteroek diote euren egoera legeztatzea ezinbestekoa da bestelako lanetarako aukera izateko. Sarekadak salatzeko protesta deitu du biharko Bizkaiko Manteroen Elkarteak.
Bi atxilotu Gasteizen, gizon bati indarkeriaz lapurtzea leporatuta
04:15 aldera jazo da lapurreta, hiriburuko parke baten inguruan. 31 eta 29 urteko atxilotuak epailearen esku utziko dituzte, beharrezko izapideak amaitutakoan.
Atxilotu bat Ordizian kokaina, 10.000 euro eta kontrabandoko tabakoa zeramala
Gidaria atxilotu dute substantzia estupefazienteen trafikoko ustezko delitua egotzita, eta deklaratu gabeko tabakoa edukitzeagatik.
Tigre-eltxoaren kontrako fumigazio lanak egin dituzte bart Hendaian
Lapurdin chikungunya gaitzaren lehen kasua agertu ondoren egin dituzte desinfekzio lanak, Hendaiako igerilekutik, tren geltokiraino. 22:00etatik 07:00ak arte kaleak erabat itxita egon dira, eta bizilagunek agintarien aginduak errespetatu behar izan dituzte. Herritarrak kezkatuta agertu dira, ez dakitelako zer-nolako eragina izan dezakeen erabilitako produktuak haien egunerokotasunean. Fumigazioaz arduratutako enpresak dio erabilitako produktua ez dela kaltegarria, eta tigre-eltxoen % 80 bat hiltzea lortzen dutela.
20.000 sinadura, txosnak Euskal Herriko ondare inmaterial izendatzeko
Bizkaiko, Gipuzkoako eta Arabako txosnen batzordeek adierazi dute jaigune horiek "arriskuan" daudela, eta ondare inmaterial izendatzeko eskaera sinatzen eta zabaltzen jarraitzeko deia egin dute.
Zeledonek prest ditu aterkia eta ardo-zahatoa, kanpandorretik jaitsi eta Andre Maria Zuriaren jaiei hasiera emateko
Zuzeneko musikak, kalejirek, ekintza herrikoiek eta familia guztientzako proposamenek beteko dituzte Gasteizko kaleak abuztuaren 4tik 9ra, sei eguneko jai giroan.
Karabela portugaldarrak topatu dituzte Bakioko hondartzan beste egun batez uda honetan
Goizean, marmokak ikusi dituzte Bizkaiko zazpi hondartzatan, eta, atzo arratsaldean, Zurriolako hondartzan bainua hartzea debekatu behar izan zuten, karabela portugaldarrek eragindako "ziztada ugari" zenbatu baitzituzten, horietako batzuk nahiko larriak.
Auroroek Gasteizko Alde Zaharrean barrena abestu dute, Andre Maria Zuriaren jaietarako deia eginez
Igande honetan izandako Arrosarioaren Prozesioak milaka gasteiztar bildu ditu, Andre Maria Zuriaren horma-hobiaren aurrean hasita eta San Migel elizan egindako meza batekin bukatuta.