Paco Rabanne jostun eta fusilatutako koronel errepublikar baten semea, pasareletako errege
60ko hamarkadako soinekorik garestiena egiteaz aparte, metala arropan sartu eta momentuko izarrak janzteaz gain, Paco Rabanne gizon mistikoa zen. Baina gizon horren atzean Francisco Rabaneda y Cuervo zegoen, 1934ko otsailaren 18an Pasaian (Gipuzkoa) jaioa.
Bere ama, Donostiako Cristobal Balenciagaren tailerreko jostun nagusia, emakume abangoardista zen, bere ile motzarekin eta Paul Poireten kortserik gabeko soinekoak janzten zituelako Donostiako burgesia aztoratu zuena. "Amak bihurrikeria gustuko izatera bultzatu zidan", aitortu zuen.
Bere aita, indar errepublikarren koronela, 1939an fusilatu zuten, eta, ondorioz, familia Frantzian erbesteratu behar izan zen. Gorriak ikusi ondoren iritsi ziren bertara, hego-ekialdeko kontzentrazio-esparruetan sartuta egon ostean.
Moda, mamitua, laster nagusitu zen bere bizitzan: Arkitektura ikasketak finantzatu zituen Parisko Arte Ederretako Eskola Nazionalean, moda aldizkarietara bidaltzen zituen diseinuen krokisekin, osagarrien marrazkiekin eta Rabanne estiloa aurreratzen zuten sorkuntzekin: geometrikoa, minimalista eta araztua.
60ko hamarkadan, Frank Rabanne bezala sinatzen hasi zenean, eskuz egindako osagarriak Frantziako jostun handiei saltzen zizkieten, besteak beste, Balenciaga, Givenchy, Nina Ricci edo Pierre Cardineri.
Zalantzarik gabe, bere ibilbideko une garrantzitsuena bere lehen bildumaren aurkezpena izan zen, Manifestua, 1966an. Moda futurista hark txundituta utzi zuen establishmenta eta modako aretoen mundu, batzuetan, aspergarria.
Handik bi hilabetera, industria irauli egin zuen berriro, historiako lehen film-desfilearekin, Crazy Horse kabareteko dantzariek erakutsitako udako estilismoen bilduma, western estiloagatik ezaguna.
Bere soineko metalizatuekin (Coco Chanelek Metalurgikoa deitzen zion), ia armadurak bezala pentsatuak, efektu iridiszenteko larruzko ehunekin, paperarekin eta aluminioarekin -Alexander Calderren edo Cesarren eskulturetan inspiratuz moldatzen zena-, Elizabeth Taylor, Jane Birkin, Brigitte Bardot, Jane Fonda, Audrey Hepburn edo Françoise Hardy jantzi zituen, zeinarentzat urrezko eta diamantezko soineko bat asmatu zuen. Ebaki zuzen eta mahuka luzeko jantzi txiki horrek bederatzi kiloko pisua eta mila urrezko plaka zituen. Orain arte sortutako munduko jantzirik garestiena izan da.
Bere arropa sorkuntzak perfume bilduma gero eta handiago batekin osatu zuen, gaur egun -hainbat moda-etxetan bezala- markaren aberastasunaren isla dena, eta Puig multinazionalaren eskuetan dagoena.
Rabanne 1999an erretiratu zen pasareletatik, eta bere sinadura linbo batean geratu zen hamarkada batez baino gehiagoz, fitxaketa berriek porrot egin baitzuten hura biziberritzeko ahaleginean. Baina 2013an, Julien Dossena frantziarraren etorrerak marka irauli zuen eta berriro merkatuan kokatzea lortu zuen 1960ko arrakastak berriz imitatuz.
Eszentrikoa moda eta bizitza errealean, Rabannek bere esperientzia paranormalei buruzko hainbat liburu argitaratu zituen eta hainbat bizitza izan zituela defendatzen zuen: Jesus ezagutu izana, Luis XIV.a, estralurtarrak ikusi izana eta Tutankamon hil izana.
Diseinatzailea otsailaren 3an hil da Portstallen (Bretainia frantsesa). 75.000 urte zituela ziurtatu zuen.
2000. urtetik aurrera jendaurrean egindako iragarpenak murriztu zituen, 1999ko abuztuan estazio espazial batek Parisen aurka joko zuela esan (eta huts egin) ondoren, baina bere ikuspegi eta ideia bitxiak aldizkari espezializatuetan partekatzen jarraitu zuen.
Zure interesekoa izan daiteke
Kirola, musika eta lan gogorra: 110 urteko Isabel donostiarraren sekretua
Isabel Etxeberriak, 110 urterekin, pianoa jotzen jarraitzen du, arratsaldero, Bartzelonako bere etxean. Betidanik egin izan du kirola, eta gaur egun ere oso bizimodu aktiboa duela kontatu digu. Bere iritziz, sasoiz zahartzeko, garrantzitsuagoa da maitasuna kontu materialak baino.
Eider Gotxi (Guggenheim Urdaibai Stop): "Herritarron lanari esker lortu da Guggenheim Urdaibai proiektua bertan behera geratzea"
Guggenheim Urdaibai egitasmoa behin betiko bertan behera gelditu eta biharamunean, erakundeen jarrera "zurrun eta inposatzailearen aurrean" herria garaile atera dela azpimarratu du Eider Gotxi Guggenheim Urdaibai Stop plataformaren bozeramaileak. Garaipena jai giroan ospatzeko otsailaren 7rako Gernikan antolatu duten ospakizunean parte hartzeko deia egin die herritarrei. Bestalde, Gotxik ohartarazi du plataformaren bidea ez dela bukatzen eta ontziola Muruetatik ateratzea izango dela hurrengo erronka.
Gutxienez 11 kilometroko auto-ilarak AP-8an, Irunen, eta kamioiak ezin dira Biriatuko mugan zehar pasa
AP-8an, gutxienez 11 kilometroko auto-ilarak daude Irun parean, Baionarako noranzkoan, eta 0 kilometroan kamioientzako trafikoa arautzeko neurri bereziak aktibatu dira. Ibilgailu astunen murrizketak 05:00etatik 20:00etara egongo dira indarrean.
ETB ON aurkeztu dute, EITBren telebista plataforma digital berria
ETB ON plataforman zuzenekoen eskaintza handia eta EITB Taldearen edukirik onenak klik bakar batean topatuko ditu erabiltzaileak, nahi duen unean eta moduan ikusteko. Teknologia berri bat ardatz hartuta, Nahieran plataforma historikoa birformulatu eta etorkizunera begira jarri du EITBk.
Gernika, Bermeo eta Mundakako herri plataformek Busturialdea-Urdaibairako plan estrategikoa kritikatu dute
Ez daude ados Eusko Jaurlaritzak eta Bizkaiko Foru Aldundiak eskualderako egin duten inbertsio planarekin. Eskualdea zahartzen ari dela diote, gazteak kanpora joaten ari direlako ez dutelako bertan lan egin eta bizitzeko aukerarik. Beraz, lehendabizi enplegua eta etxebizitza planak behar direla diote.
Urdaibaiko Guggenheim museoa baztertu dute, proiektua iragarri eta 17 urtera
Bi urteko azterketa eta hamaika eztabaidaren ondoren, Urdaibaiko Guggenheim proiektua baztertzearen erabakia hartu du Patronatuak. Orain hilabete, Elixabete Etxanobe Bizkaiko ahaldun nagusiak azaldu zuen luze joko zuela museoa eraikitzeko lurrak garbitzea, bai eta egitasmoaren aurkako salaketak epaitegietan argitzea ere. Eta kalean proiektuak kritika andana jaso izan du talde ekologisten eta herritarren aldetik.
Guggenheim Urdaibai egitasmoa behin betiko baztertu du museoko Patronatuak
Arratsaldean egindako bileran aho batez hartu dute azken erabakia, proiektuaren bideragarritasun faltagatik. Egitasmoa aurrera eramateko zailtasun handiena Murueta ontziola dagoen lur zatiaren egoera juridikoa dela jakinarazi du Elixabete Etxanobe diputatu nagusiak.
163 postuk eta hogei bat jarduerak girotuko dute Donostiako San Tomas azoka
Datorren igandean, Gipuzkoako hiriburuan izango den azokara hurbilduko direnek, salmenta postuez gozatzeaz gain, gustu eta adin guztietarako jardueretan parte hartu ahal izango dute.
Entzute prozesuak islatzen du Guggenheim Museoa Urdaibain zabaltzerik "ez" dela nahi, baina eskualdeko garapenari begi onez begiratzen zaiola utzi du agerian
Herritarren artean entzute-prozesua gidatu duen Agirre Lehendakaria Centerrek azaldu duenez, "hasierako narratiba" horien zati handi bat "beste joera bat" hartu du hilabeteetan zehar. Izan ere, Urdaibaiko Guggenheimen aurkako iritziak jaso dira, baina baita eskualdearen garapenaren aldeko jarrerak ere.
Korrika egin, osasuntsu zahartzeko: Fernando eta Leopoldo, 81 eta 76 urterekin atxintxika egiten jarraitzen duten beteranoak
Fernandok 31 Behobia daramatza, azken bi urteetan beteranoena izanik, eta Leopoldo erretiroa hartu baino pixka bat lehenago hasi zen kilometroak egiten. Korrika egitea botikarik onena da bientzat, ez bakarrik ongizate fisikoagatik, gaixotasunak prebenitzen eta sasoiz zahartzea atzeratzen ere laguntzen baitie.